جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫مسأله امامت از مسائل مهم کلامي در جهان اسلام به‌شمار مي‌رود زيرا نقش اساسي "رهبر" در ادامه حيات و پيشرفت جامعه، غيرقابل انکار است. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌اي به بررسي اين مسأله از ديدگاه قرآن کريم پرداخته است. اهل سنت، امامت را به‌معناي جانشيني پيامبر اسلام‌( در رياست و سرپرستي عمومي در امور دين و دنياي مردم دانسته‌اند. مطابق اين تعريف، امامت يک مسئوليت ظاهري بوده و امام مي‌تواند از سوي مردم برگزيده شود. اما از منظر شيعه، امامت عبارت است از جانشيني پيامبر در تبيين و تفسير معصومانه از دين، اجراي احکام و اقامه حدود، حفظ شريعت و تربيت مردم. بر اين اساس، امامت در امتداد رسالت قرار گرفته و همچون توحيد، نبوت و معاد، جزء اصول دين خواهد بود. با توجه به وظايف خطيري که امام بر عهده دارد، براي احراز اين مقام بايد داراي عصمت و علم باشد. شرط عصمت به‌دليل آن است که امام در جايگاهي قرار مي‌گيرد که پيامبر قرار داشته است و بايد مصون از اشتباه و گناه باشد. علم امام هم از نوع علم حضوري است که به‌واسطه نفس قدسي خود، آن را از خداوند اخذ مي‌کند. هدايت، يکي از سنت‌هاي قطعي الهي است، و به‌دليل محدوديت دانش بشري و تربيت محيطي در هدايت انسان، خداوند پيغمبران را با معجزه و برهان فرستاد تا مردم را به راه راست هدايت کنند. اين هدايت، که به‌معناي ارائه طريق مي‌باشد از وظايف پيامبران است؛ اما هدايت به‌معناي ايصال به‌مطلوب از وظايف امام است که داراي دو بعد تشريعي و تکويني است. با اين وصف، مقام امامت بالاتر از نبوت است زيرا تمام وظايف نبي را به اضافه اجراي احکام و تربيت ظاهري و باطني نفوس به‌همراه دارد. پس نظريه شيعه درباره امامت با ديدگاه قرآن سازگار است و امامت يک منصب الهي است که متولي آن را بايد خداوند تعيين کند.