جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1402
توحیدگرایی و اخلاق حرفه ای
نویسنده:
فتح الله نجارزادگان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اخلاق حرفه ای به معنای خلق و خوی حرفه ای در آموزه های دینی به وفور یافت میشود. «توحید» به عنوان اصل الاصول همه باورها در نظام ادیان آسمانی با تاروپود این آموزه ها گره خورده است و به آن مبنا و اعتبار می بخشد. تربیت اخلاقی انسان، زیرمجموعه مربیگری خداوند و هدایت گری او بر کل نظام هستی است. انسان در جهان بینی الاهی، همزاد با فطرت توحیدی و تمثیلی از درخت توحید است. بر این اساس، آغاز و انجام اصلاح انسان، ازجمله اصلاح اخلاق حرفه ای او باید همسو با حرکت های اصلاحی انبیا بر کلمه طیبه «لا اله الّا الله» پیریزی شود.یکتا انگاری و یکتاپرستی از چند جهت با مبانی اخلاق، به ویژه اخلاق حرفه ای پیوند میخورد؛ از جمله «تبیین خاستگاه گرایش های اخلاقی انسان»، «ارزش گزاری گرایش های اخلاقی»، «انگیزه بخشی و تداوم فضایل اخلاقی» و... . در این میان «درک توحید ناب» در تمام این حوزه ها به ویژه در حوزه انگیزه دهی جایگاهی ویژه دارد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 25
ارزیابی تنبیه بدنی کودکان با معیارهای اخلاق اسلامی
نویسنده:
محمد جواد فلاح، سمیه حجازی نسب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
ازجمله مسائل مهم و البته ضروری که می توان در خانواده آن را پی گیری نمود ارزیابی اخلاقی تنبیه بدنی کودکان است. بر اساس معیار های اخلاق اسلامی و در مقایسه با نگرش روانشناسان و دیدگاه های رقیب که همواره از تنبیه تحذیر نموده و آن را امری غیر اخلاقی و مخالف اصول و موازین تربیتی می دانند - هر چند دیدگاه هایی هم با آن موافقند - تنبیه در برخی مواقع نادر و جهت تربیت اخلاقی کودک توصیه و تجویز شده است. البته اصل در نظام تربیتی اسلام تکریم و تشویق است ولی در مواردی که تنبیه براساس شرایط و ضوابط تعریف شده ای کارگشاست از این شیوه تربیتی استفاده می گردد. این روش در نظام اخلاقی اسلام و دیدگاه های رقیب مواجه با چالشها و تعارضاتی است که مبتنی بر اصول، قواعد و معیارهای اخلاق اسلامی قابل توجیه و تبیین است. توجه به اقسام روش های تربیتی، بررسی معنای تنبیه به ویژه در تعالیم اخلاقی، فقهی و حقوقی اسلام، اقسام تنبیه و مقایسه آن با دیگر روشهای تربیتی و نیز تحلیل دیدگاه های رقیب به ویژه روانشناسان در این مسئله، ما را به دیدگاه مذکور مدد می رساند.
صفحات :
از صفحه 205 تا 242
اقتصاد و رابطه آن با فلسفه اخلاق
نویسنده:
نعمت الله پناهى بروجردى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نظريه هاى متعارف، عموما تلاش بر اين بوده است كه نشان داده شود اقتصاد علمى خنثى، و نسبت به ارزش هاى اخلاقى بى طرف است. بر اين اساس، انديشه غالب در ميان متفكران اقتصادى غرب در دويست سال گذشته، جدايى كامل مباحث اخلاقى از مباحث اقتصادى بوده است. اما در دهه هاى اخير، اين رويكرد مورد ترديد جدى قرار گرفت و برخى از اقتصاددانان به مطالعه رابطه بين اخلاق و اقتصاد پرداختند و آثار نسبتا فراوانى در اين زمينه به وجود آمد. يكى از آثار خوبى كه در اين زمينه به چاپ رسيده، كتاب فلسفه اخلاق و تحليل اقتصادى نوشته دانيل ام. هاسمن و مايكل اس. مك فرسن است. اين كتاب به رابطه بين اخلاق و اقتصاد پرداخته و برخى مفاهيم اساسى مانند اخلاق، عقلانيت، هنجارها، آزادى، حقوق، برابرى و عدالت را مورد بررسى قرار داده است. در اين مقاله، چگونگى رابطه اخلاق و اقتصاد از نظر نويسندگان اين كتاب مورد بررسى قرار گرفته و مطالب آن در واقع ترجمه آزاد بخش هايى از فصل اول و دوم ضميمه هستند كه به فراخور مطالب، توضيحاتى نيز به آن ها افزوده شده اند. اما پيش از ورود به مباحث اصلى، لازم ديده شد تعاريفى از «اخلاق»، «علم اخلاق»، «فلسفه اخلاق» و «اقتصاد» ارائه شود و حوزه هاى مفهومى هريك روشن گردند تا از خلط مفاهيمى كه موجب بدفهمى مى شوند جلوگيرى به عمل آيد.
ارزیابی فلسفۀ اخلاق سکولار و روش شناسی مواجهۀ آن با اخلاق دینی
نویسنده:
مسلم محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
اخلاق سکولار که به تعبیر های مختلفی مانند اخلاق دین زدایی شده، انسانی یا عرفی از آن یاد می شود، در مقابل اخلاقی دینی و الهی قرار دارد و پدیده ای برآمده از تفکر سکولاریسم است که خود را بر مدار نیاز و حرکت جامعۀ بشری تطبیق می دهد. با این نگاه در اخلاق سکولار، قبض و بسط شناور و نسبی خواهد آمد و نمی توان آن را از جهان بینی الهی منبعث دانست.سؤال اصلی پژوهش آن است که اخلاق غیرمبتنی بر دین بر چه مستندات و ادله ای متکی است و چگونه می توان در یک مواجهۀ منطقی به ارزیابی آن پرداخت؟با این فرضیه که اشکال های طرح شده بر اخلاق دینی هم در مبنا و هم در روش به تأمل فراوان نیاز دارد، باید میان اعمال دینداران در عدم التزام کامل به اصول اخلاق دینی، با بنیادهای اساسی دین فرق گذاشت؛ چه آنکه برخی از ایرادهای روشنفکری به برخی اباحه گری های افراد جامعۀ دینی برمی گردد نه اصل دین.در گفت وگوی پیش رو میان این دو رویکرد، پس از طرح نظریات ادلۀ اخلاق سکولار از زبان روشنفکران مسلمان و وطنی در قالب چند دستۀ هم افق، ابتدا این موارد به صورت مختصر و مورد پژوهانه تحلیل و نقد خواهند شد. در ادامه مواجهه ای کلی تر ناظر به مبانی و مؤلفه های معرفتی اخلاق سکولار صورت خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 341 تا 374
بررسی نسبت خداباوری و نظریه تکامل از دیدگاه علامه طباطبایی، شهید مطهری و کیث وارد
نویسنده:
فائزه زارعیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از مهم‌ترین نمونه‌های تعارض علم و دین در قرن‌های اخیر، نظریه تکامل داروین است. عمده‌ترین چالش‌هایی که این نظریه برای عقاید دینی به وجود آورده است عبارتند از: 1- تعارض نظریه تکامل با برخی از آموزه‌های کتاب‌های مقدس 2- تعارض نظریه تکامل با پاره‌ای از اصول اخلاقی3- تعارض نظریه تکامل با هدفمندی جهان آفرینشنوشتار کنونی در صدد است تا این چالش‌ها را از دیدگاه علامه طباطبایی، شهید مطهری و کیث وارد بررسی نماید و با تحلیل دیدگاه آن‌ها، رهیافتی جدید پیرامون حل تعارض نظریه تکامل و عقاید دینی به ویژه خدا‌باوری ارایه دهد.روش علامه طباطبایی پیرامون رفع تعارض نظریه تکامل با آیات قرآنی، انکار قاطع طرح تحولی انواع است. همچنین او ضمن رد ارتباط مضامین آیات قرآنی با انتخاب اصلح و تنازع بقا، وقوع این دو اصل را فقط در رابطه علت و معلولی می‌پذیرد.در خصوص ناسازگاری میان نظریه تکامل با آیات قرآنی، شهید مطهری با تاکید بر تفکیک زبان دینی و زبان علمی، بر این باور است که داستان قرآن در زمینه خلقت نخستین انسان، دارای مضامین نمادین است. در مورد رفع تعارض نظریه تکامل با برهان نظم، معتقد است که در صورت اثبات عدم کافیت اصول نظریه تکامل برای تبیین نظام خلقت، نه تنها نظریه تکامل با خداباوری در تعارض قرار نمی‌گیرد بلکه به عنوان یکی از برهان‌های خداشناسی خواهد شد.کیث وارد با تاویل آیات کتاب مقدس پیرامون نحوه خلقت، تعارض نظریه تکامل با کتاب مقدس را حل می‌نماید. او ناسازگاری نظریه تکامل و برهان نظم را در مساله "علت غایی" می‌داند و ضمن اثبات هدفمندی آفرینش از طریق برهان "خود‌آگاهی"، تعارض مفروض را بر طرف می‌کند.
نقش انسان شناسی در اخلاق بر مبنای تفسیر المیزان
نویسنده:
رحیم دهقان سیمکانی، محمدرضا پورتقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در جهان بینی الهی، هر موجودی که در جهان امکانی سهمی از هستی دارد، از سه مبدأ «فاعلی»، «داخلی» و «غایی» برخوردار است. انسان نیز دارای این مبادی سه گانه است و علامه طباطبایی این مبادی را مدخلی برای ورود به نظام اخلاق ترسیم نموده که براساس آن می توان نقش انسان شناسی در اخلاق را در نظر ایشان تبیین نمود. ایشان به مقتضای مبدأ فاعلی انسان، الگوی «اخلاق توحیدی» را مطرح نموده که نه تنها نگرش انسانِ محدود در این عالم مادی را به سمت اخلاق مابعدالطبیعه ترغیب می کند، در تحقق عینی ارزش های اخلاقی و نیز ایجاد انگیزه در عاملِ اخلاقی نیز تأثیر قابل توجهی دارد. همچنین به مقتضای مبدأ داخلی، ضمن تحلیل قوای نفس انسان، الگوی «اخلاق عقلانی» را ارائه نموده و مسئولیت اخلاقی انسان را منوط به بهره مندی از درک اخلاقی او دانسته است. ایشان به مقتضای مبدأ غایی، داشتن انگیزۀ الهی را مهم ترین عنصر در اخلاقی بودن فعل قلمداد کرده است. در این مقاله تلاش خواهد شد تا ضمن تبیین این مبادی سه گانه ناظر به انسان، دیدگاه علامه درباره نقش انسان شناسی در اخلاق تبیین و بررسی گردد. روش این مقاله در مراجعه به آرا، استنادی و در تبیین محتوا توصیفی تحلیلی است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 142
اخلاق دینی
عنوان :
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
اخلاق دینی با دارا بودن نظام و سیستم خاص خود دارای ویژگی هایی است که آن را از اخلاق غیردینی جدا می کند؛ ازاین رو به سه مورد از مهم ترین تأثیرات دین بر اخلاق به خصوص در مقام کارکرد و اجراء اشاره می کنیم:[1] 1.ضمانت در اجراء دین باوری بهترین ضمانت اجر بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
نمود پنج قاعده کلامی(حسن و قبح عقلی، قاعده لطف، قاعده وجوب شکر منعم ، قاعده وجوب اصلح بر خدا و قاعده قبح تکلیف مالایطاق)خواجه نصیر الدین طوسی بر آراء اخلاقی وی
نویسنده:
سعیده السادات حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده با مطالعه آثار اخلاقی گذشتگان این مسئله روشن می شود که نویسندگان کتب اخلاقی از مبانی کلامی پذیرفته شده در نزد خویش ،در تبیین آرای اخلاقی خود بهره جسته اند. از این رو به نظر می رسد که دانش اخلاق در بسیاری از مباحث وابستگی کامل به دیدگاه های کلامی صاحب اثر دارد . خواجه نصیرالدین طوسی، یکی از دانشمندان بزرگ شیعه ، دارای تألیفات متعددی در زمینه اخلاق مانند اخلاق ناصری ، اوصاف الاشراف ، اخلاق محتشمی و نیز در زمینه کلام هم چون تجرید الاعتقاد است . ایشان بعضی از دیدگاه های کلامی اش را در بعضی از تألیفات اخلاقی اش به کار برده است. این رساله با استناد به تألیفات کلامی و اخلاقی خواجه نصیر الدین طوسی ، پنج قاعده کلامی تأثیر گذار در دیدگاه های اخلاقی ایشان یعنی حسن و قبح ذاتی و عقلی، قاعده لطف، قاعده وجوب اصلح بر خدا، قاعده وجوب شکر منعم و قاعده قبح تکلیف مالایطاق را ردیابی و نیز میزان تأثیر گذاری هر یک از آنها را بررسی نموده است. از جمله قواعد کلامی تأثیر گذار در تألیفات اخلاقی خواجه ، قاعده حسن و قبح ذاتی و عقلی است. از نتایج و یافته های این پژوهش آن است که این قاعده اصل و بنیان نظام اخلاقی خواجه را که واقع گرا و فضیلت گراست می سازد. اگر حسن و قبح ذاتی و عقلی نباشد دیگر اصلا چیزی به نام اخلاق فلسفی و عقلی وجود نخواهد داشت. قاعده وجوب شکر منعم و قاعده اصلح در جای جای تألیفات اخلاقی خواجه نمایان است کلید واژه ها: اخلاق، کلام ، خواجه نصیرالدین طوسی، مبانی کلامی.
بررسی و تحلیل نسبت انسان با طبیعت در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
ابراهیم رضایی, جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پژوهش های فلسفی و کلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در فلسفه ملاصدرا انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انسان تنها موجود ممکنی است که دارای حدّ وجودی مشخص و معینی نبوده و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عوالم و مراتب وجودی آن است. اصول و قواعد تأسیس این نظام فلسفی از قبیل اصالت وجود، تشکیک در وجود و به ویژه دو اصل حرکت جوهری و اتحاد عالم و معلوم و همچنین مراحل تکوین نفس و نسبت آن با بدن می‌تواند مبنای فلسفه زیست‌محیطی را شکل دهد که به واسطه آن بتوان راهکارهایی برای تبیین نسبت انسان و طبیعت ارائه نمود و براساس آن بحران زیست‌محیطی که طبیعت از آن رنج می برد، مدیریت شود. در نظام فلسفی حکمت متعالیه، طبیعت به عنوان مرتبه‌ای از مراتب وجود به تناسب بهره‌ای که از وجود دارد؛ واجد علم، ادراک و شعور است بنابراین تعامل انسان با این موجود زنده به کلی با آنچه در فلسفه زیست‌محیطی مبتنی بر فلسفه غرب تعریف شده، متفاوت است. تبیین و تحلیل معنای انسان و طبیعت در فلسفه ملاصدرا و بیان نسبت آن دو از اهداف اصلی این مقاله است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
تأثیر جنسیت در اخلاق
نویسنده:
قاسم احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مباحث بنیادی در عرصه‌ی اخلاق پژوهی مسئله‌ی رابطه‌ی جنسیت و اخلاق است که از دیرباز ذهن متفکران را به خود مشغول کرده است. از یک سو عدم التزام به همسانی اخلاقی و ارزشی زنان و مردان پیامدهایی همچون امتیاز و برترییک جنس بر جنس دیگر در ارزشمندی را در پی داشته و از سوی دیگر قائل شدن به تشابه زنان و مردان در حوزه‌ی رفتارهای اخلاقی، نادیده گرفتن نقش‌های جنسیتی اخلاق- که نظام آفرینش بر عهده‌ی هر یک از زن و مرد نهاده- را به دنبال داشته است. با توجه به این پیامدها و ساحت‌های وجودی متمایز زن و مرد است که ضرورت استمداد از مرجعی فراجنسیتی- رهیافت اسلام‌شناسانه- در تبیین، ارزش‌گذاری و الگو دهی مسئله جنسیت و اخلاق بیش از پیش آشکار می‌گردد. این رساله ضمن استخراج و بررسی دیدگاه اندیشمندان غربی، گرایش‌های فمینیستی و مقایسه‌ی متون دینی (عهدین و قرآن)، به بیان دیدگاه اسلام با روش تحلیلی و تطبیقی پرداخته است. از بررسی‌های انجام‌شده معلوم شد که از دوران یونان باستان تا دوره‌ی جدید بهطور غالب، رویکرد «مردانه‌نگر» به اخلاق همراه با تحقیر زنان، وجود داشته است. به نظر می‌رسد ظهور گرایش‌های اخلاقی «زنانه‌نگر» (فمینیستی) و غیر آن، بازتاب یکسونگری مردانه به اخلاق باشد. در این میان برخی از فمینیست‌ها با ناامیدی از القای برتری زنان، با طرح مشابهت و همسانی جنسیتی زنان و مردان به اخلاق «زنمرد» (Androgyny) روی آورده و برخی «اخلاق مراقبت» را ویژه زنان و اخلاق «عدالت» را ویژه‌ی مردان دانسته‌اند، بعضی نیز منکر هر نوع خصیصه‌ی مردانه و زنانه شده و جنس‌گونگی را پدیده‌ای تاریخی و فرهنگی می‌دانند. اسلام به عنوان مجموعه‌ای از باورها و ارزش‌ها و منبع و تکمیل‌کننده‌ی مکارم اخلاق، با عنایت به همه ابعاد روانی، جسمی و ویژگی‌های فطری و تکوینی زنان و مردان، رویکرد خاصی را در مبحث جنسیت و اخلاق به نمایش گذاشته است. این الگوی جنسیتی اخلاق ضمن تأکید برهمسانی ارزشی زنان ومردان حاوی دو نکته اساسی است؛ نخست اینکه در حوزه‌ی خوی‌های اخلاقی مجموعه‌ای از تفاوت‌ها در شدت و ضعف و دامنه‌ی برخی از ویژگی‌ها همچون حیا و انعطاف‌پذیری بیشتر برای زنان و غیرت ورزی و صلابت فزون‌تر را برای مردان مورد سفارش قرار داده‌ است؛و دیگر اینکه در حوزه‌ی رفتار‌های اخلاقی بر متانت بیشتر در گفتار، رفتار و پرهیز از خودنمایی زنان تاکید نموده است.
  • تعداد رکورد ها : 1402