جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

وحدت وجود، وحدت شهود - بخش سوم

نویسنده:

حسن بلخاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی به نقل از روزنامه اطلاعات,

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت وجود , عرفان اسلامی , وحدت ‌شهود , «وحدت وجود» و «وحدت شهود» , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , تاریخ عرفان اسلامی , تاریخ عرفان , عرفان نظری

چکیده :

شیخ احمد در آخرین نامه مکتوبات، چون با سؤال سختی روبرو می‌شود که: «چه فرقی است میان تو که ممکن را ظل واجب می‌دانی و شیخ اکبر که ممکن را نسبت به واجب، ممکن می‌داند و بنابراین چرا باید شیخ را سرزنش کرد»، برمی‌آشوبد که این قسم علوم معارف سُکریه است و الفاظ آن از نارسایی حقیقت معامله است: «ممکن چه بوَد که ظل واجب باشد؟ واجب را چرا ظل بوَد که موهم تولید به مثل است و مبرّا از شائبه عدم لطافت اصل. هرگاه محمد رسول‌الله را از لطافت ظل نبود، خدای محمد را چگونه ظل باشد؟

مشخصات اثر

عنوان :

وحدت وجود، وحدت شهود - بخش دوم

نویسنده:

حسن بلخاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی به نقل از روزنامه اطلاعات,

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت وجود , عرفان اسلامی , وحدت ‌شهود , «وحدت وجود» و «وحدت شهود» , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , تاریخ عرفان اسلامی , تاریخ عرفان , عرفان نظری

چکیده :

شیخ ‌‌احمد سرهندی برای اثبات این معنا که مظهر عین ظاهر و سایه عین اصل نیست، به ذکر مثالی مبادرت می‌ورزد: «عالم ذوفنونی خواست که کمالات متنوعه خود را در عرصه ظهور جلوه دهد و خفایای مستحسنۀ خود را در معرض وضوح آرد، ایجاد حروف و اصوات نمود و در مرایای آنها، آن کمالات مخفیه را ظاهر ساخت.

مشخصات اثر

عنوان :

وحدت وجود، وحدت شهود - بخش اول

نویسنده:

حسن بلخاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی به نقل از روزنامه اطلاعات,

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت وجود , عرفان اسلامی , وحدت ‌شهود , «وحدت وجود» و «وحدت شهود» , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , تاریخ عرفان اسلامی , تاریخ عرفان , عرفان نظری

چکیده :

اندیشه‌های ابن‌عربی درباره «وحدت وجود» و به‌ویژه در عبارت «سبحان من اظهر الاشیاء و هو عینها» مخالفت‌های وسیعی را برانگیخت که مشهورترین آنها در نامه علاءالدوله سمنانی به عبدالرزاق کاشانی متبلور گشت. این مخالفت‌ها به پیدایش نظریه «وحدت شهود» علاءالدوله سمنانی در مقابل وحدت وجود انجامید و توسط میر سیدعلی همدانی (شاگرد نامدار علاءالدوله) و بزرگانی مانند سیدمحمد گیسودراز و شیخ‌‌احمد سرهندی در شبه‌قاره هند رواج یافت.

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل و نقد دیدگاه صوفیان درباره وحدت وجود ابن‌عربی با تأکید بر آراء شیخ علاءالدوله سمنانی، سید محمد گیسودراز و شیخ احمد سَرهِندی

نویسنده:

پدیدآور: مرتضی کربلایی استاد راهنما: حامد ناجی اصفهانی استاد مشاور: محمدجواد شمس استاد مشاور: محمد نصیری

نوع منبع :

رساله تحصیلی

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت وجود , عرفان اسلامی , وحدت ‌شهود , «وحدت وجود» و «وحدت شهود» , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , وحدت وجود ابن عربی , عرفان اسلامى , تاریخ عرفان اسلامی , تاریخ عرفان , عرفان نظری

چکیده :

نظریه وحدت وجود یکی از اندیشه‌های اساسی عارفان مسلمان است که از سده‌های نخستین شکل‌گیری تصوف و عرفان اسلامی در بیان و نوشته‌های ایشان به آن اشاره شده است. با ظهور ابن‌عربی در قرن هفتم هجری این نظریه از تحلیل‌ها و تبیین‌های دقیق و منسجم تری برخوردار شد و بن‌مایه اصلی مکتب عرفانی وی را تشکیل داد. پس از ابن‌عربی، قونوی و دیگر شارحان اندیشه‌های وی به تثبیت و تحلیل عقلانی نظریه وحدت وجود پرداختند. تا جایی که دیدگاه ابن‌عربی میان مشایخ تصوف و عرفان مقبولیت فراگیری پیدا نمود. در این میان شیخ علاءالدوله سمنانی(م736 ق) و سید محمد گیسودراز(م825 ق) و شیخ احمد سَرهِندی (م 1034 ق) از مشایخ تأثیرگذار خراسان و شبه قاره هند مقابله جدی با وحدت وجود ابن‌عربی نموده‌اند. انتقادات ایشان ناظر به: 1ـ استعمال قید اطلاق بر وجود خداوند 2ـ یکی دانستن حق و خلق 3ـ متصف شدن خداوند به صفات مذموم 4ـ حلول و اتحاد حق با خلق و 5ـ قرب، معیت، سریان و احاطه ذاتی حق نسبت به عالم می‌باشد. سمنانی و به پیروی وی، گیسودراز و سرهندی از طرفداران نظریه وحدت شهود در مقابل وحدت وجود می‌باشند. در پژوهش حاضر پس از تبیین نظریه وحدت وجود با توجه به آثار ابن‌عربی و شارحان مکتبش و نیز بیان آراء وجودشناسی و انتقادات سمنانی و گیسودراز و سرهندی، در مقام تحلیل و نقد انتقادات، این نتیجه حاصل شده که ایرادات ایشان برخاسته از 1ـ شرایط فرهنگی و اجتماعی زمانه و در نتیجه تفکیک اعتقادات دین اسلام از هندوئیسم و بودیسم بوده است. همچنین2ـ عدم وصول به عمق کلام ابن‌عربی در اطلاق مقسمی وجود و3ـ خلط میان اعتبارات وجود (قسمی و مقسمی)4ـفضای تنزیهی حاکم بر نظام وجودشناسی سه عارف فوق الذکر از مواردی است که در مقام تحلیل و بررسی مورد توجه قرار گرفته است.

مشخصات اثر

عنوان :

وحدت ادیان از دیدگاه مولانا

نویسنده:

عبدالرضا مظاهری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

اسلام و هندوئیزم؛ تحقیق در مبانی مشترک دو فرهنگ

نویسنده:

بلخاری قهی حسن

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

تمدن اسلامی , اوپانیشادها , تمدن هندو , وحدت ‌وجود , وحدت ‌شهود

چکیده :

دو تمدن ایران و هند، سابقه ‌ای دیرپا در تاریخ آسیا دارند. بررسی تطبیقی ریگ ‌ودا و اوستا به وضوح این معنا را نشان می ‌دهد. باورها، آیین‌ ها، اساطیر مشترک و نیز تجلی آنها در هنر و معماری ایران پیش از اسلام، خاستگاه مشترک دو تمدن را، به ‌ویژه با توجه به پیشینه مشترک آریایی‌ بودن دو قوم اثبات می ‌کند.حضور اسلام در ایران، دامنه گسترش این دین را تا مرزهای هند وسعت بخشید و هندوان از این طریق با اسلام آشنا شدند. خارج از حضور سیاسی و بعضا، نظامی مسلمانان که در سال 1193 میلادی به فتح دهلی توسط قطب ‌الدین ایبک انجامید، تبادل فرهنگی میان دو تمدن ایرانی - اسلامی با تمدن هندی بسیار وسیع و گسترده بوده است. در این میان رویکردهای عرفانی و صوفیانه، به ‌ویژه پس از حضور خواجه معین ‌الدین و میرسیدعلی همدانی، شاگرد علاالدوله سمنانی، یکی از مهمترین حلقه ‌های اتصال این دو تمدن بوده آن چنان‌ که داراشکوه متاثر از همین ارتباط بسیار عمیق، اوپانیشادها را «کتاب مکنون» خواند و تاویل آن را تاویل قرآن شمرد.این مقاله از نسبت ‌های وسیع فکری میان دو تمدن بزرگ آسیایی، یعنی تمدن اسلامی و هندی، صرفا به مقوله وحدت‌‌ وجود خواهد پرداخت؛ امری که تجلی گسترده آن در مواردی سبب گردید فرق عرفانی و حکمای مسلمان هندی از گرایش به وحدت ‌وجود اجتناب کنند تا مرز آیینی و اعتقادی خود با هندوئیزم مبتنی بر اوپانیشادها (به ‌ویژه، مکتب فلسفی و دانتا) را روشن و مشخص سازند. مبنای مقاله تبیین وجوه مشترکی در اسلام و هندوئیزم است که مسالمت و تفاهم وسیع این دو آیین در هند را رقم زد و حتی به ظهور مشاربی چون «دین الهی» توسط اکبر (1014-963 ق / 1605-1556 م)، سومین پادشاه گورکانی، انجامید، و نیز تاکید بر این معنا که تلاش در جهت ایجاد اختلاف میان هندو و مسلمان به‌ عنوان بخش اعظم هویت آسیایی کاملا سیاسی، و به ‌ویژه انگلیسی، بوده است.

صفحات :

از صفحه 37 تا 61

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید