جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مصالح از جهت اعتبار و عدم اعتبار به سه دسته مصالح معتبر، غیرمعتبر و مرسله تقسیم میگردد. فایده‌گرایی از جهتی به دو دسته‌ فایده‌گرایی عمل‌محور و قاعده‌محور تقسیم میگردد. در فایده‌گرایی عمل‌محور بیشترین سود برای بیشترین فرد با توجه به موقعیت‌های جزیی سنجیده می‌شود و در فایده‌گرایی قاعده‌محور رعایت قواعد اخلاقی مد نظر است؛ بدون این که استثنا بردارد. در فقه مصلحت محور باید طبق قواعد عمل کرد؛ اما چه بسا در موارد جزیی به خاطر حفظ مصالح بالاتر باید مصالح پایین‌تر را فدا کرد. در فایده‌گرایی قاعده محور باید طبق قواعد پیش رفت و قاعده استثنا بردار نیست. معیارهای زمانی مصلحت، مادی و معنوی بودن مصالح و توجه و عدم توجه به دین و مصالح اُخروی، از جمله تفاوت‌های فایده گرایی و فقه مصلحت‌محور است. از سوی دیگر قاعده اُولی بودن دفع مفسده از جلب مصلحت، نیز بر مبنای فایده‌گرایی سلبی بازخوانی شده است.