جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حروفیه، فرقه‌ای است که در ایران عصر مغول و تیمور، تحت تأثیر اوضاع نابسامان آن عصر ظهور کرد و هدفش قیام پیشه­وران و رعایا علیه تبعیض طبقاتی بود. این نوشتار بر آن است تا اهمّ اصول اعتقادی حروفیه، ریشه‌های تاریخی و رهبران و پایه‌گذاران اصلی آن را بررسی و معرفی کند؛ حروفیه یک مسلک مذهبی مبارزاتی و معترض ایرانی با اعتقادات شدیداً ملی‌گرایانه بود. آنها بر ارزش نمادین و معانی رمزی حروف و شناخت خدا از راه حروف تأکید داشتند و مقام انسان را بسیار بالا می‌بردند. اساسی‌ترین اصول اعتقادی آنها عبارت‌ است از: شناخت خدا از راه حروف؛ انسان‌خدایی؛ اعتقاد به اینکه فضل‌الله استرآبادی، پایه‌گذار حروفیه، همان مسیح و خاتم اولیا و انبیاست؛ خواب منبع الهام و معرفت، و رؤیا جایگزین وحی است؛ اعتقاد به الوهیت علی(ع)؛ نامیرا بودن رهبران و ... . این عقاید باعث انحراف آنها و غلو در منزلت فضل شد، و درنتیجه از سوی علما و حکام مطرود شدند