جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه در یک مقدمه و دو فصل تدوین شده، در فصل اول بصورت اجمال در مورد ابن عباس، مقام علمی و ثاقت، روش تفسیر، طرق روائی، منابع تفسیر وی و ... بحث شده، و در فصل دوم تفسیر ابن عباس آمده است. در این فصل تقریبا همه منقولات از ابن عباس در ارتباط با آیات مورد بحث آورده شده است. مفسر در تفسیر آیات، از اشعار کهن عربی، لغات قبائل و اعراب بادیه نشین، احادیث نبوی، منقولات دیگر صحابه، اهل کتاب و ... بهره برده است. در تفسیر بصورت پراکنده و به مناسبتهایی که اقتضا داشته از علوم قرآنی مثل ناسخ و منسوخ، تقدیم و تاخیر، شان نزول آیات، قرائات و ... بحث کرده است. همچنین در مواردی متعرض احکام شرعی نیز شده است، وی در تفسیر آیات از روشهای مختلف تفسیری از جمله: تفسیر روائی، تفسیر به رای تفسیر قرآن به قرآن (آیه به آیه) و روش تفسیر لغوی استفاده کرده است./

مباحث این پایان نامه عبارتند از: زندگی و مقام علمی ابن عباس، مذهب ابن عباس، ضعف اخلاقی ابن عباس به جهت تصاحب بیت المال بصره در زمان حکومت امیرالمومنین (ع)، استفاده ابن عباس از سه روش تفسیر لغوی، به مأثور و به رأی، بررسی صد نمونه از موارد تفسیر لغوی ابن عباس، منشأ روایی داشتن آرای تفسیری ابن عباس، قرائت ابن عباس، معربات قرآن از نظر ابن عباس، اسرائیلیات در تفسیر ابن عباس،بررسی آثار ابن عباس، بویژه اثر تفسیری مستقلی به نام تنویر المقباس که آن را فیروزآبادی گردآوری کرده است

علمای رجال، غالبا، عکرمه محدث و مفسر مشهور تابعی (م/ 105 ه ق) را به فرقه خوارج منتسب کرده اند. مقاله حاضر، با هدف بررسی صحت و سقم این مساله و یافتن میزان دلبستگی عکرمه به خوارج با بهره گیری از شیوه استخراج مطالب از متون و تحلیل آنها فراهم شده تا پژوهندگان علوم قرآنی و حدیث را در شناخت دقیق تر این راوی کثیرالنقل یاری کند. آنچه از رهگذر تطبیق اندیشه های بنیادین مورد اتفاق فرقه های خوارج، یعنی زهد، انکار عثمان و علی (ع)، ظلم ستیزی، اعتقاد به عدم انحصار خلافت در قریش و نیز اندیشه های مورد اختلاف آنها نظیر قول به تقیه و تکفیر مرتکب کبیره، با افکار و افعال عکرمه دریافت می شود آن است که وی در تمام موارد یادشده به جز انکار علی (ع)، با خوارج هم عقیده بوده است. در عین حال، بخشی از روایات او در حوزه تاریخ صدر اسلام، فقه و کلام با باورهای شیعی هم خوان است، ولی با وجود این، نمی توان او را فردی با گرایش های شیعی ارزیابی کرد.