جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گرچه این مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی در دوره‌های مختلفی ساخته شده‌؛ اما در کتب تاریخی آمده، که طرح این مجموعه در رویا، از سوی صدرالدین موسی – فرزند شیخ -به معمار بنا، الهام شده‌است. با توجه به اعتقادات حاکم در دوره تاریخی ایلخانی و صفوی، می‌توان این مجموعه را تجلی ناخودآگاه تصوف دانست. از طرفی، در روانشناسی تحلیلی یونگ کهن الگوی«فرایند فردیت» مطرح شده‌است، که مرتبط با پرسش‌های معنوی از جمله معنای زندگی و هدف هستی است. که این کهن الگو را می‌توان با سلوک عرفانی در مکتب اسلام تطبیق و مقایسه نمود. هدف این مقاله پاسخگویی به این پرسش است که آیا با بررسی کهن‌الگوی فردیت می‌توان به درک مفهوم و نحوه عینیت یافتن آن در این مجموعه رسید؟ در این مقاله به روش تفسیری تاریخی، از رویکرد ادراک نشانه‌ها نیز استفاده شده‌است. و سعی خواهد شد تا کیفیت و ارتباط بین این نشانه‌ها و کهن الگوهای مطرح در این زمینه بررسی گردد. نتیجه آن که، ساختار کالبدی این مجموعه بر اساس مراتب عرفان و همچنین مراحل چهارگانهکهن‌الگوی فردیت شکل گرفته، و در پایان این مجموعه نشانه‌های کالبدی نشان‌دهنده به ظهور رسیدن کهن‌الگوی کامل فردیت هستند. می‌توان گفت همانگونه که با سازگاری خودآگاه و ناخودآگاه (دایره و چرخه) نشانه کالبدی ماندلا شکل می‌گیرد. در معماری نیز دایره، علامت وحدت اصیل و آسمان می‌باشد و در مرکز همه چیز با همزیستی به وحدت می‌رسند. عدد هفت نیز که مراحل عرفان بر این اساس می‌باشد نیز سازمان‌دهنده فضاهای حرکتی معماری این مجموعه است.