جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده (فارسی): پایان نامه حاضر تحت عنوان " اختیار انسانی از دیدگاه اسپینوزا و صدرالمتالهین شیرازی " به بررسی تطبیق آراء این دو فیلسوف در مسئله مختار بودن و یا مجبور بودن انسان و ارتباط بحث اختیار انسانی با قانون علیت عمومی می پردازد. در فصل اول این رساله دیدگاه اسپینوزا در مسئله اختیار انسانی و از باب مقدمه اراده ارائه می شود. در فصل دوم آراء صدرالمتالهین شیرازی در این باره تبیین می گردد. در فصل سوم آراء این دو فیلسوف مقایسه و تطبیق شده اند. در بخش مربوط به اسپینوزا به خاطر اهمیت منحصر به فرد کتاب " اخلاق " وی از این کتاب استفاده شده و بدان استناد شده است. علاوه بر آن از نظرات برخی مفسرین معروف فلسفه اسپینوزا از جمله جان ولسن و کاشاپ هم در توضیح عقاید وی استفاده شده است. در بخش ملاصدرا بیشترین استفاده از کتاب " الحکمه المتعالیه " اسفار و "رساله خلق الاعمال" وی شده است. افزون بر این رساله "قضا و قدر " از کتاب "الشواهد الربوبیه " وشرح و تعلیقه وی بر بخش الهیات شفای ابو علی سینا نیز مورد استناد واقع شده اند. نتیجه حاصل شده در این رساله عبارت است از این که اسپینوزا با پذیرفتن قانون علیت و اعتقاد به تلازم میان علت نامه و معلول، اختیار انسانی را انکار کرده است. ولی ملاصدرا علیرغم اعتقاد به تلازم میان علت نامه و معلول و اصل علیت اختیار انسان را می پذیرد.