جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بازار یکی از مراکز مهم زندگی شهری بوده است و بازاریان سهم فراوانی در چگونگی ساختار شهری داشته‌اند. این پدیده در عهد حکم‌رانی ایلخانان در ایران نیز مهم بود و حتی از ویژگی‌های برجسته‌تری برخوردار شد. ایلخانان در نگاه نخست، بازماندگان مغولانی گمان می‌روند که با هجومشان، ویرانی‌های گسترده‌ای در شهرهای ایران به‌وجود آوردند و با اقتصاد و جامعه ایرانی بیگانه بودند و به بازار ایرانی؛ یعنی فعال‌ترین عرصه زندگی شهری و دارای کارکردهای هم‌زمان اقتصادی و اجتماعی توجه نمی‌کردند، اما آنان پس از آشنایی نسبی با تجارت و نمودهای این زندگی و بر پایه ملاحظات سیاسی و اقتصادی، از توجه به بازار و بازاریان ناگزیر شدند. این مقاله، در پی پاسخ گفتن به این پرسش است که آیا بازارهای روزگار ایلخانی نیز همچون گذشته رونق داشته و اهل بازار در اقتصاد و جامعه این عصر تأثیرگذار بوده‌اند.

اثری بـرانگیزنـده و پرمعنـا به لحاظ نظـری. فراخوانـی به بیداربـاش بـرای درک و پذیـرش نیـاز شـدیـد به یافتـن شیوه‌ای عقلانی برای سخن گفتن از انسانیت. رساله‌ای درخشان، آسان‌فهم، زیبا و شوخ‌طبع در مورد این پرسش که در یک جامعه‌ی خوب چه چیزی نباید فروشی باشد.

مطالعه الگوهای رشد کالبد و فضاهای شهری در دوره سده های میانه و تحلیل ارتباط آن تحولات با تغییرات اجتماعی - اقتصادی که در شهرها رخ می داد، امکان بازشناسی و تبیین نقش نیروهای اجتماعی در زندگی شهری و نیز فرایند بروز تغییر در شکل شهرها را فراهم می آورد. بر این اساس، رشد و گسترش شکل شهر به مانند انعکاسی از مراحل انکشاف و تغییرات اجتماعی درون شهرها محسوب می شود. در مطالعه حاضر، موضوع علل بروز تغییرات در الگوی کالبدی و شکلی شهر ایرانی مورد بررسی قرار گرفته، این تغییرات با عنایت به دو دسته عوامل بیرونی (حکومت، اراده نخبگان سیاسی - اداری شهری و...) و عوامل درونی (رشد مناسبات اقتصادی و اجتماعی شهری)‌ مورد ارزیابی قرار می گیرد. مساله پژوهش گفتار حاضر چنین است: تحولات و تغییراتی که در مناسبات شهری ایران روی می داد؛ تا چه میزان از تغییر شرایط درونی، یعنی ناشی از رشد و تکامل مناسبات اقتصادی - اجتماعی شهری؛ و تا چه میزان از شرایط و عوامل تاثیرگذار بیرونی، که بر زندگی اجتماعی - اقتصادی شهری موثر بودند، تاثیر می پذیرفت؟

پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص ها و معیار های اسلام در بازار و کسب و کار است. شرایط معاملات و خرید و فروش در گذشته و حال بسیار متفاوت گشته است. بر اساس اصول اساسي نظام اقتصادي اسلام، بازار ويژگي ها و کارکرد مخصوص به خود را دارد. بازار اسلامي بر نوعي رقابت سالم مبتني است. به اين معني که عرضه کنندگان کالاها و خدمات در يک چهار چوب کلي که توسط ساختمان عمومي نظام اسلام ترسيم شده است، تحت نظارت و کنترل دو عامل دروني و بيروني يعني دولت و اخلاقيات به رقابت مي پردازند.حال با شرایط کنونی در صدد آنیم که در این پایان نامه ابتدا با توجه به سوابق تاریخی موجود و اسناد و منابع اسلامی و اقتصادی، شرایط و ویژگی های بازارها در ادوار قبل مورد بررسی و باز خوانی قرار گیرد، سپس شاخص های بازارا سلامی استخراج شود. ابتدا در فصل اول اهداف، سوالات، نحوهشناسایی و مکان و زمان ارزیابی شاخص ها بیان می شود. در فصل دوم پس از مطالعه متون و شرایط بازار در قرون گذشته، سعی شد اکثر شاخص های بازار اسلامی استخراج شود و سپس این شاخص ها توسط تنی چند از خبرگان فن و علمای دینمورد بررسی قرار گرفت و بعد از تایید آن بزرگواران 9 شاخص به عنوان شاخص نهایی مورد تایید قرار گرفت.در فصل سوم شاخص ها مرتب و گویه های آنها مشخص شد و بر اساس آنها پرسشنامه تنظیم شد. در فصل چهارم این شاخص ها با استفاده از آزمون T تک نمونه ای مورد بررسی قرار گرفته است و در فصل پنجم نتایج آن بررسی شد واز نتیج آن پیشنهاداتی ارائه شده است.که شامل نظارت های بیشتر بر اساس قوانین اسلامی، ارائه این ظوابط به صورت های مختلف به کسبه و تکرار و تایید انها در بازههای زمانی مختلف است.

در دنیای امروز رذایل جايگزين فضایل شده ومعيارها دگرگون گشته،و با وجود ارزش‌های اصیل وحیانی و آسمانی روابط تجاری با بحران بی‌اخلاقی مواجهه است و این امر ما را بر آن داشت تا این پایان نامه را با هدف بررسی اخلاق تجارت از دیدگاه اسلام به نگارش در بیاوریم. در پژوهش حاضر ارزش‌های اخلاقی اسلام در حوزه تجارت به صورت یک منظومه منسجم ارائه شده، ما در تحقیق حاضر، با استفاده از روش کتابخانه‌ای عمل کردیم و اطلاعات آن، از طریق فیش برداری سامان یافته و مشتمل بر شش فصل می‌باشد. فصل اول با عنوان کلیات است که به بیان مسائلی همچون مفهوم اخلاق در لغت و اصطلاح و بیان اهمیت مسأله و ذکر روابط سه گانه اخلاق و دین و اقتصادو بااثبات اولويت اخلاقي دراقتصاد خاتمه یافته است.و فصل دوم با عنوان نظریه جامع اخلاقی اسلام در حوزه تجارت و مقایسه آن با اخلاق تجاری حاکم بر غرب، بیان فضایل اخلاقی اسلام در حوزه تجارت عنوان فصل سوم می‌باشد که در آن به دو بخش مهم اشاره شده بخش اول، اخلاقیات عام، اموری همچون توکل، ذکر، عدالت و انصاف و امانت داری، و در بخش دوم آن به اخلاقیات خاص در امر تجارت پرداخته و به زیر مجموعه‌هایی همچون مقدم کردن عبادت بر تجارت، آسان گیری در معامله خوش رفتاری با مشتری، مهلت دادن به مشتری و ... پرداخته شده است. فصل چهارم این فرآیند مربوط به رذایل اخلاقی یا همان پرهیز دهی اخلاقی در حوزه تجارت می‌باشد که از جمله بحث‌های مهم آن می‌توان به بحث‌هایی همچون پرهیز از خیانت، و گران فروشی و کم فروشی و رباخواری و تبلیغات دروغین و سوگند دروغ و ... اشاره داشت و فصل پنجم را به کارکردهای اقتصادی اخلاق تجارت اختصاص داده‌ایم وثابت شده كه بارعايت ارزش هاي اخلاقي اسلام درحوزه تجارت مي توان به آثارفروان اقتصادي ومعنوي دست يافت. و در ششمین و آخرین فصل این پژوهش راهکارهای نهادینه کردن اخلاق تجارت در جامعه بیان شده است.

این رساله در پی تبیین ماهیت و نقش بازار به لحاظ اجتماعی و فضایی در شهرهای بازرگانی ایران از بعد اسلام تا شروع دوران مدرنیزاسیون شهری (1930 میلادی) می‌باشد. مساله‌ی اصلی که این رساله این است که بازار با چه مکانیسمی در شهر‌های بازرگانی باعث ایجاد تعامل بین محلات می‌شد؟ پاسخ گویی بدین سوال لزوم بررسی بازار در بسترهای مختلف آن اعم از بستر اقتصادی, جغرافیایی, انسان‌شناسی و سیاسی آن را در عرصه‌ی اجتماعی و فضایی به صورت پس‌کاوی در پی دارد. همچنین درک مفهوم خود بازار و بازاری و اینکه چگونه می‌توان بازار و بازاری را مفهوم‌سازی کرد یک امر لازم در جهت پاسخ‌گویی به این مساله است. بدین خاطر ساختار منطقی این رساله براساس استراتژی پس‌کاوی تنظیم شده است. و در آن فصل‌بندی و نوع محتوای هر فصل رساله براساس اصول این استراتژی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها در این رساله به صورت کتابخانه‌ای می‌باشد. روش بررسی و تحلیل در این رساله به صورت چند‌روشی (Multimethod Research)است. به طور کلی در این رساله از سه روش تفسیر تاریخی, شبکه‌ای و گفتمانی استفاده شده است. نتایج حاصل از این رساله نشان می‌دهد که تعریف‌ شدگی بازار در هسته‌ی مرکزی شهر و کشیدگی آن تا سرحداد محلات به ساختار چند محوری( شامل محور اقتصای, سیاسی, اجتماعی, اخلاق بازاری و فضایی) آن بر می‌گردد این ساختار چندمحوری مکانیزم بازار را شکل می‌دهد. نوع و نحوه‌ی آمیختگی این محورها با هم دیگر منجربه جهت‌دهی به کنش بازاریان می‌شود که این جهت‌گیری همواره در پی پیونددهی محلات ایرانی بوده است. در این زمینه به دلیل حک‌شدگی کنش بازاریان در فضای بازار, چنین فضایی جهت معطوف به این کنش را در عرصه‌ی اجتماعی(چه اجتماع درون بازار و چه برون آن و در عرصه‌ی شهری) بازتولید می‌کند.

اخلاق حرفه ای مجموعه ای از کنش ها و واکنش های اخلاقیِ پذیرفته شده و قابل قبولی است که از سوی سازمان ها یا مجامع و انجمن های حرفه ای مقرر می شود تا مطلوب ترین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود و یا ذی نفعانِ دیگر در اجرای وظایف و مسئولیت های حرفه ای فراهم آورد. امروزه اخلاق؛ و رفتار حرفه ای مبتنی بر آن، از چنان اهمیتی برخوردار شده که حتی شرکت های بزرگ تجاری صنعتی نیز در قبال مسئولیت های اجتماعی، خود را پایبند نوعی اخلاق حرفه ای می دانند و آن را در قالب آیین رفتار حرفه ای یا منشور اخلاقی سازمان، به عنوان راهنمای عمل مدیران و کارکنان خود از یک سو و مهم ترین استراتژی های سازمان در روابط خود با مشتریان از سوی دیگر مطرح و منتشر می کنند. افزون بر این، ضوابط رفتاری و اخلاقی به عنوان بخشی از حقوق ذینفعان در معرض دید و توجه آنان قرار می گیرد. کسب و تجارتی ماندگار و بالنده است که با مشتریان صادق بوده و ارتباطی مؤثر با آنها برقرار سازد. رمز بقا و دوام هر کسب و کاری رعایت اصول اخلاق حرفه ای در آن است. در چند دهه ی اخیر سرمایه گذاری مبتنی بر اصول اخلاقی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در عرصه ی کسب و کار مطرح شده است. ریشه های این گرایش در جامعه و هم چنین در میان سرمایه گذاران بسیار متفاوت است.مقاله ی حاضر با روش تحلیلی توصیفی در صدد تبیین اهمیت رعایت اصول اخلاقی در کسب و کار، بیان مهم ترین اثرات بکارگیری این اصول در رونق کسب و کار و تبیین اهم چالش های پیش رو در این زمینه است، همچنین به آسیب شناسی عدم رعایت اصول اخلاقی مربوط به کسب و کار حرفه ای پرداخته است. مهم ترین اصول اخلاق حرفه ای عبارتند از: درستکاری و بی طرفی؛ تعهد حرفه ای، رازداری؛ صلاحیت و مراقبت حرفه ای. و در چهار سطح جامعه، گروه های ذی نفع، رفتار افراد در درون سازمان با یکدیگر؛ و با دیگر افراد خارج سازمان قابل طرح است. مسائل اخلاقی می تواند در بخش های مختلف حرفه ای مانند امور مالی، مدیریت منابع انسانی؛ بازاریابی و اقدامات پیشبرد فروش؛ عملیات تولید، مالکیت معنوی، مدیریت دانش و مهارت؛ و تجارت بین الملل مطرح گردد.

در سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی بر جلوگیری از ایجاد انحصار از طریق تنظیم و تصویب قوانین و مقررات تاکید شده است. یکی از ابزارهای بررسی انحصار، تحلیل تمرکز صنایع مختلف است. تجزیه و تحلیل تمرکز زمینه مناسبی برای درک بهتر ارتباط عناصر ساختاری و عملکردی بازار را فراهم می آورد. یکی از معروف ترین معیارها در این رابطه، محاسبه شاخصهای تمرکز در یک صنعت یا بازار خاص است. در این مقاله تمرکز در پنج صنعت مهم ایران (پتروشیمی، خودرو، فولاد، شیشه و قند و شکر) طی سالهای 1379-1384 با استفاده از شاخص هرفیندال ـ یرشمن بررسی می شود. نتایج نشان می دهد بخش زیادی از تولید این صنایع در تمرکز و سلطه تعداد اندکی بنگاه قرار دارد. همچنین با گذشت زمان و افزایش تعداد بنگاه ها در هر صنعت، این شاخص کاهش می یابد و از این رو تمرکز در صنعت مربوطه کمتر می شود؛ اما کاهش تمرکز در این سالها موجب تغییر اساسی در تمرکز و انحصار این دسته از فعالیتها نشده است.

بازار یکی از مهم ترین ارکان سنتی شهرهای ایرانی ـ اسلامی به شمار می رود. بازار سنتی بعنوان مرکز تجاری شهر ارتباط دهنده دروازه شهر با مرکز شهر (بافت تاریخی) از اعتبار خاصی برخوردار بوده است و در کنار نقش تجاری، نقش های دیگری چون نقش فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و ... را ایفا می کند. پس از ورود تفکر مدرنیسم بی توجهی به بازار آغاز شد و بازار رونق گذشته خود را از دست داد و با رکود مواجه گشت. این پژوهش به بررسی تاثیر مدرنیسم در بازار سنتی کاشان پرداخته است. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که ورود مدرنیسم در دو بعد کالبد و عملکرد بازار کاشان تاثیر داشته است و باعث شده است که بازار کاشان در بسیاری از موارد به حاشیه کشیده شود و آن رونق سابق را نداشته باشد.

از چشم انداز منازعه ای که از حدود سه سده پیش درباره حدود مداخله دولتی و آزادی بازار در جریان بوده، دو رویکرد کلی قابل شناسایی است: بازارگرایان و دولت گرایان. این تمایز بر اساس وزنی است که هر رویکرد به یکی از این دو نهاد و قابلیت های آن برای تحقق کارایی بهینه اقتصادی می دهند. منازعه بر سر این موضوع، بیش از هر چیز ماهیتی عمیقا ایدئولوژیک داشته است و هر رویکرد کوشیده تا شواهد تاریخی را به نفع خود صورت بندی کند. ما در این مقاله ضمن طرح روند تاریخی منازعه دو رویکرد و تنوعات درونی آنها، نشان خواهیم داد که در سایه دستاوردها و ناکامی های هر دو رویکرد از یکسو و طرح الگوهای نظری بدیل و شکل گیری تجربه های موفق توسعه ای خارج از تجربه های متعارف مورد استناد دو طرف منازعه از سوی دیگر، از دهه نود به این سو زمینه های طرح الگوی نوینی از حدود مداخله دولتی فراهم آمد. رویکرد نهادگرایی با تمرکز بر مقوله «کیفیت» مداخله به جای «کمیت» مداخله دولتی در پی فراتر رفتن از منازعه ایدئولوژیک یادشده و نظریه پردازی درباره نحوه و کیفیت تعامل مثبت دولت با نهادهای بازار است.