جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مقاله حاضر تلاش دارد شکست اسلام‌گرایان در مصر را مورد بررسی قرار دهد. براین‌اساس با محوریت این پرسش که «دولت مصر چگونه توانسته جریان‌های اسلامی را کنترل و مدیریت کند؟»، به شکست جریان‌های اسلامی در مصر می‌پردازد. این مقاله درصد است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، به دلایل این مسئله بپردازد و برای تحلیل داده‌ها نیز از روش کارکردگرایی ساختاری بهره گرفته است. همچنین نشان داده است که، دولت در مصر توانسته با دوقطبی سازی میان جریان‌های اسلامی بر سر چگونگی حضور در عرصه سیاسی جریان اسلام‌گرا را از جریان الازهری و جریان صوفیانه جدا کند. در این میان با متهم کردن جریان اسلام‌گرا به تروریسم، جدایی بین نظام جامعه پذیری کشور مصر و جریان‌های اسلامی، اضمحلال نهاد رهبری و سازماندهی آنان در عرصه سیاسی و انشقاق عمیق بین جریان‌های اسلامی و اسلام‌گرا به ویژه انشقاق میان اسلام‌گرایان و الازهر، در مدیریت و کنترل جریان‌های اسلامی بسیار موفق عمل کند.

تجربه تبلیغ تشیع و مکتب اهل‌البیت‰، در فضای بین‌المللی، پس از انقلاب اسلامی ایران، چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی، دچار دگرگونی بنیادینی گردید. در این میان، تجربه تشیع در نیجریه به علت رشد سریع، یگانه است که با وجود حملات مستمر طی دو دهه اخیر علیه آن‌ها منقطع نگردید. در این سپهر، پرسش از مهم‌ترین عوامل موفقیت تبلیغ تشیع در نیجریه، فهم چرایی کنش حرکت اسلامی و رهبر آن شیخ زاکزاکی و جایگاه فعلی شیعیان مبتنی بر ساختار سیاسی ـ اجتماعی نیجریه برای نشان دادن راهبردهای ارتقای وضعیت شیعیان از اهمیت زیادی برخوردار است. مقاله حاضر، نشان می‌دهد که استراتژی تبلیغ اجتماعی، عامل اصلی موفقیت تبلیغ تشیع در نیجریه بوده که توانسته ضمن ارتباط برقرار کردن آموزه‌های اهل‌بیت‰ با مسائل جامعه نیجریه، کنش اجتماعی شیعیان را شکل دهد. این نوشتار، ضمن مطالعه قبیله به عنوان مفهوم بنیادین ساختار اجتماعی نیجریه که در ارتباط با استعمار و شکل‌گیری دولت مدرن، به بحران‌های عمیق اجتماعی انجامیده، نشان داده که کنش هویت‌جو و خود‌آگاه شیعه، به عنوان کنشی بحران‌زا شناسایی شده است. در پایان، راهبرد بازسازی تصویر شیعه از یک جریان بحران‌ساز به یک جریان سازنده و بازسازی هویتی شیعیان و شکل‌دهی جامعه خودبنیاد شیعه در نیجریه برای برون‌رفت از این چالش‌ها طرح شده که ذیل رویکرد اجتماعی تبلیغ، جامعه شیعه ‌باید روی آموزش، مسأله فقر و مسائل بهداشتی تمرکز کند.