جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از ویژگی­های برجسته زبان قرآن، هنجارگریزی زبانی است که ساختار کلّی این متن را به شکلی پویا تحت تأثیر قرار­می­دهد. پژوهش حاضر درصدد است تا به روش کتابخانه­ای و براساس نظر ابن صائغ و شیوه­هایی که وی برای ایجاد مراعات فواصل آیات ارائه می­کند، این پدیده زبانی را در فواصل آیات پانزده جزء آغازین قرآن (مجموعاً 2267 آیه) مورد واکاوی قرار دهد و با ارائه نمونه­های عینی و مصداقی، چگونگی بازنمایی این پدیده زبانی را به شیوه کیفی و کمّی در متن قرآن به نمایش بگذارد. یافته­های تحقیق حاضر نشان می­دهد که از 40 مورد الگوی فراهنجاری که ابن صائغ ارائه کرده است، 25 مورد آن در 40 درصد داده­های مورد مطالعه به وقوع پیوسته است؛ فراهنجارهای دستوری از نوع نحوی بیشترین سهم در میان تغییرات را به خود اختصاص­داده­اند و هنجارگریزی­های واژگانی و آوایی با اختلاف چشمگیری در جایگاه بعدی قرار گرفته­اند؛ برجسته­ترین نوع ساختارشکنی به ترتیب مربوط به تقدّم جار و مجرور، حذف مفعول، تأخر مفعول و گزینش صیغه مبالغه است و این­که رابطه معنی­داری بین نوع و فراوانی تغییرات و تعداد آیات سور وجود ندارد.

در قرآن کریم خداوند متعال آیات متعددی را در موضوعات مختلفی چون معاد ، توحید ، وصف بهشت و جهنم و ... بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وحی کرده است و از آنجا که قرآن کریم معجزه نبوت حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه وآله است و به عقیده مسلمانان جهان از غنای ادبی خاص و ممتازی برخوردار است این سوالات را در ذهن به وجود می آورد که آیا ریتم ویژه ای در بیان هر موضوع به کار رفته است یا خیر؟ اگر پاسخ مثبت است آیا ارتباط معناداری میان ریتم ها و موضوعات مختلف در جریان است ؟ چه موضوعاتی با چه ریتم هایی در ارتباط بیشتری هستند؟ برای پاسخ به این سوالات می طلبد تا به کشف این ارتباطات میان موضوعات گوناگون و ریتم های موجود بپردازیم. سعی بر آن است تا با مشخص کردن چند ریتم اصلی و بررسی قطعات مختلف موضوعی به این سوالات پاسخ دهیم.

ترجمه قرآن، چه به صورت کامل، چه به صورت ترجمه بخشی از آن، از همان زمان نزول این کتاب مقدس آغاز شده و سیر تکاملی آن تا امروز ادامه داشته است. نقد و ارزیابی علمی و مداوم ترجمه­های متفاوت قرآن کربم، می­تواند زمینه­ساز پیشرفت آن ها باشد و راه نیل به هدفی آرمانی که همانا ترجمه­ای دقیق و دربرگیرنده تمامی ظرافت­های متن اصلی است، را هموار سازد. به همین دلیل، در جستار حاضر تلاش شده است با روش توصیفی –تحلیلی آمیخته با نقد وبا رویکرد آسیب­شناسی فنی و ادبی ترجمه، چالش­های پیش­روی مترجمان در برابریابی اسماءالحسنی به زبان فارسی مورد مطالعه قرارگیرد. بر این اساس، داده­های مربوط به 43 مورد از این اسامی از کل قرآن انتخاب ودر35 ترجمه فارسی معاصر قرآن مورد بررسی ونقدقرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می­دهد که مترجمان دست­کم در 11 مورد، از اصول و مبانی ترجمه تخطی کرده­اند. برخی از این لغزش­ها عبارت­اند از: عدم رعایت نظم و همگونی در ترجمه؛ عدم رعایت اختصار در ترجمه؛ عدم ارائه برابرنهادهای معمول و قابل فهم؛ حذف بی­دلیل؛ عدم توجه به یکسان­سازی ترجمه ساختارهای نحوی مشابه و تعدیل­های ساختاری نابجا و بیش­ از اندازه.

لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.