جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

منظور از معناشناسی واژه­های «اَمانی» و «اُمنیه» در بافتار آیاتِ قرآن کریم، تحلیل معناشناختی این واژه­ها در بافت زبانی و موقعیتی آنهاست. در این تحلیل علاوه بر سیاق، آیات نظیر، اسباب نزول، مردم شناسی مخاطبان و سبک ارجاعی قرآن کریم آن‌گونه که ونزبرو ادعا می­کند، نیز لحاظ می­گردد. از معناشناسی واژه­های «اَمانی» و «اُمنیه» در بافتارِ آیاتِ قرآن کریم این نتیجه کلی حاصل می­شود که این واژه­ها در تمام کاربردهای قرآنی خود با مفهوم «وعده» ارتباط معناشناختی نزدیکی دارند و به معنای «وعده­های» خوشایندی هستند که انسان به خود و پیروان خود می­دهد. مصادیقی از اَمانی، وعده­هایی باطل و ناشی از فریبکاری شیطان هستند: مانند وعده داخل شدن در بهشت و رهایی سریع از آتش جهنم که یهودیان غرق در گناه دل خود را به آنها خوش کرده بودند و بی‌هیچ مستندی از وحی و تورات در این باره گمانه­زنی می­کردند. اما گاهی مصداقِ این وعده­ها حق است: چنانکه در آیه 52 سوره حج، مصداقِ واژه «اُمنیه»، «وعده فرج» است که انبیا و رسولان الهی آن را از وحی دریافت کرده و دلهای خود و پیروان خود را با آن محکم می­کردند: این آیه در ارجاع به «وعده فرج» که در زبور حضرت داود علیه‌السلام قرار دارد، بیان شده است و تعبیر «القای شیطان» در این آیه، در ارجاع به پاسخ نمادین به شیطان در مراسم رمی جمرات بیان شده است. این مراسم در سرزمین «منا» انجام می­شود که نام آن با واژه «اُمنیه» هم ریشه است.