مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مدت هاست که محققان غربی پدیده «حلقه مشترک» در سندهای احادیث را می شناسند. آنان در مطالعات خود از این پدیده تفسیرهای مختلفی عرضه داشته اند و از آن برای تاریخ گذاری احادیث بهره گرفته اند. مقاله حاضر، در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا این پدیده نزد محدثان مسلمان در دوران متقدم نیز شناخته بوده است و از میان انبوه اصطلاحات حدیثی که محدثان در تبیین ویژگی های مختلف احادیث و راویان آنها وضع کرده اند، کدامیک به حلقه مشترک مربوطند. با مرور آثار حدیثی متقدمان آشکار می شود که پاسخ سوال نخست مثبت است، و اصطلاحاتی چون«غریب» و «فرد» ناظر به وجوهی از همین پدیده وضع شده و به کار رفته اند. همچنین نشان داده می شود که اصطلاح حدیثی «مدار» را می توان معادل اصطلاح غربی «حلقه مشترک» گرفت. در پایان با بررسی نحوه مواجهه محدثان متقدم با این پدیده، روشن می شود که تفاوت فهم و تفسیر محققان غربی و مسلمان از این پدیده ریشه در تفاوت رهیافت های آنان به سنجش اعتبار و نقد احادیث دارد.