جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

همیشه دین و دین‌داری یکی از کاربردی‌ترین مسائل زندگی بوده، اما دین‌ورزی زمانی ارزشمند، محرک‌ساز و باعث تقرب به سوی خداست که با ارزش‌های اخلاقی همراه باشد. شاخص‌های اخلاقی در دین‌داری، الگوی مناسبی است تا هر شخصی بتواند به‌وسیله آنها میزان دین‌ورزی حقیقی خویش را بسنجد؛ لذا پژوهش حاضر با روش تحلیلی در‌صدد کشف و ارائه شاخص‌های اخلاقی در دین‌داری از منظر قرآن و احادیث بوده است. یافته‌های پژوهش در منابع دینی، نشانگر دو دسته از شاخص‌های فردی و اجتماعی در دین‌ورزی اخلاقی بوده که کسب‌آگاهی دینی، مدیریت ‌عقل، نگرش الهی، امید، نشاط، صداقت، عمل‌عبادی، آسیب‌شناسی، آخرت‌گرایی و تقوا در شاخص‌های اخلاق فردی، و انصاف، انعطاف‌پذیری، تعصب نداشتن، دل‌رحمی، دین‌پروری، دوری از تمسخر، تواضع، امانت‌داری، وفای‌به‌عهد، امر‌به‌معروف و نهی‌از‌منکر در شاخص‌های اخلاق اجتماعی در دین‌ورزی قرار گرفته‌اند.

نماز در مجموعه آموزه‌های دینی دارای جایگاه ویژه‌ای می‌باشد به‌گونه‌ای که شرط قبولی همه اعمال انسان و شرط عدم قبول او در قبولی و عدم قبولی نماز معرفی شده است. این مهم نشان از جایگاه نماز در تعالی انسان دارد. نماز امری است الهی که تحقق آن همانند سایر امور دارای ظاهر و باطن است که در متون دینی به هر دو جهت آن اشارت رفته است. تصویر ظاهری نماز همان است که با اعمال مخصوصه انجام گیرد، امّا روح و باطن نماز عبارتست از: اخلاص، حضور قلب، ذکر خداوند و تعظیم در مقابل او، امید و دلبستگی به ذات ربوبی، اعتماد و رکون به وجود سرمدی و محو شدن در مقابل ذات یکتایی که در مقابل عظمت و جلالت او قیام نموده است. در مقاله حاضر با استناد به آیات و روایات این مهم (نماز) از منظر ظاهر و باطن مورد واکاوی قرار داده و تنها راه ورود به باطن نماز حفظ آداب ظاهری و توجه به روح نماز دانسته شده است.

از منظراسلام مسئله مذاکره با دشمنان، امری مشروع و ابزاری مفید و سودمند است و به هنگام ضرورت می‎توان از آن استفاده و بهره برداری نمود. اما آنچه در این جا حائز اهمیت است، شناختِ زمینه‎های مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان: است که لازمه تحلیل درست از موضع‎گیری‎های متفاوت ائمه: نیز، علم و آگاهی از شرایطِ زمانی و مکانِ زیست آن بزرگواران و بررسی زمینه‎ها، تحولات سیاسی و شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر آنان می‎باشد. این نوشتار به ذکر زمینه‎های مذاکره با دشمنان در سنت و سیره معصومان: پرداخته و با روش توصیفی تحلیلی آنها را تبیین نموده است که برخی از یافته‎ها عبارتند از: حفظ اسلام و تشیّع، تبلیغ و گسترش اسلام، خیانت نیروهای خودی.