جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پایان نامه " سیری در دعای افتتاح" است که به جهت تبیین معارف والای اهل بیت در ادعیه و تعمیق باورهای مذهبی و اشباع عرفان دینی، به شرح فرازهایی از این دعا باتوجه به مباحث عرفانی، تفسیری، کلامی، فلسفی و اخلاقی پرداخته است. مباحث این تحقیق در چهار بخش تنظیم شده است که سرفصل های آن به ترتیب این موارد را در بر می گیرد. معناشناسی دعا و بیان آثار و فواید مادی و معنوی آن و تبیین جایگاه معارف والای اهل بیت در ادعیه و بررسی سند دعای افتتاح، از مباحث مقدماتی این پایان نامه است. سپس مخاطب با معنای حمد و دلیلِ آغاز نمودنِ دعای افتتاح با حمد الهی، آگاه می شود. شرح این دعا با توضیحاتی در خصوص مقدمه آن آغاز شده و پس از آن به شرح حمدهای هجده گانه دعای افتتاح که یک دوره کامل توحیدی است و هر سه مقام ذات، صفات و افعال را در بر می گیرد، پرداخته می شود. در ادامه معناشناسی صلوات صورت گرفته و فواید و آثار آن در قرآن کریم و روایات بیان شده است تا جایگاه آن تبیین گردد. این موضوع که آیا صلوات موجب ترفیع مقام پیغمبر می شود، بررسی گردیده و نظراتِ پیرامون آن مطرح شده است. سپس با محوریت دعای افتتاح، فرازهای صلوات بر پیامبر و دیگر ائمه معصومین و درود حضرت مهدی بر خودشان تبیین گردیده است. باتوجه به این که نام های دولت حضرت مهدی فراوان است از جمله دولت حق، دولت عدل و... اما مشهورترین آن ها دولت کریمه است که در دعای افتتاح به آن اشاره گردیده و ویژگی های بسیاری از جمله محوریت خداپرستی، حکمرانی مستضعفان، عدالت فراگیر جهانی و... را در بر می گیرد. از آن جا که لازمه ظهور، کسب معرفت نسبت به حق می باشد لذا سعی شده این مسئله تبیین گردد که معرفت حق یعنی معرفت امام و آگاهی به حق ولایت ایشان و از سوی دیگر معرفت امام یعنی معرفت خدا. در خاتمه نیز به برخی از دستاوردهای ظهور حضرت مهدی هم چون عزت اسلام و شیعیان، وحدت، عدالت و... اشاره شده و هم چنین جایگاه مهدی یاوران تبیین گردیده تا علاوه بر مبارزه با خطرات احتمالی از جمله هجوم غفلت، پیدایش مدعیان مهدویت و... ، در جهت تحقّق امر ظهور گام بردارند. از نظر دور نماند، باتوجه به فرضیه این پژوهش که دعای افتتاح یک منبع کامل اعتقادی است و سه اصل از اصول دین یعنی توحید، نبوت و امامت را در بر می گیرد، به این نتیجه می رسیم که دعای افتتاح می تواند در تعمیق اثرات معنوی دعا و تحکیم زیربنای اعتقادی افراد و تقویت مبانی اعتقادی مهدویت و برقراری ارتباط صحیح با امام عصر ، نقش به سزایی ایفا کند. منابع مورد استفاده در این پژوهش با عنایت به دعایی و روایی بودن بحث؛ کتب ادعیه مثل مفاتیح الجنان، صحیفه سجادیه و جوامع روایی چون اصول کافی، بحارالانوار و کتاب های تفسیری مانند المیزان، تسنیم، پیام قرآن و کتب شرح ادعیه هم چون شرح فرازهایی از دعای افتتاح، بیان حقیقت، شرح زیارت جامعه کبیره، شرح زیارت آل یاسین و... می باشد. واژگان کلیدی این تحقیق عبارتند از: دعا، حمد، صلوات، دولت کریمه، افتتاح، ولایت.