جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرن‌ها طول کشید تا کلیسای مسیحی به تمایز، تفکیک و تقلیل کارکردی تن داد و بسیاری از مسئولیت‌هایی که به گونه سنتی بر عهده داشت، به نهادهای مدنی و اجتماعی واگذار کرد. این پدیده که در ادبیات دین‌پژوهی بیشتر به سکولاریزاسیون معروف است، ابتدا توسط الهی‌دانان مسیحی در جایگاه یک چالش نقد می‌شد؛ اما طولی نکشید که شماری از الهی‌دانان با ارائه شواهدی از درون مسیحیت کوشیدند برای آن توجیهی الهیاتی ارائه دهند. برخی از الهی‌دانان مسیحی به‌ویژه الهی‌دانان پروتستان برای مواجهه با این چالش مهم آراء و نظریاتی را ارائه کرده‌اند که به اندیشه‌های دانشمندان علوم انسانی و نتایج حاصل از یافته‌های علوم تجربی در این‌باره نزدیک‌تر بوده‌اند. هاروی کاکس از الهی‌دانانی است که با چنین رویکردی در نیمه دوم قرن بیستم به‌گستردگی در آثار خود به این موضوع پرداخته ‌است. وی در اثر مهم خود شهر سکولار فرایند سکولاریزاسیون را از سه جنبه کتاب مقدس، کلیسا و خداوند مطالعه کرده است. کاکس برای اثبات ادعاهای خود گاه به دورۀ‌ آباء مسیحی باز‌می‌گردد، گاه نیز به اندیشه‌های الهی‌دانان معاصر ارجاع می‌دهد. وی در تلاش است نمایان کند نه‌‌تنها سکولاریزاسیون با کتاب مقدس جمع‌شدنی است، بلکه می‌توان اساس آن را در کتاب مقدس نیز یافت. درواقع کاکس با هدف بقای مسیحیت و ایجاد همدلی میان مدرنیته و سکولاریزاسیون معتقد به نوع جدیدی از الهیات است که می‌توان آن را الهیات ناظر به پدیده سکولار نامید.

ترجمه ماشینی: هاروی کاکس در سال 1962 با کتاب تحریک آمیز خود، شهر سکولار، وارد صحنه انتشارات مذهبی شد. اظهارات او در مورد پیامدهای دنیای سکولار مدرن برای دین برای همیشه روشی را که متکلمان و روحانیون به وظایف خود درباره خداگفتاری در مدرنیته متاخر می‌رفتند تغییر داد. کاکس که همیشه در مورد صحنه مذهبی پیشگو بود، عملاً "چرخش به شرق" را که بسیاری از جویندگان مذهبی آمریکایی در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 انجام دادند، پیش بینی کرد. کتاب‌های او درباره ادیان جهانی (بسیاری از عمارت‌ها)، پنطیکاستالیسم (آتش از بهشت)، و بنیادگرایی و الهیات رهایی‌بخش (مذهب در شهر سکولار) همگی توضیحاتی را درباره تغییر چهره دین آمریکایی ارائه کرده‌اند. در این مجموعه هیجان‌انگیز از بیست مقاله، شارما و همکارانش از کمک‌های اساسی کاکس در مطالعه دین تقدیر می‌کنند. بخش اول کتاب شامل مقالاتی در مورد زندگی و کار کاکس در هاروارد، جایی که ویکتور اس. توماس استاد الوهیت است، و کار او به عنوان یک الهیدان آزادیبخش در جهان سوم است. بخش دوم متکلمانانی مانند لئوناردو باف، جیمز کون، هانس کونگ، یورگن مولتمن، و ریچارد ال. روبنشتاین را شامل می شود که از مضامین گفتگوی بین ادیان، الهیات مردمی و دین و سکولاریزاسیون کاکس به عنوان نقطه شروع مقالات خود در این زمینه استفاده می کنند. تم ها همکاران این جلد عبارتند از: کرنل وست، دانشگاه هاروارد. آرویند شارما، دانشگاه مک گیل؛ رابرت مک آفی براون، بازنشسته، مدرسه دینی اقیانوس آرام؛ جان سی کورت، ناهانت، ماساچوست. خورخه پیکسلی، Seminario Teologico Buatista، ماناگوئه، نیکاراگوئه؛ رادنی پترسون، موسسه الهیات بوستون؛ ویکتور وان تاتا، دانشگاه ایالتی یانگستون؛ فرانک دی. ماکیا، کالج جنوب شرقی مجامع خدا. ویلیام همیلتون، ساراسوتا، فلوریدا؛ رابرت ان. بلا، بازنشسته، دانشگاه کالیفرنیا، برکلی. Eldin Villafane، CUTEEP، بوستون؛ یورگن مولتمن، توبینگن; هانس کونگ، توبینگن؛ جیمز اچ. کون، حوزه علمیه اتحادیه; لئوناردو باف، برزیل؛ مارگارت گایدر، مدرسه الهیات یسوعی وستون؛ آرتور گرین، دانشگاه عبری اورشلیم؛ ساتیاناتان کلارک، کالج الهیات متحد، بنگلور؛ ریچارد ال. روبنشتاین، دانشگاه بریجپورت; ایین مکلین، دانشگاه جیمز مدیسون؛ ویلیام مارتین، دانشگاه رایس؛ آن فورست، MIT; و الینور دبلیو گادون، موسسه مطالعات انتگرال. آرویند شارما استاد بیکس دین مقایسه ای در دانشگاه مک گیل در مونترال و ویراستار گنبدی از چندین رنگ است که توسط Trinity Press International منتشر شده است.

سکولاریسم را اغلب "جدایی دین از سیاست" معنا می کنند در حالیکه سکولاریسم معنایی فراتر از آن دارد. در این مقاله ضمن تعریف جامع سکولاریسم و اشاره به پیشینه تاریخی آن، نسبت اسلام و سکولاریسم نیز مورد تامل قرار گرفته است.

سابقه ی مخالفت با جانشینان برحق پیامبران الهی و فاصله گرفتن اکثریت از مسیر اصلی دین، از موارد قابل توجهی است که در امت های پیشین دیده می شود. در مسیحیت نیز این مساله، با محوریت مخالفت با وصی حضرت مسیح علیه السلام مشهود است که شواهد آن ـ که اسناد تاریخی و روایی آنرا تأیید می کند ـ هنوز هم در منابع معتبر مسیحیت کنونی موجود است . مطالعه ی تطبیقی در تشابه یا تمایز این رویداد با مخالفت امت اسلام با جانشین حقیقی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلّم) از مسائل حائز اهمیت و شایسته ی عنایت ویژه، در بحث های امامت است که شاید چندان مورد توجه اهل پژوهش قرار نگرفته باشد.