جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ميلر در مقالة «غلبه بر اعتياد به موجه‌سازي» سعي مي‌کند به خوانندگان نشان دهد که اساساً پيوند بين عقلانيت و موجه‌سازي، امري اشتباه و غيرقابل دفاع است. او در اين مقاله رئوس عقلانيت نقاد پوپر را بيان مي‌کند. وي پس از بحث کوتاهي در باب چگونگي ظهور عقلانيت نقاد، درباره سه مسئله مرتبط به هم که حل‌نشده باقي مانده‌اند، يعني: بي‌فايده بودن موجه‌سازي، عينيت روش‌شناسانه و جايگاه قوانين منطق در عقلانيت نقاد، نکاتي را مطرح مي‌کند. ما در اين مقاله پس از طرح مباحث ميلر، ضمن نشان دادن عدم تماميت استدلال پوپر و ميلر عليه عقلانيت غيرنقاد، عدم برتري برهان خلف با توجه به عقلانيت نقاد را نشان مي‌دهيم؛ سپس به عدم امکان پذيرش ابتدايي عقلانيت نقاد مي‌پردازيم و امکان پذيرش خرافات را مبتني بر اين ديدگاه بيان مي‌کنيم؛ ضمن اينکه نشان خواهيم داد نسبي‌گرايي موفقيت بيشتري در ارضای بين‌الاذهانيت در مقايسه با عقلانيت نقاد دارد. در مجموع نشان خواهيم داد که آموزه عقلانيت نقاد براي اينکه بتواند يک نظريه مقبول باشد، هنوز راهي طولاني در پیش دارد.

«استقراء» به عنوان روشی برای به‌دست آوردن فرضیه‌های علمی و هم‌چنین شیوه­ای در استدلال، ریشه ­هایی تاریخی حتی در آثار فیلسوفان یونان باستان دارد. در مواجهه با مسأله‌ی استقراء که هیوم مطرح کرد، برخی فیلسوفان به شک‌گرایی روی آوردند و برخی دیگر با ابتناء بر دیدگاه‌های معرفتی موجه­‌سازانه درصدد دفاع از استقراء به‌عنوان روشی علمی برای کسب معرفت برآمدند. دیوید میلر، به پیروی از پوپر همه اشکال پروژه موجه‌سازی معرفتی را شکست خورده می‌داند و معتقد است باید استقراء را بازنشسته کرد و خود را از اعتیاد به موجه‌سازی رهاند. در این مقاله به معرفی دیدگاه عقلانیت نقاد به‌خصوص قرائت میلر درباره­‌ی «مسأله استقراء» پرداخته خواهد شد.