جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫هيچ مصيبت و بلايي نازل نميشود؛ مگر اينکه انسان مرتکب گناهي شود. اين پژوهش در سه فصل به دنبال بيان آثار گناه از منظر قرآن و روايت ابوخالد کابلي از امام سجاد عليه السلام است. واژههاي بيانگر گناه در قرآن و روايات بسيارند که برخي از آنها عبارتاند از: اثم، خطيئه، ذنب، رجس، عصيان، فتنه، فجور، فسق. مهم ترين عوامل گناه عبارتاند از: جهل، نفس پرستي، حب دنيا، غضب، شراب خواري، دروغگويي، و بخل ورزي. نويسنده در بحث از آثار گناه در قرآن، آن را به دو قسم ِدنيوي و اخروي و آثار دنيوي گناه را به آثار تشريعي و تکويني تقسيم نموده است. آثار تکويني گناه، يا مادي است و يا معنوي. آثار و کيفرهاي تشريعي عبارتاند از: حدود، قصاص، ديه و تعزير. از جمله آثار تکويني مادي، ميتوان به زندگي سخت، کوتاهي عمر، سلب نعمت، بلاهاي عمومي، تسلط اشرار بر جامعه، عذاب هاي گوناگون و درگيري هاي داخلي اشاره کرد. از آثار تکويني معنوي، ميتوان به امهال و استدراج، خود فراموشي، محروميت از لذت عبادت، زيبا ديدن بديها، قساوت قلب و حبط اعمال اشاره کرد. اينها غير از آثار اخروي گناه است که بسيار دردناک و طاقت فرساست. بر اساس روايت ابوخالد کابلي از امام سجاد عليه السلام، گناهاني که نعمت را دگرگون ميکنند عبارتاند از: ظلم، کفران نعمت، و ترک امر به نيکيها. گناهان موجب پشيماني عبارتاند از: قتل نفس، ترک پيوند خويشاوندي، ترک نماز، ترک وصيت، ندادن حقوق مردم، و منع زکات. ترک دادرسي، ترک کمک به مظلومان و تضييع امر به معروف و نهي از منکر، موجب نزول بلا ميشود. قطع رحم، سوگند دروغ، زنا و ادعاي امامت، نابودي را سرعت مي بخشد. يأس از رحمت خدا و اعتماد به غير خدا، موجب قطع اميد ميشود. وام گرفتن با نيت نپرداختن، ولخرجي، بخل، بداخلاقي و سبک شمردن مؤمنان، موجب پرده دري ميشود. نيت بد، نفاق و بد زباني و فحش، مانع استجابت دعا ميشود. بيدادگري حاکمان در داوري، گواهي دروغ، کتمان شهادت، قساوت قلب و ستم بر يتيمان و بيوه، مانع نزول باران ميشود. ميتوان از آيه 12 سوره رعد و آيه 34 سوره مائده، به عنوان دو شاهد قرآني در کلام امام سجاد عليه السلام ياد کرد.