آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع تحقیق پایانی، استکبار ستیزی در قرآن با رویکردی بر استکبار جهانی می باشد. ضرورت دشمن شناسی، شناخت شیوه های عملکرد استکبار و مقابله با راههای تسلط مستکبرین از اهداف دنبال شده در این تحقیق می باشد. مسئله مورد بحث ما در این تحقیق این است که قرآن مجید به عنوان استوارترین شاخص دینی ما مسلمانان چه دستورالعملی برای مواجهه با مستکبرین به ما می دهد؟ و بسیاری سؤالات فرعی دیگر که در طی 4 فصل تنظیم شده در این رساله به آنها جواب داده می شود. فصل اول: به مفهوم شناسی مفاهیمی چون استکبار، استعمار، امپریالیسم و ... پرداخته شده است، و در فصل دوم نمونه هایی از مستکبرین زمان نام برده شده اند چون فرعون، قوم صالح، قوم عاد و... و در فصل سوم که استکبار جهانی نام دارد به ویژگیهای مستکبرین، عوامل شکل گیری استکبار و شیوه های عملکرد آنان پرداخته شده. و فصل چهارم که قرآن و استکبار ستیزی می باشد غالباً شیوه مبارزه با استکبار بررسی شده است منابع مورد استفاده از آیات کریمه قرآن و تفاسیر مختلف، شناخت استکبار جهانی امپریالیسم و عقب ماندگی و... می باشند مطالب با توجه به نوع فعالیت اجرایی کتابخانه ای است که از طریق فیش برداری از منابع مختلف به توصیف تحقیق پایانی پرداخته شده است. و در پایان نتیجه گیری انجام شده است که شامل مواردی چون: 1- احیاء آموزه های اسلام و عمل به این آموزه ها. 2- هوشیاری و بیداری مسلمین که از دستورات آشکار قرآن کریم است. 3- شناخت دوستان و دشمنان و آگاهی از عملکرد مستکبرین . 4- مطالعه در گذشته و درک عمیق در دستورات قرآن کریم. واژگان کلیدی استکبار، ستیز، قرآن، رویکرد، استکبار جهانی.

صعود معرفتی مبحثی است که هم در قلمرو تصدیقات یا گزاره ها قابل طرح و پژوهش است و هم در محدوده تصورات یا مفاهیم. در این نوشتار تنها به بحث درباره محدوده تصدیقات یا گزاره ها می پردازیم. این مبحث که از مهم ترین مباحث معرفت شناسی معاصر است، هم اکنون در کانون توجه معرفت شناسان قرار دارد. در این مبحث، پس از تعریف اصطلاح صعود معرفتی، از یک سو درباره این مهم کاوش می شود که شیوه ها و راه های دستیابی به معرفت های حصولی نظری چیست؟ تاکنون چه راه ها یا شیوه هایی برای دستیابی به این هدف مهم، عرضه و طرح شده است؟ و از سوی دیگر، در این باره بحث می شود که آیا روش ها و شیوه های گوناگونی از استدلال که از گذشته ای بس دور در منطق صوری مطرح و عرضه شده اند، برای صعود معرفتی کفایت می کنند یا لازم است شیوه های دیگری بر آنها افزوده شود؟

تقسیم گزاره‌ها به پایه و غیرپایه در تبیین مباحث معرفت‌شناختی و داوری میان دیدگاه‌ها در معرفت‌شناسی، و به‎ویژه در مبناگروی، نقشی اساسی دارد. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که معیار تقسیم گزاره‌ها به پایه و غیرپایه از نگاه متفکران مسلمان چیست؟ افزون بر آن، آیا گزاره‌های پایه از نظر معرفت‌شناختی لزوماً یقینی‌اند؟ آیا مبدئیت گزاره‌های پایه، واجد معیارﹾ نسبی است؟ در این نوشتار، با روش توصیفی ـ ‌تحلیلی به پرسش‌های مذکور پاسخ داده خواهد شد. از نظر متفکران مسلمان، معیار تقسیم گزاره‌ها به پایه و غیرپایه نیازمندی به استدلال و بی‌نیازی از آن است. براین‎اساس گزاره‌ها به لحاظ استدلال که یکی از شیوه‌های تفکر است به دو قسم پایه و غیرپایه تقسیم می‌شوند. گزاره‌های پایه لزوماً یقینی نیستند و شامل ظنیات هم می‌شوند، حتی مجازاً گزاره‌های مخیل را، که مقتضی تصدیق نیستند، دربرمی‌گیرند. برخی مبادی (گزاره‌هاي پايه) همواره و به طور مطلق، صرف‎نظر از هدف استدلال و اینکه در کدام علم و صنعت به کار گرفته می‌شوند، بی‌نیاز از استدلال‌‌‌اند؛ مانند اولیات و وجدانیات؛ هرچند برخی از آنها تنها در صنعت خود اینچنین‌اند. بنابراین می‌توان گفت پایه ‌بودن دسته‌ای از گزاره‌های مبدأ، به یک معنا، نسبی است؛ اما دسته‌ای دیگر مطلق هستند. پس به نظر می‌رسد گستره گزاره‌هایی که به گزاره‌های پایه شهرت یافته‌اند، محدودتر است و تنها دسته‌ای از آنها، واقعاً و به طور مطلق، واجد معیار و بی‌نیاز از استدلال‌اند. افزون بر آن، درصورتی‌که ملاک تقسیم گزاره‌ها مقتضی تصدیق بودن آنها باشد، صنعت شعر از گستره تصدیق خارج می‌شود و نباید آن را از مبادی تصدیق به‌شمار آورد.

در عصر حاضر، مباحثی که پیرامون مسأله اختیار صورت می­گیرد، تحت عنوان اراده آزاد مطرح می­شود؛ اینکه آیا اراده آزاد همان اختیار است که تا به حال در فلسفه سنتی مطرح شده و صرفاً لفظ آن تغییر کرده است و یا علاوه بر لفظ، در محتوای این بحث نیز تغییری حاصل شده است؟ در این مقاله پس از تبیین اصطلاح اختیار در فلسفه اسلامی، تطور تاریخی دو تقریر اصلی اختیار در این سنت فلسفی نیز تبیین شده و با تقریرهای اصلی اختیار در فلسفه معاصر غرب مقایسه شده است. نتیجه­­ای که از این مقایسه به دست آمده این است که اراده آزاد تقریری جدید از اختیار در دوران معاصر است که بر مبنای تفکیک فعل ارادی از فعل اختیاری صورت می­گیرد و علاوه بر ارادی بودن فعل، اختیاری بودن اراده و مسئولیت­پذیری انسان را نیز توجیه می­کند. امروزه در سنت فلسفه اسلامی، تقریرهای ارائه شده از اختیار، به خاطر عدم توجه به عنصر مسئولیت­پذیری، انتظار ما را برای استفاده از بحث اختیار در حکمت عملی برآورده نمی­کند. از این‌رو لازم است با توجه به تقریر جدید اختیار (اراده آزاد)، مباحث مطرح شده پیرامون اختیار در فلسفه اسلامی بازنگری شده و بررسی شود که مسئولیت­پذیری در این مباحث، چه توجیه مناسبی می­تواند داشته باشد.

یکی از مباحث منطقی که با پذیرش اصالت وجود دستخوش تحول جدی می شود مسأله ی “حمل” یا “هوهویت” است. ملاصدرا در این مسأله با بهره گیری از اصالت وجود و فروع برآمده از آن، نظریه ی جمهو حکما را اصلاح و متناسب با مبانی وجودی خود بازسازی کرده است. در فلسفه ی ملاصدرا برخلاف دیدگاه جمهور حکما، حقیقت هر حملی نوعی اتحاد در وجود است، همچنین علاوه بر وحدت و کثرت، رکن سومی در تحقق حمل دخالت دارد و آن رجوع وحدت به کثرت است. ملاصدرا در آثار خود حمل اولی را به سطحی بالا ارتفا داده که مختص به فلسفه ی او است و تنها برمبنای اصالت و تشکیک وجود می تواند به کار گرفته شود؛ در این سطح، حمل اولی، اتحاد در وجود اجمالی و حمل شایع، اتحاد در وجود تفصیلی است. همچنین او حمل حقیقت و رقیقت را به عنوان قسمی مستقل به اقسام حمل افزوده است.

علوم انسانی درباره‌ی افعال اختیاری انسان بحث می‌کند، ازاین‌رو اختیار انسان مهم‌ترین مبنای تمایز علوم انسانی از علوم طبیعی است. با توجه ‌به اینکه به‌طورکلی دو تقریر سازگارگرایانه و ناسازگارگرایانه از اختیار ارائه شده، لازم است تا به‌طورکلی نسبت دیدگاه‌های مختلف درباره‌ی تمایز علوم انسانی از علوم طبیعی با این دو تقریر کلی از اختیار سنجیده شود تا از این طریق، علوم انسانی و علوم طبیعی با توجه ‌به تقریرهایی که از اختیار ارائه می‌شود، نسبت قرب و بُعد خود با یکدیگر را تعریف کنند. این مقاله با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی، نقشی که تقریرهای مختلف اختیار در تمایز علوم انسانی و علوم طبیعی داشتند، بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که تمایز ذاتی و جوهری علوم انسانی از علوم طبیعی، صرفاً بر مبنای نوعی تقریر ناسازگارگرایانه از اختیار امکان دارد و نگرش سازگارگرایی نمی‌تواند علوم انسانی را از علوم طبیعی متمایز کند، مگر ازطریق عوامل بیرونی (عارضی).