جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیخ عطار، یکی از بزرگترین عرفای ایرانی است‌، که اندیشه‌های ژرفِ عرفانیِ خویش را به زبانی روشن و رسا و در قالب منظوم و منثور بیان کرده است. پژوهش حاضر نگاهی است به چیستی و چگونگی تربیت صوفیانه از نظرگاه عطار نیشابوری. با این هدف که، به کشفی از فلسفه‌ی عطار دست یابیم و آراء تربیتی وی را استخراج نماییم. این پژوهش از گونه پژوهشهای کتابخانه‌ای و اسنادی است. بدین منظور از رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل محتوا، جهت دستیابی به نتایج، استفاده شده‌است. با بررسی جهان بینی عطار و بر این مبنا، جهت دستیابی به دلالت‌های تربیتی، به معرفی اهداف غایی، اهداف واسطه‌ای، اهداف جزیی و اصولپرداخته‌شد. نتایج حاصل بیانگر این مطلب است که، عطار برای دستیابی به کمال و تخلق به اخلاق الهی طریقِ سیر و سلوک صوفیانه را به سالک می‌نمایاند و مسیری را که وی برای سعادت آدمی پیش روی قرار می‌دهد، شریعت، طریقت، حقیقت معرفی می‌کند. در واقع می‌توان اهداف غایی را به منزله‌ی حقیقت، اهداف واسطه‌ای را طریقت و اهداف جزیی را به منزله‌ی شریعت دانست. به اعتقاد عطار رسیدن به سر منزل مقصود، بدون گذر از شریعت و طریقت امکان‌پذیر نیست. شریعت یا اهداف جزیی به سه بخش اهداف معرفتی، اهداف جسمانی و اهداف اخلاقی تقسیم بندی شد، در این بخش آدمی به شناختی از بزرگیِ وجود خویش دست‌می‌یابد و سعی برآن دارد که صفات الهی را تجلی بخشد، سپس با گذر از مرحله‌ی طریقت، در یک سلوک ملکوتی، در هفت وادی، در هر وادی به کمال شایسته‌ی خویش نائل می‌گردد و در نهایت به حقیقت یگانه‌ی خویش که همانا حقیقتی یگانه با حق است، می‌پیوندد. در این پژوهش اصول تربیت صوفیانه شامل: اصالت باطن بر ظاهر، اصل تحقق کمال، اصل رفع حجاب سالکان، اصل استمرار و محافظت بر عمل و .... جهت هدایت سالکان راه حق مورد بررسی قرار گرفت.