جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شناخت دقيق آراء خاورشناسان درباره معارف اسلامى و نقد علمى ديدگاه هاى آنان براى ما مسلمانان ضرورتى انكارناپذير است. به همين منظور، راقم اين سطور در مقاله حاضر تلاش كرده تا به معرفى و آسيب شناسى پژوهش فايرستون درباره حضرت ابراهيم(علیه السلام) بپردازد. روش تحقيق در اين پژوهش مطالعه اسنادى و رويكرد آن تحليلى ـ انتقادى است؛ اين بدان معنا نيست كه از روش هاى توصيفى استفاده نشده است. اگرچه بررسى ديدگاه هاى فايرستون در خصوص حضرت ابراهيم مركز توجه و تحليل بوده، اما براى تكميل اين تحقيق در مواقع موردنياز از نظرات عالمان مسلمان استفاده شده است. پژوهش فايرستون گوياى تتبع بسيار وى در منابع اسلامى است، اما اشتباه هاى غيرقابل اغماض او نشان مى دهد كه وى به همه منابع معتبر اسلامى مربوط به ابراهيم عليه السلام، به ويژه منابع شيعى، دسترسى و يا اشراف نداشته است. فايرستون به دليل مراجعه يك سويه به منابع اهل سنت، از پرداختن به ديدگاه هاى مكتب اهل بيت در خصوص حضرت ابراهيم غافل گرديده است، و همين امر از اعتبار اثر وى مى كاهد.

این مقاله به بررسی کتاب آشنایی با اسلام برای یهودیان، نوشتۀ رئوون فایرستون از لحاظ روی‌کرد و روش می‌پردازد. پس از معرفی نویسنده و ارائۀ گزارشی از ساختار و محتوای کتاب و با تحلیل متن آن، مشخص می‌شود که فایرستون بیشتر با روش تحلیل متون اسلامی و با روی‌کرد هم‌دلانه به معرفی اسلام به مخاطبان یهودی می‌پردازد؛ اما در نقد این کتاب مشخص می‌شود روی‌کرد فایرستون _ که به ظاهر هم‌دلانه به نظر می‌رسد_ در واقع، متأثر از هدف دیگری‌ است که گاه او را از روش و حتی روی‌کرد اصلی‌اش منحرف می‌کند. آن هدف برساختن چهره‌ای خوشایند از اسلام برای یهودیان تجددگرا است و همین مسأله موجب می‌شود فایرستون، گاهی با استناد به منابع غیراسلامی و حتی بی‌توجه به اقتضائات روی‌کرد هم‌دلانه، به معرفی اسلام بپردازد.