جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علوم اسلامی به دلیل ماهیت وحیانی و توحیدی دین دارای ارتباطات و اشتراکات فراوانی در زمینه های مختلف علمی همچون موضوع،مبادی و مسائل هستند و در طول روند علمی خود، نقش آفرینی و تاثیر گذاری های زیادی بر روی یکدیگر داشته اند،که با توسعه این علوم که عمدتاً به دلیل افزایش کارکرد عقل در آن ها می باشد، حوزه های مشترک علمی بین آنان نیز افزایش یافته است. تا جایی که به نظر می رسد تنها جنبه منحصر به فرد علوم،اهداف هر علم می باشد که دستیابی به آنها این تداخلات علمی را توجیه می نماید. امروزه دستاوردهای علوم اسلامی می توانند به شرط رعایت ملاک های شرعی و عقلی تعیین شده برای هر علم، در وصول به اهداف تعیین شده برای هر کدام از یکدیگر مفید واقع گردند. در این راستا می توان تاثیرات و مداخلات علم کلام اسلامی در اصول فقه را بررسی نمود. علم کلام با وجود اینکه مربوط به حوزه عقل نظری و مسائل اعتقادی دین مبین اسلام است،اما علاوه بر تاثیرگذاری های بنیادین در علم اصول فقه همچون تامین برخی مبادی علمی و همچنین ایفای نقش حمایتی و تصدیقی در مباحثی همچون حجیت شرعی،امروزه در برخی بخش های دیگر اصول فقه همچون ملازمات عقلیه و اصول عملیه بوسیله قواعد منتج شده از مباحث کلامی با ریشه ی حسن و قبح عقلی، برای استدلال های فقهی تامین گزاره می نماید و در جهت کشف احکام شرعی و تعیین وظیفه عملی مکلف ایفای نقش می کند. بر این اساس ضرورت دارد با توجه به اهمیت و تاثیر گذاری زیاد نقش اخیر علم کلام در اصول فقه،پیرامون این تداخل مهم بررسی های بیشتری صورت پذیرد.تا علاوه بر تعیین حدود حوزه عملکرد و مشخص نمودن ملاک های شرعی و عقلی برای کاربرد صحیح آن،بتوان با کشف ثمرات و قابلیت های این روش استنتاجی از دستاوردهای با ارزش علمی آن هم بی بهره نماند. عملی که در طول تاریخ و سیر رشد علمی مذاهب فقهی و اصولی اسلامی،به آن توجه شده است. اما در رابطه با حوزه کارکرد و چگونگی ایفای نقش آن بین علمای اسلامی اختلاف نظر وجود دارد که این اختلافات عمدتاً ناشی از تبیین معانی و حدود متفاوت برای ملاک های شرعی و عقلی مرتبط با این بحث می باشد.در این پژوهش سعی شده است با بررسی تاثیرات و مداخلات صورت پذیرفته در اصول فقه توسط دستاوردهای عقلانی علم کلام، برخی از این حدود شرعی و ملاک های عقلی مشخص و حجیت آنها تبیین گردند.لازم به ذکر است که این پژوهش به صورت تحلیلی توصیفی گردآوری شده است.