جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ریشه عرفان اسلامی، قران است، مهم¬ترین جهان بینی و خداجویی است. حقیقتِ عرفانِ الهی، خداست. از لحاظ ادبی و روان شناسی بر سعادت انسان تأکید دارد. عرفان اسلامی راهی برای رسیدن به سلامت روانی، پیشرفت زندگی و کمال فکری بشر است. پس از مراوده با شمس و تأثیرپذیری از قران و حدیث، تحولی عظیم در مولانا پدیدآمد. اندیشه شمس در مولانا تأثیرگذار بوده¬است. مکتب شمس مثبت اندیشیدن را در عالم درون و برون می¬داند. این ویژگی¬ها در غزلیات شمس منحصر به فرد است. اندیشه مولانا و شمس که از بزرگ¬ترین و نام¬آورترین عارفان جهان هستند، ریشه در الهیات و عرفانشان دارد. ادبیات و روان شناسی به هم مربوطند، دنیای درون، ذهن و روح، موضوع عارفان، شاعران و روان¬شناسان مثبت¬گراست. مثبت¬گرایی شاخه مهم روان¬شناسی است، اندیشه را مدیریت می¬کند. کمتر از دو دهه قدمت دارد. از مؤلفه¬هایِ مهمِ مبدعِ روان¬شناسی مثبت¬گرا، مارتین سلیگمن؛ امید و شادکامی است. معتقد است روان¬شناسی علم شناخت توانمندی انسان است، ما قادریم زندگی را با کوچ ذهنی، بسازیم. پژوهش حاضر بررسی عرفانِ اسلامیِ غزلیات شمس با تأکید برنظریه امید و شادکامی پدر علم مثبت¬گرایی سلیگمن است. کلیدواژه¬ها: عرفان اسلامی، غزلیات شمس، مثبت¬گرایی، امید، شادی.

تمامی افسانه­های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره­ای موسیقی حکایت­دارند. بر پایة این افسانه­ها، گونه­ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ­گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسیلة نوافلاطونیانی چون بوئیثوس، همة موسیقی­های عالم، بازتاب یک موسیقی کیهانی همتراز هستند. از این دیدگاه با رهایی موسیقی از فضایی یک­سویه و مونولوگ، تمامی موجودات از روح بشریِ همپایه­ای برخوردارند که درنتیجة آن، نغمه­های ملکوتی و آسمانی در آن­ها جاری و ساری است. با توجه به پیوستگی­هایی که بین گسترة عرفان اسلامی و علم موسیقی وجوددارد، در بررسی صورت­گرفته در باب کارکردهای موسیقی کیهانی در متون مختلف عرفانی، مشاهده­شد که موسیقی کیهانی در مباحثی چون عهد الست(تداعی کلام حق با شنیدن هر نغمه و سازی)، آسمانی و فرعی­بودن سماع به دلیل کشش­های ربانی، جاری بودن موسیقی کیهانی در همة موجودات و برخورداری از آن به تناسب ظرفیت و حالات درونی، زمینه­سازی شهود حقایق ملکوتی به­وسیلة موسیقی این جهانی و... نمود برجسته­ای داشته­است. بررسی پیش رو، به شیوة توصیفی- تحلیلی است.