جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
احکام عدم
>
احکام سلبی معدوم
>
علیت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
تعداد رکورد ها : 339
عنوان :
شيوه هاى رفع تعارض علم و دين از ديدگاه علامه طباطبائى
نویسنده:
جواد گلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
تعارض علم و دین
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
زبان عرف ,
اعتبار سنجی علم حصولی ,
اهل بیت(ع) ,
نظریه تکامل انواع ,
تفسیر دین ,
ارزش شناخت ,
علیت ,
قرآن ,
قرآن زبان قوم ,
علوم طبیعی ,
علوم تجربی(معرفت شناسی) ,
تفسیر علمی دین ,
علل مادی ,
مدعیات دینی ,
فرضیات دینی ,
دیدگاه های علمی معارض ,
تفسیر دینی از نظریه علمی ,
علل مجرد ,
تمثیلیت متن دینی ,
کلیت نظریه علمی ,
زمان صدور متن دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
علامه طباطبائى ديدگاه تعارض ميان علم و دين را مردود مى داند و معتقد است كه علم و دين با يكديگر سازگار مى باشند. او براى اثبات ديدگاه مزبور، با ارائه شيوه هايى به حل تعارض ظاهرى در مواردى پرداخته كه موهم ناسازگارى علم و دين مى باشند يا مدعيان تعارض علم و دين به آنها استشهاد كرده اند. هدف مقاله، ارائه شيوه هاى رفع تعارض از ديدگاه علامه طباطبائى است. بدين منظور، با مراجعه به آثار علامه طباطبائى به استقصا و دسته بندى شيوه هاى رفع تعارض علم و دين پرداخته ايم. شيوه هاى حل ناسازگارى علم و دين از نگاه علامه طباطبائى به دو دسته شيوه هاى رفع تعارض ناظر به علم و ناظر به دين تقسيم مى شود و شيوه هايى مانند فرضيه انگاشتن ديدگاه هاى علمى معارض و ارائه تفسير دينى از نظريه علمى در دسته اول، و طولى دانستن رابطه ميان علل مجرد و علل مادى و تمثيلى تلقى كردن تعبير متن دينى در دسته دوم قرار مى گيرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دو گونه استدلال غزالی در رد ضرورت علیت
نویسنده:
ضیا موحد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
رد ضرورت علیت
,
علیت
,
اصطلاحنامه منطق
,
شکاکیت(معرفت شناسی )
کلیدواژههای فرعی :
فاعل حقیقی ,
تهافت الفلاسفه ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
احکام مواد ثلاث ,
جهان های ممکن(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برای دفاع از معجزه ها و خرق عادت ها، معاد جسمانی و حدوث عالم غزالی دو روش به کار می برد: یکی نفی رابطه ضروری میان علت و معلول و دیگری حفظ زنجیره علی با تعبیر ضرورت به صدق در جهان های ممکن.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 135
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان جهان شناختی بر اثبات وجود خدا از دیدگاه امام خمینی (ره)
نویسنده:
محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خدا
,
اثبات خدا
,
فطرت(کلام)
,
برهان حرکت
,
برهان وجوب و امکان
,
خدا (اسماء ذات الهی)
,
برهان جهان شناختی
,
برهان علّی
,
سلسله علل
,
براهین خداشناسی
,
جهان پدیداری
,
وابستگی معلول
,
علیت
,
تسلسل
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
برهان امکان
,
برهان حرکت
,
قرآن کریم
,
اصل علّیت
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
امام خمینی
کلیدواژههای فرعی :
بدیهی ,
امام حسین (ع) ,
ممکن الوجود ,
فعلیت ,
دلیل لمی و انی ,
غنی بالذات ,
محرک ,
تداعی ,
حرکت جوهری ,
تقریر براهین ,
دعای عرفه ,
فیلسوفان اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
امام خمینی
چکیده :
این نوشتار، برهان جهان شناختی از دیدگاه امام خمینی (ره) را مورد پژوهش قرار می دهد. ابتدا به دیدگاههای مختلف در باب براهین اثبات وجود خدا، سپس وجه نامگذاری این برهان به جهان شناختی اشاره می شود. برهان جهان شناختی خدا را از طریق مقدمات بیانگر حقیقت بسیار کلی و عام در مورد جهان، اثبات می کند و برهان حرکت، برهان علی و برهان وجوب و امکان را می توان قرائتهای مختلف از این برهان برشمرد. ضمن ارایه مختصر قرائتهای مختلف برهان جهان شناختی از دیدگاه فیلسوفان، سه قرائت از برهان جهان شناختی (برهان امکان، برهان امتن قرآنی و برهان حرکت) از دیدگاه امام خمینی مطرح می شود.اساس این برهان در قرائتهای مختلف، اصل علیت و ابطال سلسله علل تا بی نهایت است. برخی متفکران منتقد این برهان، کارآیی اصل علیت را فقط در حوزه تجربه دانسته و سلسله علل تا بی نهایت را محال ندانسته اند.در این نوشتار، به اشکالات پیرامون این مساله از دیدگاه امام خمینی (ره) پاسخ داده شده است. نتیجه اینکه اصل علیت، یک اصل بدیهی عقلی است که اطلاق آن در همه ساحتهای هستی رواست و نیز سلسله علل تا بی نهایت، تبیین درستی برای وجود اشیا نیست.در پایان، این نکته به اثبات می رسد که برهان جهان شناختی می تواند وجود خدا را به درستی اثبات کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 32
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قاعده الواحد از منظر فلسفه و عرفان اسلامى با تأكيد بر آراى ابن عربى و مشائيان
نویسنده:
على خالقى پور، احمد سعيدى
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قاعده «الواحد»
,
الهیات عرفانی
,
الهیات(کلام جدید)
,
خداشناسی فلسفی
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
علیت ,
وحدت وجود ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
احکام واجب الوجود ,
فیض الهی ,
قرآن ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
ظهور(احکام تعین اول) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
فلسفه و عرفان ,
علت صدور کثیر از واحد ,
اقسام واحد ,
تفسیر عرفانی قاعده الواحد ,
معلول واحد ,
رابطه وحدت و بساطت ,
قاعده صدور ,
وحدت ظاهر اول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
قاعده «الواحد»، يكى از قواعد مهم فلسفى است كه بر طبق آن، از علت واحد جز معلول واحد صادر نمى شود: «الواحد لايصدر عنه الا الواحد». با وجود توافقى كه ميان فلاسفه نسبت به اين قاعده وجود دارد، در كلمات عرفا، اين قاعده با انكار و يا دست كم اصلاح روبه رو شده است. فارغ از قبول يا عدم قبول اصل قاعده، چالش اصلى تقرير فلسفى و عرفانى تعيين مصداق براى مصدر و صادر اول و همچنين تبيين چگونگى صدور كثرات از علت واحد است. اين مقاله با روش تحليلى ـ توصيفى درصدد است با ارائه قرائت هاى فلسفى و عرفانى اين قاعده و بررسى ايرادات عرفا به فلاسفه، مصاديق ارائه شده براى مصدر و صادر اول در دو دستگاه فكرى را معرفى كرده، تقرير ايشان را نسبت به چگونگى صدور كثرات بيان كند؛ همچنين ثابت نمايد كه اولاً، فارغ از اختلافات صغروى فلسفه و عرفان، اصل قاعده با مبانى عرفانى سازگار است و ثانيا، ايرادى كه عرفا بر فلاسفه وارد كرده اند قابل پاسخ گويى است؛ اگرچه تقرير عرفانى مبتنى بر رد يا قبول اشكال مزبور نمى باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
در جست وجوى پاسخى براى معماى جديد استقرا
نویسنده:
محسن مقرى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
صدق معرفتهای تجربی
,
علیت
,
معرفتشناسی تجربی
,
معمای جدید استقرا
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی ,
فلسفه تجربی ,
فلسفه علم ,
معرفت شناسی طبیعی شده ,
استقراء تام (مقابل استقراء ناقص) ,
استقراء ناقص ( مقابل استقراء تام) ,
استنتاج استقرایی ,
تحلیل روان شناختی استقرا استقرا ,
عادت روان شناختی ,
عادت ذهن ,
تجربه انتظام ,
پارادوکس سابی ,
شباهت حسی ,
نظریه تسری پذیری هیوم ,
چکیده :
مهم ترين مسائلى كه در مورد استقرا، ذهن فلاسفه معاصر را به خود مشغول داشته است، نخست، مسئله قديمى هيوم و پس از آن، معماى جديد نلسون گودمن است. هيوم مشكل توجيه استنتاج هاى استقرايى را هدف قرار داد و به اين نتيجه رهنمون شد كه استقرا تنها حاصل عادات روان شناختى ماست. گودمن اما ضمن پذيرفتن صورت بندى استقراها، ما را متوجه اين حقيقت مى كند كه بعضى از اين استقراها معتبرند و برخى چنين نيستند و معماى وى در جست وجوى معيارى برمى آيد كه اين استقراها را تمييز دهد. فلاسفه علم نيم قرن اخير و از جمله خود گودمن، راه حل هاى گوناگونى را براى معماى جديد استقرا پيش نهاده اند. در برخى از اين پاسخ ها، بازگشت به تحليل روان شناختى هيوم و يا سود جستن از نوعى معرفت شناسى طبيعى شده را به عنوان پاسخى به معماى جديد استقرا مى شناسند. در مقاله حاضر، ارزيابى اى از برخى از مهم ترين اين پاسخ ها به دست داده، كاستى هاى آنان را مى نماييم و در انتها، كليد حل اين معما را در دستان طرح كننده آن، يعنى خود گودمن بازمى يابيم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عنايت الهى و نسبت شرور با آن از ديدگاه ابن سينا
نویسنده:
محمد سربخشى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
شر
,
عنایت
,
فلسفه دین
,
مسأله شر(فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
اراده الهی ,
علم ازلی الهی ,
عدل الهی ,
علم الهی ,
محبت الهی ,
نظام عالم دنیا ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت علت غایی ,
علیت ,
حکمت الهی ,
عالم ( امکانی ) ,
نظام علت غایی ,
قرآن ,
غایت افعال الهی ,
تنافی وجود شر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فلسفه آفرينش عالم و شرورى كه در آن وجود دارد، همواره يكى از سؤالات فلاسفه و متكلمان بوده است. ابن سينا با تكيه بر عناصر كليدى مفهوم عنايت، يعنى علم، عليت، اراده و رضايت، كوشيده است تصوير روشنى از علت آفرينش و وجود نظام خير موجود در عالم ارائه نمايد. به نظر مى رسد، اين بيان قادر نيست تمام ابعاد و وجوه مبهم مسئله را روشن نموده و پاسخى قانع كننده به تمام مسائل موجود ارائه دهد. مقاله حاضر مى كوشد با تكيه بر كلمات ابن سينا و تكمله هايى كه از حكمت متعاليه به عاريت گرفته است، مسئله فوق را به نحو روشن ترى تقرير كرده و سؤالات پيرامون آن را پاسخ دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى رويكرد عقلانى به چگونگى ارتباط خداوند با عالم
نویسنده:
هادى فنائى نعمتسرا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بقا
,
حدوث
,
فاعلیت
,
هستی شناسی اسلامی
,
الهیات(کلام جدید)
,
علیت
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
عالَم(حکمت اشراق)
کلیدواژههای فرعی :
امکان فقری ,
عشق الهی ,
هرم هستی ,
اسباب و مسببات ,
قوانین حاکم ,
عالم ماده ,
برهان غایت شناختی ,
متعلق شناخت ,
قاعده «الواحد» ,
طبیعت گرایی فلسفی ,
محرک اول ,
حرکت جوهری ,
عقل اول ,
ماده عالم ,
اعیان ثابته ,
مُثُل ,
ماهیت علت غایی ,
امکان ذاتی ,
شی ء بالفعل ,
اسماء واجب(حکمت نظری) ,
فیض الهی ,
نظام احسن ,
مغالطه اخذ ما بالعرض مکان ما بالذات (منطق) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
ساعت ساز لاهوتی ,
فیض مدام ,
تعقل ذات واجب ,
جهان بینی مکانیکی ,
چگونگی ارتباط خداوند با عالم ,
فیلسوف طبیعی ,
نیاز به خداوند در حدوث و بقاء ,
تمثیل ارتباط خداوند با عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
جستار حاضر به بررسى رويكردهاى عقلانى به ارتباط خداوند با عالم مى پردازد. ارتباط فاعلى ـ علّى، از شايع ترين و متداول ترين ارتباط هاى تصويرشده از سوى فيلسوفان است. همچنين رويكردهاى حداكثرى و حداقلى ارتباط خداوند با عالم نيز قابل سنجش است. در اين مقاله با بررسى واكاوانه برخى ديدگاه هاى دانشمندان عقل گراى يونان باستان و قرون وسطا، انديشه ماشين انگارى جهان و نيز ديدگاه فلاسفه اسلامى، اين تأكيد حداكثرى بر ارتباط فاعلى ـ علّى خداوند ترسيم شده است؛ سپس در گامى ديگر به سنجش و بررسى توانمندى و موفقيت تبيين هاى ارائه شده پرداخته، و در گام نهايى با گذر كردن از انحصارگرايى درباره ارتباط خداوند با عالم و نقادى آن، به تحليلى جامع و فراگير از ارتباط كه داراى مؤلفه هايى نظير كارآمدى است، دست يافته ايم. در اين الگو و تصوير، ارتباط صرفا فاعلى ـ علّى نيست؛ بلكه علاوه بر آن شامل ارتباط هاى ديگر نظير ارتباط تدبيرى، قيومى، رازقى، شاهدى و علمى نيز مى شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 99
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأمّلى بر دیدگاه ابن سینا و شیخ اشراق در اصالت وجود یا ماهیت
نویسنده:
مجید احسن، حسن معلّمى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
اصالت ماهیت
,
عروض
,
جعل
,
ابن سینا
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
مجعول بالذات ,
تمایز وجود از ماهیت ,
نفی تشکیک در جوهر ,
قاعده فرعیه ,
مجعولیت وجود ,
طبیعت وجود ,
قسطاس ,
خیریت وجود ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عرض ,
عرض ,
عرض ,
علیت ,
امر انتزاعی ,
تسلسل ,
عرض بی واسطه در اثبات ,
وجودی بودن عقول ,
نسبت وجود و ماهیت ,
نور الانوار ,
وجود بالعرض ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
عروض حلولی((اصطلاح وابسته)، مقابل عروض تحلیلی) ,
عروض تحلیلی((اصطلاح وابسته)، مقابل عروض حلولی) ,
تجرد نفس از ماهیت ,
نظریه اشتراک لفظی ,
تقدم بالتجوهر ,
انوار جوهری ,
هویت ماهوی ,
ماهیت مجهولة الکنه ,
مجعولیت اتصاف و صیرورت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
1735-4545
چکیده :
مسئله اصالت وجود یا ماهیت یکى از مهمترین مسائل فلسفى مىباشد که اگرچه به طور مستقل از زمان میرداماد و ملّاصدرا مطرح شده است، امّا محتوا و مبانى آن را مىتوان در اندیشه فیلسوفان پیشین نیز سراغ گرفت؛ بدین لحاظ، در این مقاله، سعى داریم تا این مسئله را از دیدگاه ابنسینا و شیخ اشراق به عنوان نمایندگان مکتبهاى فلسفى مشّاء و اشراق بررسى کنیم. بنابراین، پرسش اصلى پژوهش حاضر این است که دیدگاه ابنسینا و شیخ اشراق در اینباره چیست؟ مدّعاى مقاله این است که: اگرچه شیخ اشراق کلام ابنسینا در مورد عروض وجود بر ماهیت را عروض خارجى فهم کرده و با انتساب قول به زیادت ذهنى و خارجى وجود بر ماهیت به مشّاء، خود به نفى زیادت خارجى وجود بر ماهیت پرداخته و آن را به گونهاى نفى کرده که به نفى زائد یعنى وجود منتهى گشته (و در نتیجه، شیخ معتقد شده که ماهیتْ امر متحقّقِ خارجى و اصیلى است که منشأ انتزاع مفهوم وجود مىگردد، و بدین لحاظ، مجعولیت ذاتى از آنِ ماهیت مىباشد)؛ امّا این انتساب باطل است، زیرا ابنسینا با ملاحظات دقیق خویشْ بر عروض ذهنى ـ و نه خارجى ـ وجود بر ماهیت تأکید دارد. بدین لحاظ، ابنسینا به تحقّق خارجى و اصالت وجود تصریح کرده و جعل و علّیت را نیز از شئون وجودى دانسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پروکلوس و مسأله خوریسموس
نویسنده:
امیرحسین ساکت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه مُثُل
,
افلاطون
,
صدور
,
فلسفه غربی
,
فلسفه نوافلاطونی
,
خوریسموس
,
پروکلوس
کلیدواژههای فرعی :
مُثُل ,
علیت ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
حد وسط ,
دیالکتیک افلاطون ,
چکیده :
انفصال ایدهها و اشیاء از یکدیگر که از آن با عنوان خوریسموس یاد میشود باعث بروز مشکلاتی در وجودشناسی و شناختشناسی افلاطون شده است. در صورت قطع ارتباط ایدهها و افراد، در وجودشناسی با این مشکل مواجه میشویم که چگونه ممکن است ایدهها علت افرادی باشند که با آنها ارتباطی ندارند. در شناختشناسی باید به این مسأله پاسخ دهیم که اگر ایدهها با افراد ارتباطی نداشته باشند چگونه میتوان از طریق اشیاء به شناخت ایدهها دست یافت. افلاطون و فیلسوفان بعدی هریک به نحوی میکوشند تا به مسأله خوریسموس پاسخ دهند. پروکلوس در پاسخ به این مسأله از دو اصل «حد وسط» و «وجود متقابل چیزها در یکدیگر» استفاده کرده است که اگرچه سابقه آنها به فیلسوفان قبلی و حتی به آثار افلاطون باز میگردد اما نخستین بار پروکلوس آنها را بسط داد و به طور گسترده به کار برد. بر طبق اصل اول واسطههایی میان ایده و افراد وجود دارند که فیض ایده را به افراد میرسانند و همچنین امکان شناخت ایده را از طریق افراد فراهم میسازند. بر طبق اصل دوم صورتی از ایده در افراد تجسم مییابد و در عین حال افراد نیز به نحوی بالقوه در ایده متعالی وجود دارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه اراده الهی از نظر فخر رازی و علامه طباطبایی
نویسنده:
زهرا رحیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
حسن و قبح
,
اراده الهی
,
صفات فعلی
,
علیت
,
فخررازی، محمدبن عمر
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
حسن و قبح
,
هنر و علوم انسانی
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
هدف دراین پژوهش این است که دیدگاههای این دوبزرگواردرباره صفت اراده باری تعالی موردبررسی قرارگیرد. روش تحقیق تحلیلی توصیفی است .اراده ازریشه«رود»به معنای طلب،قصدداشتن،وپسندیدن است.اراده درمعنای عام وخاص بکارمی رود. مقصودماازاراده دراین بررسی اراده درمعنای خاص است.«تصمیمی که ناشی ازیک ترجیح عقلانی باشد.»علامه محمدحسين طباطبايي ،اراده باري تعالي رادر زمره يكي از صفات فعلي خارج از ذات مي داند، كه ازمقام فعل انتزاع مي شودبين اراده وعمل باري تعالي فاصله نيست.به محض اينكه باري تعالي درخلقت موجودات «كن »بگويد«فيكون »مي شود.مطابق نظر علامه خداوندازازل مريدنبوده وازهرتغييرمنزه است. ازنظرعلامه اراده انسان درطول اراده خداست.ايشان همچنين قائل به نظام اسباب ومسببات وقاعده عليت است.علامه علاوه براعتقادراسخ به مطلق بودن اراده الهي به ملزومات آن«اراده واختيار انسان»نيزمعتقد است.علامه همچنين قائل به حسن وقبح عقلي مي باشد.فلسفه شرور از نظر علامه به دليل خيرات كثيرآنهاست ،وشرور از ديگاه ايشان بالعرض مقدورخدا مي باشد.از نظر امام فخر رازي ، اراده باري تعالي صفتي ذاتي است ، كه مرجح ومخصص يكي از دو طرف امكاني مي باشد. وباري تعالي نيز از ازل مريد بوده است.طبق نظرفخرخواص اشياء براساس عادت الله است ونظام علي ومعلولي جايگاهي ندارد،ايشان اعتقادراسخ به مطلق بودن اراده الهي داردخداوندفاعل بلاواسطه افعال انسان است،البته فخررازي دربعضي مواقع نيزكه بحث ارسال رسل مطرح است تاحدودي قائل به اختيارانسان شده است،امابطوركلي ايشان جبري مسلك است ازنظرخرچون تدبيركل عالم بلاواسطه توسط باري تعالي است،وباري تعالي نيزهرگزقبيح انجام نمي دهدلذا قبحي وجود ندارد.ايشان قائل به حسن وقبح شرعي است ، همچنين شرور را به اراده الهي مي داند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
تعداد رکورد ها : 339
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید