جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫امامت و خلافت، يکي از مهمترين مسائل کلامي است که پيشينه آن در اسلام، به نيمه قرن اول هجري باز ميگردد. اين پژوهش در پنج فصل، آراي متکلمان اسلامي را در مورد امامت و خلافت و حقيقت آن به صورت تطبيقي بحث و بررسي کرده و با آيات و روايات سنجيده است. نويسنده پس از کليات و مفاهيم، به تعريف امامت و خلافت در ديدگاه متکلمان اسلامي و در قرآن و روايات پرداخته، سپس حقيقت امامت و خلافت در آراي متکلمان اسلامي بيان شده است. پس از آن، حقيقت امامت و خلافت در قرآن و روايات ارائه و در پايان، ديدگاه متکلمان اسلامي با آيات و روايات مقايسه شده است. متکلمان عامه در مقام عمل، به تعريفي که از امامت ارائه کردهاند، پايبند نيستند؛ اما متکلمان خاصه، به تعريفي که از امامت ارائه کردهاند، پايبند هستند. افزون بر اينکه تعريف و عمل اماميه، با آيات و روايات همخواني دارد. از سوي ديگر، امامت در آراي متکلمان عامه مورد اتفاق نيست و آنها در باب صفات و ويژگيهاي امام، مانند افضليت امام، با هم اختلاف دارند؛ ولي متکلمان خاصه در اين مورد، با هم اتفاق نظر دارند. همچنين آنچه که درباره حقيقت امامت و خلافت در قرآن و روايات آمده، با ديدگاه خاصه همخواني داشته و با آراي عامه سازگاري ندارد. حقيقت امامت در قرآن به عنوان هدايت امر الهي بيان شده است که مستلزم عصمت امام است و نيز مبدأ موهبت عصمت امام، صبر و يقين معرفي شده است و مراد از يقين امام، مکشوف بودن عالم براي امام است که مستلزم علم امام خواهد بود. اين در حالي است که متکلمان عامه عصمت و علم امام را انکار ميکنند. همچنين روايات، صفات امام مانند حجت خدا بودن امام، علم غيب امام و عصمت امام را مطابق با قرآن بيان ميکنند که متکلمان عامه بدان اعتقاد ندارند.