دین در جامعه ایران حضوری برجسته و فعال داردو در تمامی عرصههای اجتماع به نحوی اثر و نفوذ خود را داراست. از آنجا که دین در نگهداشت پایههای اخلاقی فرد و جامعه ن
... نقش مهمی را دارد، می تواند در مردمی که پیش زمینه مذهبی نیرومند دارند، به عنوان حافظی برای ارزش‌های اخلاقی و فکری بکار رود. نظریههای چندی در مورد دینداری در عرصه جامعه شناسی دین مطرح گردیده است که در آنها، اندیشمندان کوشیدهاند علل و سرچشمههای پیدایش ادیان و عوامل موثر بر دینداری را از جوامع اولیه تاکنون تبیین نمایند. پژوهش حاضر، سعی نموده است دینداری را در دختران مقطع پیش دانشگاهی که در سالهای آخر نوجوانی بسر میبرند، تبیین نماید. زمینه موثر بر انتخاب این قشر به نقش تأثیرگذار نوجوانان و جوانان در اجتماع بر میگردد. در این تحقیق عوامل چندی برای دینداری در دختران مقطع پیش دانشگاهی مطرح گردیده و از مدل گلاک و استارک برای سنجش دینداری دختران نوجوان استفاده گردیده است. رویکرد کارکرد گرایان درباره دین که به ریشهها و پیامدهای اجتماعی دین میپردازد چارچوب نظری سه فرضیه تأثیر پایبندی دینی والدین، رسانه تلویزیون و قومیت دانشآموز بر دینداری وی را تشکیل می‌دهد. چراکه خانواده و بالاخص والدین از مهمترین عناصر محیط اجتماعی پیرامون یک نوجوان به شمار میآیند. رسانه تلویزیون نیز در دنیای امروز به عنوان پر مخاطبترین رسانه ارتباطی مطرح است که امکانات دارا بودن نوع و شکل آن را نیز خانواده در اختیار فرزند نوجوان خود قرار می‌دهد. و بالاخره قومیت در یک اجتماع قومگرا مانند شهر اهواز بدون شک تأثیری ژرف بر نگرشها و رفتارهای افراد باقی میگذارد. رویکرد معناگرایان درباره دین چارچوب نظری فرضیه تأثیر پایگاه اجتماعی– اقتصادی خانواده بر دینداری دانشآموز را تشکیل می‌دهد. معناگرایان معتقدند که دین در ساخت معنا برای انسان نقش دارد و پاسخی برای بیعدالتیها و دشواریها در زندگی بشر می‌باشد. در پژوهش حاضر با توجه به اطلاعات جمعآوری شده، مشخص گردید که دختران مقطع پیش دانشگاهی شهر اهواز دارای میانگین دینداری بالایی هستند. خصوصاً در حیطه اعتقادات دینی و عواطف و احساسات دینی قویتر از مناسک و رفتارهای دینی میباشند. درباره فرضیه‌های تحقیق مشخص گردید که تأثیر خانواده و پایبندی دینی آن بر دینداری دانشآموز انکارناپذیر است. تماشای برنامه‌های تلویزیونهای داخلی اثری مثبت بر دینداری دانش‌آموزان دارد. تاثیر قومیت بر دینداری در شهر اهواز نیز جالب توجه است. بر طبق نتایج بدست آمده در این تحقیق دختران قوم عرب بالاترین حد دینداری را دارا هستند در حالی که دختران قوم لر (لرهای بختیاری) پایینترین رتبه دینداری را در میان قومیتهای ساکن در شهر اهواز دارند و بالاخره از میان گزینههای تشکیل دهنده پایگاه اجتماعی – اقتصادی، درآمد خانواده و تحصیلات والدین بردینداری اثر معنادارمیگذارد.
بیشتر