عبدالحلیم در این جستار، کارکردها و کاربردهای شگرد التفات را در قرآن بررسی میکند. ابتدا به دیدگاه برخی مستشرقین مانند نولدکه، واتـبل و وانزبرو درباره برداشت
... اشتباه از این شگرد اشاره میکند. آنگاه در بخش اول و دوم مقاله، ابتدا دربارۀ معنای التفات، واژههای مترادف التفات، توجه جدی به التفات در کتب بلاغت، انواع خاص و عام التفات، و نیز جایگاه التفات در علم بلاغت بحث میکند و در کنار صنعت التفات، مشخصههای تطبیقی آن، از جمله تغییر دستور زبانی در راستای اهداف بلاغی را برشمرده، تحلیل میکند. عبدالحلیم معتقد است گرچه برخی از این مشخصهها در مقولۀ التفات جای نمیگیرند، اما بیش و کم با صنعت التفات در ارتباطند و ازاینرو، در بررسی نمونههای خاص اشاره میکند که این تغییرات کجا حادث میشوند و تلاش میکند تأثیر آنها را توجیه و تبیین کند. سرانجام به کارکرد کلی التفات و مشخصههای مرتبط با آن نیز اشاره میکند. عبدالحلیم امیدوار است تمام این مباحث، ماهیت این مشخصة سبکی را شفاف و کاربرد آن را در قرآن تبیین کند.
بیشتر