جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جامع: منسوب به ركن الدين جعفر بن محمد دوريستي (-قرن5ق.) مؤلف: شيخ صدوق محمد بن علي بن حسين بن بابويه قمي (-381ق.) برخي بر اين باورند كه چون «ركن الدوله» ديلمي آوازه فضيلت و اجتهاد شيخ صدوق را شنيد او را با اعزاز و احترام به دربار دعوت و سؤالاتي را مطرح كرد تا شيخ به آنها پاسخ دهد. نجاشي در «كتاب الرجال» از پنج مجلس شيخ صدوق با ركن الدوله بويهي به عنوان پنج متن ياد مي كند. از اين پنج متن نسخه اي باقي نمانده و از كلام نجاشي نيز روشن نمي شود كه اين مجالس را چه كسي تحرير كرده است، اما به هر حال بعيد نيست كه تحرير اين مجالس را خود شيخ صدوق يا يكي از شاگردانش انجام داده باشد. در كتاب «اكمال الدين» صدوق حكايتي را به عنوان مناظره خود با يكي از ملحدان در محضر ركن الدوله در موضوع امام غايب گزارش مي كند كه احتمالا يكي از همين پنج مجلس است. قاضي نورالله شوشتري ترجمه اي از اين رساله را در «مجالس المؤمنين» آورده است و گردآوري اين مجلس را به جعفر بن محمد الدوريستي نسبت داده است. جعفر دوريستي محضر شيخ صدوق را درك نكرده و شاگرد شيخ مفيد است، ضمن آنكه نجاشي قبل از دوريستي از اين مجالس خبر داده است. [اهدائي رهبر4-2] در باب امامت حضرت علي (ع). «اردلان» مناظره ابن بابويه درباره ولايت علي (ع) در مجلس ركن الدوله ديلمي گويا مناظره ابن بابويه با ركن الدوله. «محمد روشن» گفت و گوي ركن الدوله ديلمي (د 366ق/977م) با شيخ صدوق صدوق ابن بابويه (د 381ق/991م). هنگامي كه ركن الدوله دريافت كه شيخ صدوق پيشواي شيعه است، خواست در مسائل اعتقادي شيعه با وي گفت و گو كند. پس از آن گفت و گوي مناظره گونه، شيخ جعفر درويستي آن را گرد آورده است. گزارش و ترجمه فارسي اين گفت و گوها در مجالس المؤمنين آمده است (شوشتري 1/456-463). (احمد منزوي) گفتگوي ابن بابويه با امير ركن الدوله ابو علي حسين بن بويه ديلمي است (ف 628) ترجمه آن از دوريستي در مجالس المومنين آمده و در ديباچه معاني الاخبار چاپ 1379 تهران هم ديده ميشود. (محمد تقي دانش پژوه) سه مجلس مناظره است که بين رکن الدوله وشيخ صدوق انجام گرفته که بيشتر مباحث آن حول امامت است. آغاز كتاب: بسمله. مناظرة الملك ركن الدولة للصدوق ابن بابويه. قال الملك ايها الشيخ اختلف الحاضرون من القوم الذين يطعن عليهم الشيعه. قال بعضهم يجب الطعن عليهم، و قال آخرون لا يجب و لا يجوز، فما عندك ؟ ... انجام كتاب: ... فقد انتقضت روايتكم. تمت ... [الذريعة 22/293 رقم 7151؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/245؛ دانشگاه تهران 3/628 و 11/2162؛ آستان قدس 26/575؛ مكتبة اميرالمومنين 4/225 و 4/398؛ رايانه آستان قدس]