جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

يکي از مباحث مهم در رابطة علم و دين، کيفيت پيدايش انسان است. از منظر علمي، نظرية تکامل به اين بحث پرداخته است و از نظر ديني اين بحث تحت عنوان خلقت حضرت آدم و حواء مطرح شده و در زمينة نسبت اين دو، ديدگاه‌هاي متعددي مطرح شده است. بيشتر آثاري که از سوي انديشمندان مسلمان در اين زمينه نوشته ‌شده، با توجه به آيات قرآن بوده و به روايات در اين زمينه توجه لازم نشده است. درحالي‌که در روايات اهل‌بيت بحث پيدايش انسان با تفصيل بيشتري بيان شده و ابعاد جديدي را در اختيار ما مي‌گذارد. از منظر علمي انسان‌هاي نخستين بسيار قبل‌تر از زماني که براي خلقت حضرت آدم(ع) در نظر گرفته شده بر روي زمين موجود بوده‌اند؛ و درصورتي‌که آدم و حوا به‌عنوان نخستين انسان‌ها بر روي زمين دانسته شوند، اين موضوع يکي از تعارضات علم و دين قلمداد مي‌شود. اما با توجه به روايات حضرت آدم و حوا نخستين آدميان نبوده‌اند؛ بلکه قبل از آنها نيز موجوداتي آدم‌نما يا انسان‌نما بر روي زمين زندگي مي‌کردند. بحث از اصل وجود و بيان خصوصيات اين موجودات در روايات در حل اين تعارض نقش اساسي دارد. در اين نوشتار با روش کتابخانه‌اي روايات ناظر به آدم‌نماها جمع‌آوري و مورد بررسي قرار مي‌گيرد و زمينه را براي بررسي‌هاي تطبيقي ميان علم و دين فراهم مي‌کند. با تحليل روايات در اين موضوع اصل وجود آدم‌نماها و برخي از ويژگي‌هاي آنان، مانند خصوصيات ظاهري و اخلاقيات‌شان مشخص مي‌شود. همچنين در مورد انقراض آنان نيز با توجه به روايات مي‌توان گفت که يک امري مسلم بوده است.