جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
تعداد رکورد ها : 770
عنوان :
تفسیر تطبیقی برخی از آیات عدالت اجتماعی با تاکید بر حسن ذاتی و عقلی
نویسنده:
حسن صادقی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدالت اجتماعی
,
حسن و قبح
,
حسن و قبح ذاتی
,
تفسیر قرآن
,
عدالت
,
عدالت در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
حسن تکلیف ,
حسن شرعی ,
حسن عقلی ,
تفسیر تطبیقی ,
حسن و قبح فعلی ,
تفسیر کلامی ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
حسن عدالت اجتماعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدرضا مظفر
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
7256 ـ 2228
چکیده :
عدالت اجتماعی از اهداف بعثت پیامبران و فرستادن کتاب های آسمانی است و به همین جهت، مفسران قرآن کریم در آیات زیادی بر آن تاکید دارند. برای برخی از آیات مرتبط با عدالت اجتماعی، نقش کلیدی در این زمینه تلقی می شود و یکی از مهم ترین مباحث آنها دلالت بر حسن ذاتی و عقلی یا حسن شرعی است. مفسران امامیه و معتزله به حسن ذاتی و عقلی اعتقاد دارند و مفسران اشاعره به حسن شرعی. در این مقاله، آیات مرتبط با عدالت اجتماعی و دلالت آنها بر حسن ذاتی و عقلی یا حسن شرعی از دیدگاه مفسران عدلیه و اشاعره مورد بررسی قرار گرفته، دلالت آنها بر حسن ذاتی و عقلی تبیین می شود و سپس آثار مهم این مبنا با شواهد قرآنی بیان می گردد. از مهم ترین آثار این مبنا می توان به حسن تکلیف به عدالت اجتماعی، تشویق بیشتر به عدالت اجتماعی، نفی نسبیت حسن عدالت اجتماعی و حسن عدالت اجتماعی در مصادیق فاقد نص خاص اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معیار عدالت توزیعی و نسبت آن با انصاف و برابری با تأکید بر اخلاق حکومتی امام علی (ع)
نویسنده:
جواد احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حد معین
,
عدالت علی (ع)
,
عدالت علی(ع) در تقسیم بیت المال
,
برابری
,
عدالت توزیعی
,
توزیع درآمد
,
توزیع ثروت
,
حکومت امام علی (ع)
,
اعتدال
,
انصاف
,
عدالت
,
مساوات
,
توزیع عادلانه
,
معنای عدالت در نهج البلاغه
,
ابعاد عدالت در اسلام
,
حد وسط
,
معنای لغوی و اصطلاحی عدل
کلیدواژههای فرعی :
افراط و تفریط ,
اختیار انسان ,
اقسام عدالت ,
عهدنامه امام علی به مالک اشتر ,
برابری در برابر قانون ,
نیاز ,
اختیار انسان ,
تبعیض ,
کار ,
استقامت ,
ظلم ,
عدالت اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
اخلاق حاکمان و دولتمردان اقتضا دارد که در تقسیم و توزیع امکانات و مزایای اقتصادی و اجتماعی بین شهروندان، «عدالت توزیعی» را مراعات کنند. در این مقاله ضمن بررسی و نقد نظریه ها در عدالت توزیعی و نشان دادن ناکارآمدی هریک از آنها، بیان می گردد که هریک از عناصر «کار»، «نیاز» و «برابری همگانی» که در نظریه های مربوط به عدالت توزیعی معیارهای توزیع عادلانه اند، می توانند ابزاری برای شناخت حقوق افراد به حساب آیند نه معیاری عمومی و کلی. به تعبیر دیگر مبنای عدالت توزیعی، حقوق افراد و رعایت استحقاق های ناشی از «کار» و «نیاز» و ... است، بر این اساس نسبت «عدالت توزیعی» با «رفتار برابر و یکسان بین افراد» نسبت عموم و خصوص من وجه است. این دیدگاه با نگرشی بر اخلاق حکومتی امام علی(ع) قابل تأیید و تبیین است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق)
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اتحاد عالم و معلوم
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
,
علم حضوری(مقابل علم حصولی)
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
,
معرفت حاضرانه
,
اتصال وجودی
کلیدواژههای فرعی :
عین الربط ,
علم خدا به خویش ,
مفاهیم ذهنی ,
اقسام اتحاد وجودی ,
علم حضوری حق به اشیاء ,
تجرد ,
فقر ذاتی ,
اشراق ,
علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ,
مراتب علم الهی ,
طور وراء عقل ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی تجربه عرفانی ,
حلول (عینیت وجود فی نفسه و لغیره)) ,
علم به علم ,
شناخت حقایق اشیاء ,
ماهیت ,
ماهیت علم ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
تجلی ,
نظام علی و معلولی ,
ریاضت ,
علم معلول به علت ,
اصطلاحنامه عرفان ,
حقیقت علم ,
علم کسبی(معرفت شناسی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
اصل امتناع تناقض ,
وجدانیات ,
وجدانیات(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
علم نفس به ذات خود ,
خودآگاهی حیوان ,
علم به حالات و انفعالات نفسانی ,
علم به افعال جوانحی ,
معرفت فطری به خداوند ,
علم به صورتهای ذهنی ,
علم حیوانات به خود ,
غیر محجوب ,
اجسام و اعراض جسمانی ,
ادراک غیر اعتباری ,
علم انسان به قوای نفس ,
علم انسان به مبصرات جهان محسوس ,
تعریف علم حضوری ,
ثمثل حقیقت شیء ,
تمثل صورت شیء ,
ملاک تحقق علم حضوری ,
قیام فقری ,
عینیت در وجود ,
علم مجردات به ذات خود ,
سعه وجودی ,
ربط وجودی ,
ربط آلی ,
انحصار علم به حصولی و حضوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینه ای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابن سینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشن تر از فارابی مطرح نمود و از آن بهره برداری کرد. با این ابتکار، تحولی ژرف در فلسفه و معرفت شناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابن سینا، به نتایج شگفت انگیزی در این بحث رهنمون می شویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونه های متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریبا مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت. این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریف های گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن می پردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازبینی شروط و براهین استحاله تسلسل
نویسنده:
عسگر دیرباز، محمد صیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تسلسل
,
قوس نزول و صعود
,
اثبات وجود خدا
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
تسلسل
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
مراتب هستی ,
وجود رابط ,
تسلسل معلول ها ,
شروط تسلسل ,
برهان وسط و طرف ,
برهان اسد و اخصر ,
برهان تطبیق ,
وجود مستقل ,
امتناع تسلسل ,
علت های چهارگانه ,
غلامرضا فیاضی ,
اجتماع بالفعل ,
تسلسل زمانی ,
احاطه علت به معلول ,
اصل علیت ,
تعامل علّی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
0
چکیده :
تسلسل عبارت است از ترتب یک شیء بر شیء دیگر یا وابستگی یک شیء به شیء دیگر تا بینهایت. بر استحاله تسلسل براهین متعددی اقامه شده که مهمترین آنها چهار برهان طرف و وسط، اسد و اخصر، تطبیق و وجود، و رابط و مستقل است. میرداماد مجرای براهین تسلسل را فقط سلسله صعودی دانسته، دو شرط ترتب و اجتماع در وجود را برای تسلسل محال شرط میداند. ولی محمدحسین طباطبایی آن را در هر دو جانب صعود و نزول جاری کرده، سه شرط فعلیت، ترتب و اجتماع در وجود را در تسلسل محال شرط میداند. در این مقاله اثبات شده است که براهین استحاله تسلسل فقط در جانب صعود جاری است و در خصوص سلسله نزولی ساکت است؛ تسلسل محال دارای دو شرط ترتب و اجتماع در وجود است و تسلسل فقط در علل تامه محال است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فقه و عقلانیت
نویسنده:
محمد اصغری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مجتهد
,
ادراکات اعتباری
,
مصلحت
,
حسن و قبح
,
امیال
,
مقتضیات زمان و مکان
,
قرارداد اجتماعی
,
تشخیص مصلحت
,
اهداف
,
تعارض حق و تکلیف
,
مکتب سود گرایی
,
عقلانیت دینی
,
اصطلاحنامه فقه
,
حقوق
,
5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))
,
عالَم حقیقت(مقابل عالَم خیال)
,
معقول(درک خود)
کلیدواژههای فرعی :
سیاست ,
احکام ,
دموکراسی ,
حکومت دینی ,
03. انسان شناسی Human nature ,
قرآن ,
هنجاری ,
دنیوی ,
ظواهر ,
عبادات ,
سیاست اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
مفاهیم متفاوت عقلانیت: عقلانیت نوعی، عقلانیت هنجاری و عقلانیت ابزاری که محدودیتش عقلانیت کل نگر را به میان میآورد، گویای سرنوشت عقلانیت در غرب است. عقل پس از هیوم برده تمنیات قلمداد شده، و صلاحیتش را برای برگزیدن هدف از دست مینهد. عقل در فرهنگ اسلامی با سابقه ای انکار ناپذیر در شریعت جلوه خاصی مییابد. ایمان به مبدا، انسان را از بی ریشه بودن در عقلانیت لیبرال نجات میبخشد، گنج نهفته انسان در طلب کمال و با عمل صالح میدرخشد، عدم اضرار به نسبت سیر به سوی کمال سنجیده میشود و سرانجام تشکیل جامعه مدنی در عقلانیت اسلامی یک وظیفه است.عقلانیت در عرصه احکام اجتماعی و تعیین مصالح نقش وسیعی دارد. جایگاه عقل در فقه از نهادهایی مانند عقل به عنوان منبع استنباط، مصلحت، فطرت و حقوق فطری، توجه به مقاصدالشریعه و بنای عقلاء، احکام ثانویه و اجتهاد مستمر به روشنی تبیین میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 185
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه ی آفرینش جهان و انسان از دیدگاه قرآن
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد، حامد دژآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آفرینش (اِبداع)
,
آفرینش انسان
,
آفرینش در قرآن
,
آیات خلقت
,
خلق آدم (ع)
,
قرآن
,
فلسفه آفرینش
,
غایت آفرینش
,
عالم ( امکانی )
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
آیات آفرینش
کلیدواژههای فرعی :
رحمت الهی ,
انبیا ,
ابتلا ,
عبودیت ,
اوامر الهی ,
عبادت ,
امتحان الهی ,
امر الهی ,
خلافت الهی ,
انبیاء(ع) ,
عبادت ,
رحمت الهی ,
انسان کامل (کلام) ,
خلافت الهی انسان ,
پیامبر ,
هدف فعل الهی ,
عبودیت ,
غرض فعل الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مسألهی «فلسفهی آفرینش» و اینکه چرا خداوند، انسان و سایر موجودات را آفریده، یکی از اساسیترین مسایلی است که همواره مطرح بوده و هست. به طور کلی در این زمینه دو سؤال اساسی مطرح است: یکی اینکه آیا آفریننده و فاعل این جهان، از کار خود هدفی داشته است؟ دیگر اینکه آیا این جهان به عنوان آفریده و فعل خداوند، هدف و مقصدی دارد؟ سؤال اول، بیانگر هدف فاعلی و سؤال دوم، بیانگر هدف فعلی است. مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی، پاسخهای مختلف و متعددی به این دو سؤال دادهاند: عدهای به کلی منکر غرض و هدف در افعال الهی و آفرینش موجودات شدهاند. جمعی قایل به وجود غرض و هدف در همهی افعال شدهاند و گروهی وجود غرض و غایت را در برخی از افعال پذیرفتهاند، اما منکر عمومیت و لزوم آن شدهاند. مقالهی حاضر این مسأله را از دیدگاه قرآن بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که از دیدگاه قرآن، آفرینش کاملا هدفدار است؛ هدف از آفرینش جهان (در مقابل انسان)، انسان است و آسمانها و زمین و هرچه در آنها است برای انسان آفریده شده است، مقصود از انسان، انسان کاملی است که به مقام عبودیت حقیقی رسیده است. هدف از آفرینش انسان کامل، ذات خداوند است و خداوند، انسان کامل را برای خودش آفریده است. پس به طور کلی، میتوان گفت هدف خداوند از آفرینش جهان و انسان، ذات بیهمتای او است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه فلاسفه در باره چیستی و کارکرد عقل عملی
نویسنده:
علیرضا نجف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
مراتب عقل نظری
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
نفس ناطقه ,
اشارات و تنبیهات ,
افعال آزاد ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
افعال اختیاری ,
علم نفس ,
ادراک جزئیات ,
حقیقت نفس انسانی ,
نفس انسانی ,
ادراک جزییات ,
قوه عامله ,
خواص نفس حیوانی ,
فضایل اخلاقی ,
وظیفه عقل عملی ,
قوه مدرکه ,
خود حیوانی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
صنایع انسانی ,
استنباط حکم کلی ,
خوارق عادت ,
قوه متصرف در بدن ,
تشخیص خوب و بد ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
فلاسفه امتیاز نفس انسانی از نفس حیوانی را به عقل نظری و عملی میدانند. اما در بیان چیستی این دو عقل در میان ایشان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمل در کلمات ایشان حداقل چهار تفسیر درباره این دو عقل قابل استنباط است. این نوشتار پس از گزارش اقوال و بیان کارکردهای عقل عملی به ارزیابی آراء و تبیین نظریه مختار پرداخته است. قول مشهور در میان متأخران این است که در نفس انسانی بیش از یک عقل وجود ندارد که همه علوم و احکام کلی را ادراک میکند. اما چون این علوم بعضی نظری صرف بوده و به حقایق خارجی و نفس الامری اختصاص دارد به آنها عقل نظری گفته میشود. اما بعضی دیگر چون احکام مربوط به اعمال اختیاری انسان است به آنها عقل عملی گفته میشود. در این تفسیر امتیاز دو عقل از یکدیگر اعتباری و به مدرَکات آنها است. به باور این مقاله این تفسیر به رغم شهرت آن مورد نظر اساطین حکمت نبوده و با اشکالات متعدد مواجه است. اما اقوال دیگر با اندکی تسامح به تفسیر واحد و جامعی قابل ارجاع میباشند و آن این که فعل اولی و بالذات عقل عملی استنباط احکام جزیی عملی از احکام کلی عقل نظری است که چون این احکام در حاکمیت عقل بر قوای بدنی، سبب پیدایش اراده در نفس برای صدور افعال اختیاری و صنایع انسانی میگردد به عقل عملی قوه عامله نیز گفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اتحاد عاقل و معقول از نظرگاه علامه سید ابوالحسن رفیعی قزوینی (ره)
نویسنده:
منیژه عاملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اتحاد عاقل و معقول
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ابوالحسن رفیعی قزوینی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حکمت متعالیه ,
نفس ناطقه ,
مشاء ,
اشارات و تنبیهات ,
اثولوجیا ,
بساطت نفس ,
عاقل ,
اتحاد حقیقی ,
انسان ,
متخیله ,
بسیط ,
برهان تضایف ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
بساطت نفس ,
تکافؤ ,
عقل(منطق) ,
تضایف ,
تکافو ادله ,
کتاب مبدأ و معاد ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
بحث از اتحاد عاقل و معقول یکی از مطالب مهم فلسفه است که در میان نخستین قائلان به اتحاد عاقل و معقول میتوان از فرفوریوس و ارسطو نام برد که میان مشائین رواج یافته است. اما در میان فیلسوفان مسلمان نخستین کسانی که مساله اتحاد عاقل و معقول را مطرح نمودند کندی و فارابی را میتوان نام برد، اما ابن سینا در این بحث دیدگاه خاصی دارد. پس از شیخ الرئیس که در مسأله اتحاد عاقل و معقول همه جز صدرالمتألهین با او هم عقیده بودهاند و حکمت متعالیه دوره جدیدی برای این بحث است. صدرالمتالهین در اثبات عاقل و معقول به تقریر برهان تضایف میپردازد. علامه رفیعی برهان را به گونهای تحلیل کرده که به ادعای ایشان مراد صدرالمتألهین نیز چیزی جز تحلیل علامه نبوده است اما تفسیر علامه از برهان صدرالمتألهین خود شکلی دارد که کمتر در آثار دیگر شارحان حکمت متعالیه دیده میشود که باید گفت که این نظرگاه خاص علامه رفیعی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 99
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ملاک در برهان صدیقین
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان صدیقین (اثبات خدا)
,
اثبات وجود خدا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
طبیعت وجود
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
تسلسل ,
وجود ,
اصالت وجود ,
برهان وجودی ,
عالم امکان ,
اصل علیت ,
برهان صدیقین ابن سینا ,
مقدمات برهان صدیقین ,
رابطه مفهوم وجود با مصادیق آن ,
بطلان دور و تسلسل ,
اثبات خدا با خدا ,
برهان جهان شناختی ,
تسلسل ,
مفهوم تصوری خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
پرسش اصلی این مقاله عبارت است از: «ملاک در برهان صدیقین» چیست؟ می توان این پرسش را به این پرسش های فرعی تحلیل کرد: ویژگی های برهان صدیقین چیست؟ کدام ویژگی ها ملاک در برهان صدیقین محسوب می شوند؟ کدام ویژگی ها، مزیت برهان صدیقین به شمار می روند؟ این مقاله در پاسخ به این پرسش ها، با پیروی از روش تحلیلی- عقلی، پنچ ویژگی برای برهان صدیقین معرفی می کند که عبارت اند از: اولا واجب بالذات از طریق ملاحظه وجود اثبات می شود، ثانیا با انکار مخلوقات خللی به اثبات واجب نمی رسد و برهان هم چنان واجب بالذات را اثبات می کند، ثالثا سیر اثبات واجب بالذات بی نیاز از ابطال دور و تسلسل می باشد، رابعا در سیر اثبات واجب بالذات از اوصاف حقیقی و واقعی استفاده می شود، و خامسا انکار یا عدم انکار عالم امکان هیچ گونه تاثیری در سیر اثبات واجب بالذات ندارد و برهان در هر دو صورت، به یک نحو واجب بالذات را اثبات می کند. با مطالعه این مقاله، در خواهیم یافت که ویژگی های اول و دوم، عناصر ملاک در برهان صدیقین را تشکیل می دهند، ویژگی های چهارم و پنجم نیز مزیت های تقریر برهان صدیقین هستند و ویژگی سوم مزیتی برای هر نوع برهانی خواهد بود و اختصاص به برهان صدیقین ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جبر فلسفی از نگاه قاعده ضرورت سابق (نقد و بررسی قاعده «الشیئ ما لم یجب لم یوجد»)
نویسنده:
غلامرضا فیاضی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد
کلیدواژههای فرعی :
اراده ,
الفاعل المختار ,
اراده آزاد ,
اولویت ,
الجبر ,
فاعل موجب ,
اختیار (صفت) ,
جبر determinism ,
فاعل موجب ( قادر ) ,
ضرورت لاحق ,
اراده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
قاعده «الشیء ما لم یجب لم یوجد» در کلام حکما مطرح و با دلایلی اثبات شده است. مفاد آن که به عنوان قاعدهای مسلم تلقی میشود، این است که با تمام شدن علت، وجود معلول پیش از تحققش ضرورت مییابد، این قضیه به جبر فلسفی معروف است. در مقابل، متکلمان اسلامی مطلقا آن را نفی نموده، «اولویت» را جایگزین ضرورت میکنند. در این میان برخی از اصولیین شیعه با تفصیل بین فاعل مختار و موجب، قاعده را به فاعل موجَب اختصاص میدهند. دیدگاه برگزیده این مقاله تفصیل مورد نظر اصولیین است. در این مقاله ضمن اثبات این نظریه، دلایل حکما و اشکالات متکلمان مطرح و تحلیل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
تعداد رکورد ها : 770
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید