جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 31
علم و معرفت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
از دیدگاه ابن عربی و بنابر نظریه خلق مدام، «علم» تجلی دائم خداوند بر دل هایی است که سرگرمی های دنیا آنها را محجوب نکرده باشد. علم حقیقی همراه با عمل است و نتیجه آن «بهشت معنوی» است. از نظر وی مقام علم، الهی و مقام معرفت، ربانی است؛ بنابراین علم برتر از معرفت است. عارف فقط محل شهود اسم «رب» خداوند است؛ اما عالم آن است که خداوند با ذات و الوهیت خود در او تجلی کرده است، پس تمام اسمای الهی را شهود می کند. بر اساس این تفاوت است که معرفت از عالم خلق و علم از عالم امر است. و نیز عارف دارای احوال عرفانی است، به خلاف عالم که آن احوال در او ظهور نمی کند؛ بلکه دارای مقامات ثابت است. عارفان موحد هستند؛ اما عالمان- گرچه از جهت عارف بودن موحدند- دارای «علم نسب» اند؛ تنها عالمان اند که علم احدیت کثرت و احدیت تمییز دارند.
صفحات :
از صفحه 19 تا 41
مشخصات اثر
معرفت در اندیشه عرفانی شیخ نجم الدین کبری
نویسنده:
احمد پاکت چی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
نجم الدين كبری (د 618 ق)، يكی از شخصيت های اثر گذار و نو انديش در حوزه عرفان نظری است كه تاملات او در حوزه های انسان شناسی، فلسفه ذهن و به خصوص معرفت، در تاريخ تصوف و تاريخ معرفت شناسی اسلامی حايز اهميت است. او در بحث پيرامون "خواطر"، گونه های مختلف خواطر نورانی و ظلمانی را مورد بحث قرار داده و آنگاه به گونه ای برتر از خواطر، يعنی الهام الهی پرداخته و تصويری كامل از نظريه يادآوری را ارايه داده است. نزد او، انسان برای زندگی خاكی خود به حواس و عقل نيازمند است، اما برای دست يافتن به معرفتی درباره حقايق جهان، در حالت كوری است، مگر آنكه با مجاهده پرده از پيش او بر افتد نجم الدين، عقل را به عنوان نعمتی الهی برای دستيابی به معرفت مورد ستايش قرار داده، اما از فريفته شدن آن به ادراكات حسی و دانايی های دنيوی نگران بوده است. او به حقيقتی عظيم در عالم نورانی به عنوان "عقل كبير" باور دارد كه تنها ابزار در يافتن آن، همان عقل فردی متعلق به انسان، يا "عقل صغير" است. به باور او هيچ گوهری جز جنس خود را نتواند ديد. در راستای برون آمدن از كوری، نجم الدين مبحث "غيبت" را گشوده است، حالتی برخاسته از تصفيه وجود كه سالك را قادر می سازد تا برخی از حقايق پنهان عالم را مشاهده كند. او به سه مرتبه از غيبت اشاره كرده است كه مرتبه نازل آن كه برای عموم مردم دست يافتنی است و والا ترين مرتبه اش، شهادت حقيقی است كه برای برترين انسان هاست. نجم الدين با سخن از "ذوق"، به مثابه گونه ای از حس غيبی كه قدرت تميز حقايق را به انسان می دهد، ذوق را در تقابل با مشاهده قرار داده و مباحثه معرفتی خود را بسط داده است؛ وی در اين تقابل بر آن است تا در برابر وضوح حاصل از مشاهده، معرفت حاصل از ذوق را معرفتی حقيقی و شايسته اعتبار، اما با گونه ای از ابهام و عدم وضوح برشمارد. نزد او سبب مشاهده گشوده شدن بصيرت به کنار رفتن پوشش ها از پيش روی، و سبب ذوق تبديل وجود و "ارواح" است.
صفحات :
از صفحه 15 تا 33
مشخصات اثر
معرفت از دیدگاه عین القضات
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
عین القضات معرفت را دانشی می داند که از سوی خداوند بر دل عارفان تقوی پیشه و در طوری ورای عقل افاضه می شود. با وجود این، عقل و علوم مکتسب توسط آن، برای آدمی و به عنوان مقدمه ای در قابلیت یافتن برای دریافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وی ارتباط عقل با طور ورای عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از این رو عقلِ غیرعارفان که به طور ورای عقل متصل نیست، با خودبینی و خودرایی رو به فساد می رود، همچنان که بدن بدون نفس، فاسد می شود. با عقل است که علوم ظاهری کسب می شود، علومی که تنها در این دنیا مفید است. اما چشم باطنی موجب حصول معرفت می شود، معرفتی که خود، موجب سعادت اخروی انسان است. از نظر عین القضات معرفت به نفس، موجب سعادت می شود. معرفت نفس با حس و عقل، به دست نمی آید، بلکه به بصیرت احتیاج دارد، زیرا بصیرت وسیله کسب معرفت حقیقی، یعنی معرفت به خداوند است، که آن هم از طریقِ معرفت نفس به دست می آید. البته مقصود از معرفت نفس، معرفت دل است که حقیقت آدمی است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
مشخصات اثر
علم ناآموخته
نویسنده:
عبدالعظیم کریمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
علوم در دیدگاه فیلسوفان و عارفان به انواع مختلف تقسیم بندی می شود. یکی از این تقسیم ها، تقسیم علم به حصولی (آموخته) و حضوری (ناآموخته) است: علم حصولی، علمی است که با واسطه صورت هایی از معلوم خارجی به دست می آید و شامل آن دسته از یافته ها و دستاوردهای بشری است که تحقیقات و ادراکات حسی آن را تایید کند و از طریق منابع بیرونی به دست می آید. اما علم حضوری، به عکس علم حصولی، علمی است بی واسطه و غیرمکتسب. طالبان هر یک از این دو علم به منظور رسیدن به مطلوب خود ناگزیرند که طریق یا طرق خاصی را در پیش گیرند.در این نوشتار تلاش شده است تا ضمن نگاهی به پیشینه معرفت شهودی یا علم ناآموخته و تبیین تفاوت های علم حصولی و حضوری، با تکیه بر آموزه ها و تجربه های برخاسته از سیر و سلوک عارفان، به ویژه آموزه های مثنوی معنوی، به این پرسش ها پاسخ داده شود که منابع، جلوه ها و خاستگاه های علم لدنی و ناآموخته چیست و چگونه می توان به آن نایل شد؟
صفحات :
از صفحه 109 تا 150
مشخصات اثر
معرفت کشفی در نهج البلاغه
نویسنده:
بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
معرفت مجموعه آگاهی های آدمی است که همواره متعلق به امری غیر از خود است، جز در یک مورد، یعنی معرفت های عرفانی که ورای حیث التفاتی اند، معرفت های آدمی یا حسی اند و یا مفهومی، اما دسته ای از معارف وجود دارند که از آنها می توان با عنوان معرفت های کشفی یاد کرد که بدون توجه به حیث التفاتی و بدون داشتن مصداقی در درون و بیرون، تحقق می یابند که همان معرفت های عرفانی اند. در این مقاله سعی شده است کم و کیف معرفت کشفی، اعم از معرفت التفاتی و غیرالتفاتی (هو هویت) در نهج البلاغه بررسی شود. بر اساس نهج البلاغه معرفت کشفی از راه های معمول عقلانی و حسی به دست نمی آید، بلکه از راه عروض احوال عرفانی و تامل حاصل از نیایش به دست می آید و معروض این احوال واجد نوع خاصی از آگاهی می شود که پیش از آن سابقه نداشته است، برای مثال شخص در این فرایند آگاهی خاصی به امور غیبی پیدا می کند که قبلا هیچ سابقه ای از آن نداشته است، مانند آگاهی خاص به احوال آدمیان.
صفحات :
از صفحه 207 تا 235
مشخصات اثر
ثقلان
نویسنده:
محمد حسين المظفر
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
کتاب «الثقلان الكتاب و العترة»، اثر عربى شيخ محمدحسين المظفر، به بررسى و تحليل محتواى حديث ثقلين و تعيين مصاديق آن و نيز اثبات امامت، علم امام، عصمت امام و ثمرات وجود امام از منظر شيعه اماميه، اختصاص يافته است.
مشخصات اثر
جایگاه صبر در منظومۀ فکری نجم ‌دایه
نویسنده:
حبیب الله عباسی ، صدیقه پوراکبر کسمایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
برای شناخت و فهم هر منظومۀ فکری گریزی از کشف دال­ های مرکزی و دقیقه­ های پیرامون آن نیست؛ زیرا دال­ های مرکزی مثل ثوابت نجومی موجب انسجام و چفت­ و بست عناصر و اجزای مختلف آن می­ شود. در جستار حاضر صبر را که از مضامین اصلی و پرتکرار زندگانی بشری و از دال­ های مرکزی و پربسامد منظومه فکری نجم ­دایه به­ شمار می­ رود در آثار مختلف او کاویدیم. برای تبیین این مهم با روش تحلیلی اسنادی و دو رویکرد بینامتنی و قرائت متنی سعی کردیم ابتدا به تبارشناسی لغوی و اصطلاحی آن در فرهنگ­های لغت تک­زبانه و دوزبانه و عهدین و قرآن و حدیث بپردازیم تا نشان دهیم هر منظومۀ فکری پایه­ های خود را بر پایه باورها و یافته­ های پیش از خود بنا می­ کند و در ائتلاف با فرهنگ ­های پیش از خود تکوین می­یابد. در پایان به این نتیجه رسیدیم نجم­ دایه که خود از محدثان مبرز زمان خویش بوده صبر را از مقامات رسول­الله(ص) دانسته­ است و از سه منظر صبر بر طاعت، صبر در معصیت و صبر در مصیبت بدان نگریسته و آن را ادامه زهدی دانسته که در نهایت منجر به رضای الهی می‌گردد. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که نگرش دین­ مدارانه صوفیانه نجم­ دایه که نشان­گر بعد دانشمندی اوست با بهره­ مندی از بینش مندی که زائیده استراتژی تأویل­گرایی وی است توانسته تفسیر و برداشت نوینی از این دال مرکزی گفتمان­ های شریعتی و زهدی و طریقتی ارائه دهد و به تعبیری آن را از آن خود کند.
صفحات :
از صفحه 115 تا 135
مشخصات اثر
ارزیابی بازدهی سرمایه‌گذاریهای دولت و اثر افزایش آن در ساختار مالی و اقتصادی کشور
نویسنده:
غلامرضا اسلامی بیدگلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در خلاصه می‌توان گفت بازدهی دارایی شرکتهای دولتی در ایران تحت تاثیر:-عدم توجه به معیارهای اقتصادی در انتخاب طرحهای سرمایه گذاری -عدم رعایت معیارهای شایسته‌سالاری در انتخاب بعضی از مدیران. -فقدان حس مسوولیت حسابدهی در مدیران دولتی.-عدم وجود نظامهای موثر برنامه‌ریزی -ضعف نظامهای کنترل -عدم وجود ارتباط منطقی میان این متغیرها کمتر از میزان متعارف است و موجب کاهش تدریجی ولی بسیار سریع، ظزفیتهای مالی و فیزیکی در این شرکتها شده و بار آن از طریق کسری بودجه افزایش قیمت‌ها، واردات کالا، کاهش نرخ سرمایه‌گذاریها، کمبود رشد تولید ناخالص داخلی، و ... بر مردم تحمیل می‌گردد. و باتوجه به حجم سنگین سرمایه‌گذاریهای انجام شده توسط دولت ضروری است توجه خاص براین بخش مهم اقتصادی کشور معطوف گردد. این مهم (علاوه بر نیاز به توجه به عوامل دیگر) از طریق تاکید بر برنامه‌ریزی موثر، احیاء و تقویت نظمهای کنترل افزایش حس مسئولیت حسابدهی مدیران و ایجاد ارتباط منطقی میان این متغیرها امکان‌پذیر است.
مشخصات اثر
نقد و بررسی فرضیه "علمای ابرار" و دفاع از جایگاه قدسی امام ﴿ع﴾ از منظر فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
مژگان بیدکانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چکیده در فرهنگ شیعی در کنار معرفت به توحید و نبوت، هیچ اصلی به اهمیت و عظمت اصل امامت نمی رسد. امامت، رکن عظیم تشیع، محور وحدت امت، نگهبان گوهر ناب دین و تداوم بخش خط رسالت است. همین عظمت و اهمیت باعث شده تفاسیر مختلفی پیرامون آن بویژه در خصوص دو صفت علم وعصمت امام شکل گیرد. هدف این رساله ،پرداختن به دو رویکرد عمده نسبت به مسئله امامت و بیان تفاوت های این دو رویکرد است.نخست رویکردی که در آن علم وعصمت ونص الهی را برای امام (ع) منکر است و مقام ائمه را در حد دانشمندان پرهیزکار می داند. این نظریه تحت عنوان فرضیه علمای ابرار نامبردار است. رویکرد دوم اینکه نه تنها ،قائل به علم وعصمت ونص الهی برای امام است ، بلکه امام را مظهر جامع اسم "الله"می داند. و مدعی است با طرح نظریه مظهریت اسماء برای امام به کلی از گروه غلات متمایز است. تحلیل این معنا که نظریه علمای ابرار را نمی توان در راستای نظریه "امامت"در مکتب کلامی شیعه قلمداد کرد چرا که در این نظریه شروط اساسی امامت یعنی علم و عصمت و نص الهی امام نادیده گرفته شده است از جمله مباحث مهم این رساله است .نقد نظریه مذکور هم از طریق آیات قرآن کریم و هم از طریق روایات و سخنان خود معصومین (ع) مقدور است ولی در این نوشتار عمدتاً بر اساس فلسفه ملاصدرا مورد نقد وبررسی قرار گرفته است. ملاصدرا در اندیشه فلسفی خود جایگاه ویژه ای برای انسان قائل است،در این فلسفه انسان تنها موجود ممکنی است که منحصر در حدّ خاص نبوده و در واقع دارای ماهیت نیست. براساس قواعد تأ سیسی این فلسفه مانند اصالت وجود و تشکیک در وجود و بویژه دو اصل اصیل حرکت جوهری و اتحاد عالم ومعلوم ،انسان می تواند در پرتو تحول درونی از جسمانیت به تجرد رسیده وجامع همه معارف الهی و در بر گیرنده تمام کمالات و فضایل گردد. انسان در این مرحله مظهر جمیع صفات جمال و جلال حق شده و تحت عنوان انسان کامل از ان یاد می شود. از دیدگاه ملاصدرا امام معصوم(ع) به عنوان خلیفه خداوند و واسطه فیض ،مصداق اتم واکمل انسان کامل است .انسان در این مرتبه وجودی دارای علم لدنی و عصمت بوده و از ولایت تکوینی برخوردار است . از آنجایی که این انسان در اصل وجود انسانی با انسانهای دیگر مشترک است و تفاوت او با دیگران به شدت وضعف است در عین حال که دارای جایگاه قدسی است می تواند الگوی دیگر انسانها نیز باشد. تبیین جایگاه انسان کامل و نسبت آن با جایگاه قدسی امام معصوم (ع) و تمیز آن با آنچه از غلات نقل شده به همراه نقد نظریه "علمای ابرار" از جمله نتایج این نوشتار است .در نظر نگارنده این رساله ،نظام فلسفی ملاصدرا همانطور که ابعادی از مساله توحید مانند وحدت غیر عددی حقتعالی را برای نخستین بار تبیین عقلی و فلسفی نمود ،توانست ابعادی از مسأله امامت و ولایت تکوینی ائمه معصومین(ع)را نیز کشف نماید؛حقیقتی که بدین صورت قبل از ملاصدرا بر بسیاری از اندیشمندان مسلمان پوشیده مانده بود. کلید واژه ها:امام،علم لدنی ،عصمت،ولایت،انسان کامل
مشخصات اثر
رویکرد فخر رازی به تحلیل معناییِ «معرفت» و واژگان مرتبط با آن در متون دینی
نویسنده:
کیهان سلطانیان، رضا اکبری، محمد حسین مهدوی نژاد ، علیرضا پارسا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
رازی با تحلیل واژگان مرتبط با مفهوم معرفت از جمله شعور، ادراک، فقه، فهم و ... که از متون دینی استخراج کرده است، نتایجی معرفت‌شناختی را در اختیار ما قرار می‌دهد. از جمله نتایج به‌دست‌آمده آن بوده که کسب معرفت برای انسان امری ممکن است و در عین حال انسان محدودیت‌های معرفتی دارد؛ معرفت امری مشکک است؛ افراد بر اساس استعداد خویش در یکی از مراتب معرفت قرار می‌گیرند و این‌گونه نیست که تمام باورهای انسان موجه باشند؛ همچنین اینکه معارفی مانند علم لدنی، علم حدسی و فراست را نمی‌توان توجیه عقلانی کرد. تحلیل فخر از واژگان مرتبط با معرفت نشان می‌دهد که معرفت با سایر ابعاد وجودی انسان دارای تأثیر متقابل است. همچنین تحلیل وی زمینه‌ساز استخراج نکاتی بود که امکان تعریفی دینی از معرفت را در اختیار ما قرار می‌دهد. در این تعریف، علاوه بر مؤلفه‌های باور و صدق، به تنوع کمّی و کیفی قوای معرفتی انسان‌ها و نقش اعتماد به دیگران (به‌ویژه پیامبران) نیز توجه شده است. این تعریف، برون‌گرایانه است و نشان می‌دهد که اموری چون رفتار و عوامل ماورایی بر معرفت با محوریت باور مدخلیت دارند. بنابراین تفاوت نحوۀ ارتباط انسان‌ها با ماوراء سبب تشکیک در معرفت است. بر این اساس هدف این مقاله ارائۀ تعریف جدیدی از معرفت در فضای مباحث معرفت‌شناختی با استفاده از مطالب ارائه‌شده توسط فخر رازی است و برای این هدف از روش توصیفی - تحلیلی بهره برده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 31