فرقه كيسانيه ومذهب بوعلي سينا | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
فرقه كيسانيه ومذهب بوعلي سينا
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
فرقه كيسانيه ومذهب بوعلي سينا
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
منابع و اصطلاحات و شخصیت ها
سوال:
کيسانيه چه فرقه اي هستند و آيا ابن سينا کيساني بوده است؟
پاسخ تفصیلی:
کیسانیه گروهی از شیعیان بودند که محمد بن حنفیه ، برادر ناتنی امام حسین (ع)، را امام چهارم و جانشین او می شناختند . خود محمّد بن حنفیّه ادّعای امامت نداشته ولی هواخواهان او تحت رهبری مختاربن ابی عبید ثقفی در سال های 66 تا 68 هجری در کوفه قیام کردند . در وجه تسمیه این فرفه به کیسانیه احتمالات مختلفی موجود می باشد. ممکن است نام کیسانیه از کیسان ابوعمرو یکی از فرماندهان لشکر مختار ، گرفته شده باشد . وی شیعه ای متعصب بوده و در قیام مذکور وظیفه ی نمایانی داشته است ؛ یا شاید از نام کیسان که غلام علی (ع) بوده و در جنگ صفین (37 هجری ) کشته شد گرفته شده باشد . عدهاي نیز قائلند كه كيسان لقبي براي مختار بن ابي عبيدة الثقفي است( محمد بن عمركشي، رجال كشي، يك جلد، انتشارات دانشگاه مشهد، 1348 ه. ش، ص 28.) و اين لقب براي او از كلامي اخذ شده كه اميرالمؤمنين علي (ع) در مورد او فرمود « عَنِ الْأَصْبَغِ قَالَ رَأَيْتُ الْمُخْتَارَ عَلَى فَخِذِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ- وَ هُوَ يَمْسَحُ رَأْسَهُ وَ يَقُولُ يَا كَيِّسُ يَا كَيِّس ــــ اصبغ بن نباته نقل گوید: من مختار را ديدم که روى زانوى اميرالمؤمنين على عليه السلام بود و اميرالمؤمنين دست بر سر مختار مي كشيد و مي فرمود: اى كيّس! اى كيّس! یعنی ای باهوش! ای باهوش !( شيخ مفيد، الفصول المختاره، يك جلد، انتشارات كنگره جهاني شيخ مفيد، قم، 1413 ه.ق، ص 296.) و به همين دليل به اين فرقه كيسانيه گويند زيرا هسته اوليه اين فرقه با مختار خروج كرد.
آنها در ابتدا گروهي بودند كه به رهبري مختار بن ابي عبيدة – كه مردم را به بيعت با محمد بن حنفيه دعوت ميكرد – بر عليه بنياميه قيام كردند. و مهمترين عملكرد ايشان جنگ با بنياميه و انتقام از قاتلين امام حسين و اهل بيت و اصحاب با وفايش و پيروزي نسبي در عراق و تسخير كوفه بوده است.
از بررسي زندگي مختار چنين ميتوان نتيجه گرفت كه او روحيه انقلابي داشته بطوري كه در زمان معاويه به همراه ميثم تمار در زندان بوده و نيز قبل از حادثه عاشورا در زندان عبيدالله بن زياد به سر ميبرده و بعد از آزادي از زندان به فكر مبارزه جدي با رژيم اموي ميافتد و بعد از 5 سال از واقعه عاشورا در سال 66 قيام ميكند و شعار لشگرش در مقابل ابن زياد (يالثارات الحسين) بوده است ( شيخ طوسي، الامالي، يك جلد، انتشارات دار الثقافه، قم، 1414 ه. ق، ص 240.)
تحليل قيام مختار و منشا پيدايش فرقه كيسانيه
شايد به علل جو متغير در زمان وي او قيامش را با بيعت به نام امام علي بن الحسين (ع) اعلام نكرد تا گزندي از سوي دشمنان در آينده به امام سجّاد(ع) وارد نشود به این خاطر نام محمد بن حنفیه را اعلام نمود . او تاب ظلم و ستم بنياميه را بر اهل بيت خصوصاً بر ديگر مظلومان نداشت. اين حركت انقلابي شيعي در مقطعي از زمان و مكان نسبتاً بر دشمنانش پيروز شد و ادامه يافت و خود به نظام و حكومتي مبدل گشت .گروهي از طرفداران و شيعيان گمان كردند كه در واقع محمد بن علي بن ابي طالب ( محمّد بن حنفیه )امام است و بر اين عقيده پايدار ماندند. و بدين ترتيب اولين فرقه ی منحرف شده از اماميه را بوجود آوردند.
کیسانیه برای این که مبنایی برای حق امامت ابن حنفیه داشته باشند ، گفتند که علی (ع) ، امامت را به سبب خویشاوندی با پیامبر به دست نیاورده بلکه به منزله ی جانشین روحانی وی بوده است . کیسانیه معتقد بودند که علی (ع) می بایست جانشین روحانی خویش را به ترتیب به سه پسر خود حسن و حسین و محمد بن الحنفیه ، منتقل کند .
مرگ ابن حنفیه ( در حدود 80 هجری ) موجب انشعاباتی میان خود کیسانیان گشت . برخی از ایشان معتقد بودند که چون آخر دنیا نزدیک است شمار امامان باید به چهار محدود گردد ( علی (ع) و سه پسران او ) . بعضی دیگر از کیسانیه علی فرزند ابن حنفیه را امام پنجم دانستند . پاره ای نیز امامت پنجم را از آن پسر دوم ابن حنفیه که ابوهاشم نام داشت شمردند و چنین استدلال کردند که وی علوم غیبی را از پدر به ارث برده و بنابراین جانشین روحانی اوست . پس از مرگ ابوهاشم فِرَق فرعی جدیدی از کیسانیه ظهور کردند . فرقه ی فرعی دیگری از کیسانیه می گفتند محمد بن حنفیه نمرده است و در غاری پنهان شده و بار دیگر همچون مهدی از آنجا بیرون آمده ظهور خواهد کرد تا عدل را بر زمین حکم فرما سازد. ابو منصور بغدادي در كتاب الفرق بين الفرق واشعري در مقالات الاسلاميين انشعابات اين فرقه را يازده مورد ميدانند( ابو منصور بغدادي، الفرق بين الفرقدار الافاق الجديده بيروت الطبعه الثانيه، 1977، ص 30)كه، بيشتر آنها فرقي است كه به لحاظ جدايي رهبر خويش از فرقه ديگر جدا شدهاند و عمده ايشان دو گروهاند.
1. كساني كه قائل به زنده بودن محمد بن حنفيه هستند كه به ايشان كربيه ميگويند زيرا اصحاب ابي كرب الضرير ميباشند.
2. كساني كه قائلند او فوت كرده است و در امام بعدي اختلاف كردهاند.
اکثریت عظیم شیعیان محمد بن حنفیه را به امامت قبول نداشت ، زیرا اگر چه پسر علی (ع) بود ، ولی از بطن فاطمه(س) نبوده است و بنابراین نسبتی با پیامبر نداشته است .(ر.ک آشنایی با اسلام و فرقه های آن نوشته مهرداد ایزد پناه)
عكس العمل ائمه در برابر كيسانيه و رهبران آن
اهل بيت به شخصيت محمد بن حنفيه و مختار احترام قائلند و محمد بن حنفيه از فرماندهان لشگر علي (ع) و تابع امام حسن و امام حسين بوده است و در بنيهاشم او در حد ابن عباس محترم و موثر بود. در مورد مختار روایاتی از امام سجاد و امام صادق موجود است که برای او دعا و طلب رحمت نموده اند.( ابن داوود حلي، رجال ابن داود، يك جلد، انتشارات دانشگاه تهران، 1383 ه. ق، ص 513 و علامه حلي، رجال العلامه الحلي، يك جلد، دار الذخائر، قم، 1411 ه. ق، ص 168 و 169.)
ائمه در مورد باطل بودن اين عقيده ( قائل به امامت محمد بن حنفيه بودن ) به طور آشكار و صریح موضع گرفته و انحرافی بودن آن را بیان نمودند .
حتي امام زين العابدين به همراه محمد بن حنفيه در كنار حجر الاسود به اعجاز الهي برای دیگران ثابت كرد كه، محمد امام نيست( ثقة الاسلام كليني، الكافي، 8 جلد، دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1365 ه. ش، ج 1 ص 291و346) آری از جانب امامان شیعه (ع) هرگز با اين عقيده مماشات و تساهل نشده است بلکه امامت به طور آشكار معرفي شده است،تا جایی كه اين انحراف با شكست روبرو شد و به مرور زمان منقرض گشت و امروزه جز نامي از ايشان در كتب يافت نميشود.
مذهب ابن سینا
بدون شک ابن سینا که درخانواده ای شیعی مذهب در بلخ به دنیا آمد، خود نیز مسلمان و قایل به مذهب تشیع بوده است. البته کم خردان همواره وی را به انحراف عقیده متهم می ساختند و شیخ در جوابشان سرود
کفر چو منی گزاف آسان نَبُوَد ـــ محکمتر از ایمان من ایمان نبوَد
در دهر یکی چون من و آن هم کافر ــ پس در همه دهر یک مسلمان نبوَد
یک کتاب مبسوط در اثبات اینکه بوعلی شیعه دوازده امامی بوده چاپ و منتشر گشته که در آن با دلائل و شواهد گوناگون این مطلب مبرهن شده است . نام کتاب «توفيق التطبيق في اثبات ان الشيخ الرئيس من الإِمامية الاثني عشرية» است. نويسنده ی آن، علي بن فضلالله جيلاني، و مصحح آن، دكتر محمد مصطفي حلمي است كه استاد فلسفه اسلامي و تصوف در دانشكده ادبيات دانشگاه قاهره می باشد. چـاپ نخســت آن بـه سـال 1373هـ .ق. / 1954م. در «دار احياء الكتب العربيه»ي حلبي و شركا منتشر شده و دفتر نخست از مجموعهاي است كه به ياد مصطفي عبدالرزاق چاپ گرديده است (/الكتاب الأَول من سلسلة ذكري مصطفي عبدالرزاق للدراسات الإِسلامية.
نتیجه اینکه ابن سینا کیسانی مذهب نبوده است .موید این مطلب این است که در زمان ابن سینا (قرن چهارم قمری)فرقه کیسانیه کاملاً منقرض شده بود و اثری از آن وجود نداشت . برخی در مورد ابن سینا گفته اند که وی اسماعیلی مذهب بوده ؛ لکن این نسبت نیز دلائل کافی ندارد.
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//node/5184
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت