جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سی اس لوئیس و شهید مطهری دو متفکر موحدی هستند که تلاش کرده اند تا راه حلی برای مسئله شر ارائه دهند. سی اس لوئیس یکی از مدافعان مسیحیت، تلاش کرده با اصلاح معنای مفاهیمی همچون قدرت مطلق، خیرخواه مطلق و سعادت بشری معضل مسئله شر را حل نماید. او همچنین با ارائه ی تئودیسه بلندگو که مبتنی بر فواید تربیتی شرور است، وجود شرور را توجیه می کند. لوئیس راه حل عملی را نیز برای مسئله شر مطرح می کند. استاد مطهری نیز با تحلیل ماهیتی شرور و عدمی و نسبی دانستن آن همچنین توجیه شرور با استفاده از فواید تربیتی شرور، ایرادات وارده بر عدل الهی را رد می کند. او همچنین شرور را لاینفک از ساختار جهان می داند. یافته های تحقیق نشان می دهد که نظریه لوئیس به صورت کلی برمبنای آموزه هبوط است که باعث اشکالات اساسی در نظریه او می‌شود از این رو پاسخ استاد مطهری موفق تر است.

هرچند مباحث مدوّن و مکتوب بسیاری دربارۀ زیبایی در آثار افلاطون، ارسطو، فیثاغوریان و دیگر فیلسوفان یافت می­ شود، اما این مباحث تقریباً از سدۀ هجدهم به این‌سو، به‌صورت قلمروی معرفتی مطرح شد. در میان فلاسفه و متفکران غرب، زیبایی و حقیقت آن، به نحوی مطرح‌شده که یکی از براهین اثبات وجود خدا به این عنوان نام­ گرفته است. ماهیت برهان زیبایی و چگونگی اثبات وجود خداوند از طریق زیبایی­ های جهان، مسئله ­ای است که لوئیس به آن پرداخته و این پژوهش سعی دارد دیدگاه‌های وی را بررسی و تحلیل کند. بر این اساس، نگارندگان با طرح پرسش­ های ­فرعی ­تر و با روش توصیفی-تحلیلی می­ کوشند تا ابعاد این مسئله را مطالعه و بررسی کنند. یافته ­های پژوهش نشان می ­دهد که این استدلال با دو طریق معرفت­ شناختی و هستی ­شناختی سعی بر اثبات وجود خداوند دارد. این شیوه ­ها به توانایی ما در شناخت زیبایی یا بر وجود فی­نفسۀ زیبایی متمرکزند. دیدگاه سی اس لوئیس دربارۀ زیبایی، از غنا و برجستگی خاصی برخوردار است و روشن شده است که وی اشتیاق به زیبایی را میلی طبیعی می­ داند که نیاز به متعلَّقی دارد و از طریق ارتباط بین زیبایی طبیعت و وجود خداوند، به‌عنوان خالقِ جهان به اثبات برهان می­ پردازد. اگرچه اشکال­ هایی چون ردِّ میلِ وجود اشتیاق و وجود موارد نقض برای ارضای امیال انسان بر این برهان وارد شده است، ولی به‌عنوان ابتکاری نو در قرن معاصر همچنان مرکز توجه است

لوئیس در کتاب مسیحیت ناب کوشیده است بر مبنای «عینی بودن ارزش‌های اخلاقی» استدلالی برای «اثبات وجود خداوند» ارائه دهد. بنابر عقیدة او قوانین اخلاقی عینی وجود دارند و ما در رفتار خویش به نوعی معیار عینی و رفتاری تمسک می‌کنیم که انتظار داریم طرف مقابل به آن معرفت داشته باشد. این که همة انسان‌ها در هر فرهنگ، دین و آئینی باشند خود را ملزم می‌دانند که به نحو خاصی رفتار کنند و راه گریزی از آن ندارند و زمانی که بر خلاف آن رفتار می‌کنند خود را مورد ملامت قرار می‌دهند، حاکی از واقعی و عینی بودن احکام اخلاقی است که فراتر از رفتار عادی و معمول انسان‌هاست. قوانینی که هیچ یک از آنها را ما وضع نکرده‌ایم، اما به نحو پیشینی می‌یابیم که این قوانین بر ما تحمیل می‌شوند و ما را در موقعیت‌های مختلف تحت فشار قرار می‌دهند. لوئیس خاستگاه عینیت احکام و ارزش‌های اخلاقی را خدا می‌داند چون طبیعت‌گرایی هرگز نمی‌تواند حضور ارزش‌های واقعی اخلاقی را توجیه و تبیین کند، چرا که امر مادی به هیچ وجه نمی‌تواند تعالیمی برای انسان داشته باشد. بنابرین حضور ارزش‌های اخلاقی نشانه و شاهدی است برای دلالت بر یک روح یا ذهن برتری که این قوانین را به ما القاء کرده است که او همان خداست. در این جستار ادعای او را تقریر کرده و نقدهای مطرح شده و به نحو خاص نقدهای گنسلر بر استدلال او را شرح داده و مورد گفت‌وگو قرار می‌دهیم.

ایمان‌گرایان ایمان را امری خودبنیاد و مبتنی بر مؤلفه‌های درونی می‌دانند که حجیت خود را از منابع معرفتی غیر از عقل برمی‌گیرد. حال چه ایمان بی‌نیاز از عقل باشد یا در ستیز با عقل باشد یا حوزه معرفتی و متافیزیکی ایمان و عقل از هم جدا باشد. سی. اس. لوئیس گونه‌ای دیگر از ایمان‌گرایی را پیش می‌نهد که بر اساس آن، اگرچه ایمان در گام نخست، امری خردپذیر و مبتنی بر استدلال عقلی است، پس از تحقق ایمان و دل‌سپردگی فرد به خدا، او دیگر دل در گرو عقل ندارد و به قراین و شواهد مخالف ایمان هیچ توجهی نمی‌کند و در این امر برحق است؛ چراکه آنجا دیگر باید گوش به غیب سپرد و ایمان دیگر از سنخ باورهای علمی نیست که دانشمند باید همیشه متوجه شواهد موافق یا مخالف باشد. مهم‏ترین چالش این رهیافت در خردگریزی ایمان، ناکامی در تبیین دو مرحله ایمان است و روشن نیست ایمان مبتنی بر خرد با ایمان از روی لجاجت چه رابطه ماهوی و وجودی دارند. اگر حقیقت ایمان همان اعتقاد از روی عقلانیت باشد، ایمان مرحله دوم، حقیقت مستقلی ندارد. اگر هم حقیقت ایمان به بی‌اعتنایی به قراین مخالف است، خردپذیری اولیه آن بدون وجه است. مقاله حاضر در پی تبیین و تحلیل نگره لوئیس با بازخوانی مبانی و مدعیات اوست. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای تحلیل انسجام درونی نظریه و نیز میزان همخوانی آن با مبانی پیشین فلسفی سامان یافته است.

ترجمه ماشینی : مقایسه نوشته‌های افلاطون و سی.اس. لوئیس یک ایده رایج را آشکار می‌کند که عشق انسانی برای انسان کافی نیست. بررسی سمپوزیوم افلاطون و لوئیس تا زمانی که صورت‌ها داریم و چهار عشق، نشان می‌دهد که هر دو نویسنده نشان می‌دهند که انسان باید از نردبان عشق بالا رود تا به سرچشمه همه عشق‌ها برسد: عشق الهی. افلاطون و لوئیس هر دو با توجه به نیازهای فطری و اخلاقیات انسان استدلال می کنند که یک اصل جهانی خوب وجود دارد که برای همه انسان ها از همه فرهنگ ها شناخته شده است. لوئیس، به‌ویژه در کتاب الغای انسان، استدلال می‌کند که انسان باید به این تصور سنتی که احساس درستی و نادرستی در همه انسان‌ها ذاتی است، بچسبد. لوئیس که در نسخه تغییر یافته اسطوره کوپید و روان بازگو شده در تا زمانی که چهره داریم نشان داده شده است، نشان می دهد که روابط طبیعی انسان نمی تواند اشتیاق او برای اتحاد با زیبایی و حقیقت را که فقط در رابطه ماوراء طبیعی با عشق الهی: خدا یافت می شود، برآورده کند. مشابه اندیشه افلاطون که در دیالوگ هایش ثبت شده است، لوئیس در بیشتر نوشته هایش این استدلال را مطرح می کند که انسان نمی تواند زندگی خوب را بیابد مگر اینکه به دنبال زندگی با فضیلت باشد که منجر به هماهنگی با مردم و شادی در حضور خدا شود.

ترجمه ماشینی : سی. اس. لوئیس در مورد مفروضات طبیعت گرایانه که زیربنای بسیاری از دانش مدرن هستند بسیار نگران است. او تلاش می‌کند نشان دهد که فلسفه طبیعت‌گرا، وقتی به نتیجه‌گیری منطقی‌اش می‌رسد، اعتبار فرآیندهای استدلالی و قضاوت‌های اخلاقی ما را تضعیف می‌کند. او سپس تلاش می کند تا یک فلسفه جایگزین ارائه دهد که می تواند به عنوان مبنای کافی برای استدلال و اخلاق ما باشد. لوئیس سه احتمال متافیزیکی اساسی می بیند: طبیعت گرایی، دوگانه انگاری و خداباوری. طبیعت گرایی فرآیند طبیعی را به عنوان واقعیت نهایی می بیند. هر چیزی که وجود دارد یا بخشی از این فرآیند است یا محصول آن. دوآلیسم مدعی است که دو موجود مساوی، مخلوق، مستقل و خودموجود وجود دارد. خداباوری خدا را واقعیت نهایی می داند. او سرچشمه همه چیز از جمله طبیعت است. ما این سه نظریه متافیزیکی را به ترتیب مورد بحث قرار می دهیم و بر مفاهیم آنها برای معرفت شناسی و اخلاق تأکید می کنیم. در فصل خداباوری نیز مفهوم خدا را که لوئیس از آن حمایت می‌کند، همراه با دلایل او برای انجام آن ارائه خواهیم کرد. سپس در مورد معرفت شناسی لوئیس بحث خواهیم کرد. ابتدا مبنای خداباوری آن و سپس رابطه عقل و طبیعت را بررسی می کنیم. پس از آن، با توجه به نقش تفکر، دانستن، تخیل و زبان در آن فرآیند، به خود فرآیند استدلال نگاه خواهیم کرد. در نهایت معرفت شناسی لوئیس را از منظر یک معرفت شناسی عمل گرایانه نقد خواهیم کرد. انتخاب معرفت شناسی عمل گرایانه برای این منظور مبتنی بر پذیرش گسترده آن در زمان حاضر است. این نقد به برخی اشکالات احتمالی در هر دو معرفت اشاره خواهد کرد و راه حلی برای آنها پیشنهاد خواهد کرد.

ترجمه ماشینی : سی اس لوئیس هم دانشجوی فلسفه و اساطیر بت پرستی بود و هم مسیحی. او هرگز در زندگی خود بین این دو کار تقسیم نشد، اگرچه او اولویت را به دومی داد. آنچه به لوئیس اجازه داد تا این تعادل را حفظ کند، ایده او از انجیل به عنوان اسطوره واقعی بود، ایده ای که به تغییر دین او کمک کرد و در هسته تفکر او در طول زندگی اش باقی ماند. با این ایده از اسطوره واقعی، لوئیس نه تنها توانست اسطوره های بت پرستی را با حقیقت مسیحی متحد کند، بلکه بقیه اندیشه های بشری را نیز به همراه دارد. بنابراین، به منظور درک ماهیت این ایده کلیدی در تفکر لوئیس، این مقاله آنچه را که لوئیس درباره اسطوره‌شناسی به‌عنوان پدیده‌ای انسانی که قابل توضیح است، ترسیم می‌کند. شیوه‌ای که لوئیس اسطوره‌شناسی را دید، در فصل اول با توجه به مقوله‌های ماهیت، منشأ و کارکرد اساطیر تحلیل می‌شود. در فصل دوم، افکار لوئیس در مورد خود ایده اسطوره واقعی مورد توجه قرار گرفته است. این که دوگانگی های مختلف فکری با دریافت این ایده جدید در ذهن لوئیس متحد شد، نشان می دهد. پس از این، فصل سوم نشان می دهد که چگونه اندیشه لوئیس با الهیات مسیحی ارتدکس تاریخی و انجیلی مطابقت دارد. در آنجا استدلال می‌شود که ایده لوئیس درباره اسطوره واقعی با یک الهیات انجیلی سازگار است و احتمالات زیادی را برای کاوش می‌گشاید. برخی از این احتمالات در فصل چهارم بیان شده است که اتحاد دغدغه های مختلف فرهنگ معاصر را با اولویت های مختلف انجیلی در نظر می گیرد، اتحادی که توسط ایده اسطوره واقعی به وجود آمده است.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه سی. اس. لوئیس را به عنوان یکی از موفق ترین معذرت خواهان مسیحی این قرن بررسی می کند. با نگاه کردن به تأثیر او به عنوان بخشی از جنبش ارتدوکسی غیر مذهبی در قرن بیستم و بررسی برخی از دلایل پیدایش آن جنبش آغاز می شود. در چارچوب این بحث، چندین تأثیر کلیدی بررسی می‌شود. چارلز ویلیامز و جی. چسترتون به عنوان معاصرانی که به شکل گیری الهیات خاص مسیحی لوئیس کمک کردند، ادوین بیوان به عنوان تأثیری بر فلسفه خدا او، بارون فون هوگل به عنوان چراغ نور در بحران مدرنیسم و رودولف اتو به عنوان اصلی ترین آنها مورد بررسی قرار می گیرند. منبع سنتز لوئیس از امر عقلانی و غیرعقلانی در الهیات او. سپس این پایان نامه به بررسی سه حوزه ای می پردازد که لوئیس در آن ها سهم ویژه ای در باور ارتدوکس مدرن داشته است. اولین مورد این ادعا است که او تلاش می کند رمانتیسیسم را به نوعی در الهیات احیا کند، برخلاف چهره هایی مانند: کاری بارت، که برای او فلسفه رمانتیک بخشی از کل مشکل کار لیبرال بود. حوزه دوم بازیابی تخیل مسیحی در مورد زندگی آینده و آموزه های بهشت و جهنم است. استدلال می شود که دکترین جابجایی لوئیس پیشنهاداتی را به عنوان جایگزینی برای تقلیل گرایی خودشکسته در این حوزه از تفکر مسیحی ارائه می دهد. حوزه سوم، درگیر شدن لوئیس با عقاید و فلسفه های روزگارش و به ویژه خصومت او با ماتریالیسم علمی است. این موضوع از طریق استفاده او از ژانر ادبی Utopia/Dystopia برای نقد مواضع ماتریالیستی و نسبیتی بررسی خواهد شد. کار او در کنار دو نمونه از این ژانر - اچ.جی ولز و یوگنی زامیاتین - مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا او را در چارچوب بحث در مورد وسایل احتمالی انسانی زمان خود قرار دهد. این تز استدلال می‌کند که سی‌اس. لوئیس برجسته‌ترین نماینده گروهی از مسیحیان غیرعادی بود که می‌خواستند باور مسیحیت ارتدکس را در بافت مدرن بازگو کنند. این استدلال خواهد کرد که ارتدوکس لوئیسی ساختاری معتبر و پیچیده بود که عقلانی و غیرعقلانی، اخلاقی و ذاتی، عقل و تخیل را در بر می گرفت. در نهایت استدلال خواهد شد که لوئیس پیشنهادات الهیاتی را در مورد راه حل وحدت از دست رفته قلب و ذهن - «تفکیک حس» - که رمانتیک ها به دنبال آن بودند ارائه می دهد.

ترجمه ماشینی : اختلافات اخلاقی معمولاً به عنوان تهدیدی برای اخلاق عینی در ادبیات دانشگاهی و فرهنگ عامه و شاید یکی از مهم‌ترین اعتراضات علیه نظریه اخلاقی خداباوری مسیحی در نظر گرفته می‌شود. برخی از شکاکان استدلال می کنند که از آنجایی که مردم در مورد درست و نادرست اختلاف نظر دارند و با این کار باعث ایجاد شر اخلاقی و رنج انسانی می شوند، دیدگاه مسیحی مبنی بر اینکه خدای توانا، دانا و نیکوکار پشت اخلاق است، ناسازگار. سؤالات متعدد در مورد آشکار شدن قانون اخلاقی خداوند، قدرت خداوند در جلوگیری از اختلافات اخلاقی و حتی دلایل ایجاد جهانی با چنین اختلاف نظرهای اخلاقی، مردم را به تجدید نظر در عقلانیت جهان بینی مسیحی سوق می دهد. این پایان نامه بررسی خواهد کرد که آیا اختلاف اخلاقی دیدگاه مسیحی در مورد خدا و هستی شناسی اخلاق را شکست می دهد یا خیر. یافتن استدلال های محکمی که با اختلاف نظر اخلاقی شروع شده و با اعتراض به دیدگاه مسیحی درباره اخلاق پایان می یابد، دشوار است. با این وجود، این پایان نامه با استفاده از روش شناسی پیشنهادی فیلسوف مسیحی آلوین پلانتینگا در «دفاع از اراده آزاد»، آنچه را می توان «مشکل منطقی اختلاف اخلاقی» نامید، پیشنهاد و تحلیل خواهد کرد. این پایان نامه به تحلیل داده های کلامی و فلسفی در مورد علم مطلق و قدرت تکوینی خداوند و صفت اختیار انسان می پردازد. بعلاوه، هدف این تز، تجهیز مسیحیان به یک راهبرد اثبات گرایانه معذرت خواهی برای دفاع انباشته از اخلاق عینی و ایده خدا است، با این استدلال که دیدگاه مسیحی درباره اخلاق از نظر منطقی ناسازگار نیست، بلکه از نظر منطقی در مواجهه با پدیده ها سازگار است.

ترجمه ماشینی : دفاع از مسیحیت از طریق گفتمان عذرخواهی یکی از کارکردهای مهم مسیحیت امروزی است. برای درک بهتر راهبردهای لازم در پس استفاده موفق از گفتمان عذرخواهی، مقالات عذرخواهی C. S. Lewis در God in the Dock مورد بررسی قرار گرفته است. لوئیس نشان دهنده یک سبک معذرت خواهی است که به فلسفه و شیوه گفتمانی که برای اولین بار توسط افلاطون مورد حمایت قرار گرفت، باز می گردد، اگرچه پیام او کاملاً مسیحی است. این پایان نامه دریچه ای به دنیای بلاغی C. S. Lewis و همچنین راهبردهایی را ارائه می دهد که کلید موفقیت عذرخواهی مدرن هستند. با این حال، برای درک بهتر این استراتژی ها، باید پایه ای گذاشته شود. فصل اول، الهیات و بلاغت افلاطون را مورد بحث قرار می دهد، که لوئیس را به روش های مهمی تحت تأثیر قرار داد. پس از مشخص شدن این موضوع، فصل دوم زندگی لوئیس را با نگاهی به نحوه گرویدن او به مسیحیت بررسی می کند. عقل به عنوان یک راهبرد بلاغی در فصل سوم از دریچه استدلال افلاطونی تحلیل می شود. در فصل چهارم، استفاده از اسطوره در ارتباطات دینی ابتدا با نگاهی به اصول اسطوره خود لوئیس و سپس اعمال آنها در اسطوره های معرف موجود در مقالات عذرخواهی او مورد بررسی قرار می گیرد. فصل پنجم به توانایی لوئیس در استفاده از اخلاق روایی در نوشتارش می‌پردازد تا آن را شفاهی/ شنیداری‌تر نشان دهد. لوئیس با دستکاری صدا و زمان می تواند به یک رابطه شبه ارتباطی با مخاطب خود دست یابد. این پایان نامه با فصل ششم با ارائه راه هایی برای مطالعه آینده در مورد لوئیس در زمینه نقد بلاغی به پایان می رسد.