جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

معمولاً از بعد فناورانه، سیستمی، و مدیریتی هیجان و خوش‌بینی خاصی در مورد پتانسیل‌های شهر هوشمند برای داشتن یک شهر کاراتر و پایدارتر وجود دارد ولی از جوانب اجتماعی و شهروندی ملاحظات و نگرانی‌های اخلاقی-اجتماعی متعددی در مورد پیامدهای پیاده‌سازی شهر هوشمند مطرح می‌شوند. این نوع نحوه ورود به بحث و فکر درمورد شهر هوشمند گرچه یکسره نادرست نیست به نظر ما فهم چندان دقیقی از چیستی شهر هوشمند بدست نمی‌دهد. چراکه شهر هوشمند را گسیخته و جدا از تحولات و جریان‌های نظری/تاریخی شهرگرایی درنظر می‌گیرد. برای پاسخ به این سوال که شهر هوشمند چیست (یا چگونه باید باشد) و چه نسبتی با شهروندان دارد (یا باید داشته باشد) لازم است مفهوم شهر و هوشمندی را در درون شهرگرایی معاصر مورد واکاوی قرار دهیم. در این مقاله می‌کوشیم تا چارچوبی مفهومی برای شهر هوشمند را در چهارچوب‌های شهرگرایی معاصر و به طور خاص مبتنی بر مفهوم حقِ داشتن شهر هانری لوفور و دیوید هاروی ارائه دهیم. هدف مقاله این است که دریابد حق داشتن شهر هوشمند چه جوانب و مولفه‌هایی دارد.

اندیشه‌های دیوید هاروی (متولد ١٩٣٥ بریتانیا)، استاد ممتاز انسان‌شناس و جغرافیدان در دانشگاه شهری نیویورك، در سال‌های اخیر مورد توجه مترجمان و به ویژه علاقه‌مندان به اندیشه‌های چپ در ایران واقع شده و آثار متعددی از او به فارسی ترجمه شده است، مثل فضاهای امید (با ترجمه علیرضا جباری)، هفده تضاد و پایان سرمایه‌داری، پاریس پایتخت مدرنیته، تجربه شهری، شهری‌شدن سرمایه (هر چهارتا با ترجمه عارف اقوامی‌مقدم)، معمای سرمایه و بحران‌های سرمایه‌داری (با ترجمه مجید امینی) و تاریخ مختصر نئولیبرالیسم (با ترجمه محمود عبدالله‌زاده). به تازگی نیز كتاب «از حق به شهر تا شهرهای شورشی» او با ترجمه مشترك پرویز صداقت و خسرو كلانتری، به همت نشر آگاه منتشر شده است. كمال اطهاری، محقق و پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگوی حاضر، ضمن نشان دادن ریشه‌های اندیشه هاروی، به رویكردهای او انتقاد جدی دارد و اقبال به آن را نیز از سوی چپ نوی ایرانی، چندان مثبت ارزیابی نمی‌كند.