دين از واژگان پركاربرد در قرآن كريم است و انديشمندان اسلامي از منظرهاي مختلف به بررسي مفهومي آن پرداخته‌اند. با اين حال، كاربردهاي متنوع و مختلف آن در قرآن كري
... يم و مشكل روش‌شناختي تلاش‌هاي گذشته سبب شده كه همچنان در ابهام باقي بماند. از اين رو بررسي معنايي آن با استفاده از روش‌هاي نوين تحليل معنا ضروري مي‌نمايد. معناشناسي به بررسي مؤلفه‌ها و حوزه‌ي معنايي واژگان كليدي قرآن كريم از طريق شناسايي روابط معنايي و جايگاه هر يك در شبكه‌هاي معنايي متن جدا از پيش‌داوري‌ها و تلقي‌هاي بيروني مي‌پردازد كه روش كارآمد و معتبري در اين نوع مطالعه به شمار مي‌رود.از اين رو پژوهش حاضر با تكيه بر خود آيات و بر مبناي روش معناشناسي، با تعيين حوزه‌هاي معنايي و در چارچوب روابط معنايي نظير شمول معنايي، تقابل، همنشيني و جانشيني به بررسي معناي دين در قرآن كريم پرداخته است. به اين ترتيب واژه‌ي دين در دو حوزه «اين جهاني» و «آن جهاني» تمايز يافته و با تمركز مطالعه در حوزه‌ي معنايي اين جهاني به تحليل معنايي آن پرداخته شده است. در پي اين تحليل معناشناختي، معناي اساسي دين مشخص شده و بر مبناي آن تعريف جامع و كاملي از دين ارائه گرديده است. در پايان جهت شناخت بهتر مفهوم قرآني به مقايسه‌ي آن با تعاريف رايج مفسران و متكلمان پرداخته شده است.
بیشتر