در پژوهش حاضر،از میان رویکردهای متعدد موجود در زمینه تربیت اخلاقی،مبانی فلسفی و روشهای آموزشی چهار رویکرد تبیین ارزشها،تربیت منشی،رشد شناختی و رویکرد دینی(
... (با عنایت به اسلام)،با استفاده از روش شناسی تحقیق کیفی و تکنیک تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفتهاند. رویکرد تربیتمنش ریشه در عقاید اخلاقی فلاسفهء فضیلتمدار دارد و بر روشهایی متکی بر تشکیل عادات،مانند ارائهء داستانهای اخلاقی،زندگینامهها و نمایش فیلم استوار است که دقیقا به همین دلیل،متهم به استفاده از روشهای تلقینی میباشد.رویکرد تبیین ارزشها ریشه در نظرگاههای پوزیتویستی تحلیلی،پدیدار شناختی،وجودگرایی و پراگماتیسم دارد و از روشهایی مانند بحث گروهی با تأکید بر گزینش اخلاقیات از سوی فراگیران و حفظ بیطرفی معلمین سود میبرند.توصیه به بیطرفی و نسبیتگرایی عمدهترین نقطهء ضعف این رویکرد است.رویکرد شناختی رشدی با سردمداری پیازه و کهلبرگ، زمینهای کانتی دارد و با کمک طرح معماهای اخلاقی به تربیت اخلاقی میپردازد که به دلیل تأکید شدید بر عقل و قضاوت اخلاقی و عدم توجه به رفتار اخلاقی، مورد انتقاد بوده است،اما رویکرد تربیت اخلاقی اسلام،که از جهانبینی اسلامی الگوسازی،تمثیل و قصهگویی بسیاری از نکات ضعف دیگران را میپوشاند،هر چند خود هنوز نیاز به تحقیقات کاربردی فراوانی دارد.
بیشتر