جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مدایح و مراثی شیعی ، قسمت قابل توجهی از مفاهیم عرفانی را در خود دارند. در این میان مدیحه­های مهدوی به سبب دارا بودن نوعی معرفت غیبی به شدّت نگاهی عرفانی دارند. پژوهش حاضر با بررسی مقایسه­ای و توصیفی معانی عرفانی در مدیحه‎های مهدوی دو شخصیت عارف مسلک و البته برخاسته از نظام اندیشه­ای فقه جواهری و فلسفه صدرایی بر آن است تا اوّلا مفهوم عرفانی واژگانی که در این مدیحه­ها وجود دارد را مشخص کند و ثانیاً این مفاهیم را شرح نماید. شباهت خاستگاه‎های ذهنی و اجتماعی سرایندگان این مدیحه ها بی­تردید در همسانی این اشعار نقش داشته است. امام خمینی و عارف بجنوردی هر دو فقیهند و با متون حدیثی پیرامون معرفت امام مأنوسند. هر دو در فلسفه با واسطه شاگرد حاج ملاّهادی سبزواری­اند و هر دو بافت صدور زمانی مدایحشان تا پیش از انقلاب یکسان است. نقطه تفاوت آنان نیز در دو مسأله است. عرفان امام خمینی اجتماعی است و عارف بجنوردی عزلت گراست. دیگر آنکه امام به هیچ سلسله­ای اظهار ارادت خاصّ ندارد امّا عارف بجنوردی آشکارا وابسته به نحله­ی تصوّفی خاصّی می­باشد.