جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در احکام فقهی دین مبین اسلام، جواز ازدواج دختران از بدو تولّد به چشم می‌خورد که تقریباً مورد اتّفاق علمای متقدّم قرار گرفته است. علاوه بر این، به زوج حقّ هرگونه استمتاع، به جز رابطة زناشویی قبل بلوغ سنّی، داده شده است. هدف این مقاله نشان دادن پیامدها و آثار سوء مترتّب بر این حکم فقهی بود که به موجب این پیامدهای منفی، تعارضاتی با اصل عدالت نمایان شد. در این مقاله، با روش توصیفی-تحلیلی، ابتدا قاعدة عدالت و چگونگی کاربرد آن در احکام فقهی و مواردی را که این قاعده داخل می‌شود، تبیین شد و سپس پیامدهای منفی فردی، خانوادگی و اجتماعی این حکم فقهی و پیامدهایی که در نکاح صغیره، مصداق ظلم تلقّی می‌شود و مفاسد مترتب بر آن تبیین شد. بر اساس یافته‌ها، از جمله پیامدهای منفی روحی و روانی می‌توان به مواردی چون: افسردگی و اضطراب، سلب عشق و محبّت بر اثر تحمیل مسئولیّت خارج از حدّ توان و پیامدهای دوری از دوران شیرین کودکی اشاره کرد. همچنین، پیامدهای جسمی و جنسی مانند: آسیب به اندام تناسلی و مرگ و میر، پیامدهای اجتماعی و خانوادگی مانند: طلاق عاطفی و عدم توانایی در تربیت فرزندان، نیز از مصادیق بی‌عدالتی در این حکم هستند که با قاعدة عدالت که اصلی عقلائی و منطبق بر مذاق شارع مقدّس است، در تعارض‌اند. بنابراین، با عنایت به اینکه اصل نکاح از امور عقلائی است و تحقق آن منوط به احراز اصول عقلائی است، هرجا با اصل عقلائی در تعارض باشد، مرجوح می‌گردد. بر اساس نتایج این تحقیق، اصل جواز نکاح صغیره جز در مواردی است که می‌تواند توسط فقیه و مجتهد مورد بازنگری قرار گیرد و شرایط زمانی، مکانی و خاصّ اجتماعی امروز در آن لحاظ شود.