جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کـلام و جامعه در سده های دوم و سوم هجری، اثر جاودانِ یوزف فان اس مشتمل بر شش جلد است. مجلدات این اثـر بـه تـدریج طی سال های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ به چاپ رسیده است. این کتاب از سه بخش عمده مقدماتی، تاریخی و تبیین نظام های کلامی اندیشمندان قرون دوم و سوم هجری در جـهان اسـلام تشکیل شده است. جلد نخست به مقدمات تاریخی و ملاحظات روشی مـؤلف اخـتصاص یافته است. مجلدات دوم تا بخشی از جلد چـهارم بـیانگر مـسائل تاریخی و توصیف تحول و تطور کلام با مـحور قـرار گرفتن مناطق مختلف جهان اسلام در این مقطع تاریخی است. بخش دیگر جلد چـهارم، تـبیین نظام های کلامی و شرح و بیان مـسائل آنـها است. مجلدات پنجم و شـشم هـم به متون کلامی این دوره اخـتصاص یـافته است و غرض از نقل این متون بیان مصادیق و نمونه هایی است از آنچه به طور خـاص در جـلد چهارم در خصوص نظام های کلامی آورده شـده اسـت. این متون جـمع آوری شده منابع و مـواد مـناسب برای خوانندگانی است کـه مایلند به طور مستقل در این مقطع و مسائل آن کنکاش کنند و حتی آراء و استنباط مؤلف را مورد جـرح و نـقد و تعدیل قرار دهند. فان اِس مؤکدا تـوصیه کرده کـه متن های جـلدهای پنـجم و شـشم به طور پیوسته بـا توصیفی که از نظام های کلامی در سایر مجلدات آمده است، خوانده و مقایسه شود. ترجمه جلد اول این مجموعه زیر عنوان تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام منتشر شده است. جلدهای دیگر نیز ترجمه شده و به مرور منتشر خواهد شد.

تاريخ امام حسین عليه‌السلام = موسوعة الإمام الحسين عليه‌السلام ، دانشنامه‌ای 24 جلدی پیرامون زندگی امام حسین علیه السلام، واقعه عاشورا و مباحث مرتبط با آن است. اگرچه عنوان و زبان کتاب، عربی - فارسی است، اما این موضوع تنها در مقدمه رعایت شده و مباحث متن کتاب ترجمه نشده است؛ لذا برای محققان بیشتر قابل استفاده خواهد بود. هدف از این تحقیق، گردآورى و دسته‌‏بندى همه مطالبى است که از قدیم تاکنون درباره واقعه عاشورا در کتب و مقاتل مختلف آمده است؛ تا به این ترتیب، نویسندگان، ادبا، محققان و خطبا بتوانند به‌آسانى و به‌‏طور مطلوب از آن استفاده کنند. کتاب در 24 جلد بدین‌ترتیب تألیف شده که در جلد اول پس از مقدمه ناشر و علامه جعفری تا جلد ششم به واقعه عاشورا پرداخته شده است. در جلد هفتم و هشتم قیام توابین و خروج مختار ذکر شده است. از جلد نهم تا چهاردهم اولاد امیرالمؤمنین، امام حسن و امام حسین علیه السلام و عقیل و مسلم بن عقیل معرفی شده‌اند. از جلد پانزدهم تا هفدهم ویژگی‌های اصحاب امام حسین علیه السلام بیان شده است. پس از آن تا جلد آخر کتاب اختصاصات و مطالبی که در منابع مختلف در رابطه با آن‌حضرت آمده، گردآوری و ارائه شده است. این کتاب به سه محور زیر تقسیم شده است: محور اوّل: بررسى تاریخ عاشورا و علل حوادث و پیامدهاى آن است. این‏ محور شامل دوره امامت امام حسین علیه السلام تا هلاکت معاویه، خلافت یزید و خوددارى امام از بیعت با وى و خروج از مدینه، هجرت از مکه به کربلا و حادثه عاشورا، مقتل سادات شهدا و سید الشهدا علیه السلام و حوادث پس از عاشورا تا بازگشت اهل‌بیت علیهم السلام به مدینه مى‏‌باشد. در انتهاى این محور، فصلى با عنوان «عقوبت قاتلان و خونخواهى مختار از آنان» گنجانده شده است. محور دوم: گردآورى اطلاعات در مورد احوال شخصیت‌هاست و شامل اهل‌بیت علیهم السلام، اصحاب سیدالشهدا علیه السلام و زنانى مى‏‌باشد که در جریان واقعه عاشورا با ایشان همراه بودند. محور سوم: حیات امام حسین علیه السلام از ولادت تا زمان حادثه عاشورا، فضایل و سیره سیدالشهدا علیه السلام و همچنین آیات و احادیثى را در بر می‌‏گیرد که در مورد آن ‌حضرت و یا مربوط به شهادت ایشان است. در آخرین جلد از کتاب نیز مطالبی چون فلسفه شهادت امام حسین علیه السلام، رفع شبهات حول شهادت آن حضرت، گریه و نوحه‌سرایی، استشفا به تربت و فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام مطرح شده است. جلد 8 به حوادث بعد از شهادت امام حسین علیه السلام، من جمله قیام تواببین و خروج مختار می پردازد

مجموعه‌ای حدیثی دربارهٔ حیات و قیام و شهادت امام حسین علیه السلام به قلم سید علی عاشور است و خواننده را با روایاتی بسیار دراین‌باره آشنا می‌کند. در میان ده‌ها منبع معتبر کتاب، آثاری چون مقتل موجود ابومخنف، نورالعین، اسرار الشهادة و ناسخ التواریخ ملاحظه می‌شود. در چند جلد کتاب، همهٔ روایات با اعراب آمده و در بسیاری از جلدها، هیچ اعرابی گذاشته نشده است. حجم کتاب 3531 صفحه است. هدف از این تحقیق، گردآورى و دسته‌‏بندى همه مطالبى است که از قدیم تاکنون درباره واقعه عاشورا در کتب و مقاتل مختلف آمده است؛ تا به این ترتیب، خطبا بتوانند به‌آسانى و به‌‏طور مطلوب از آن استفاده کنند جلد 10 سلسله اخبار پیرامون شهادت امام حسین علیه السلام، عاقبت سر حضرت، قیام های بعد از کربلا (توابین، مختار و ...) و سزای دنیوی قاتلان امام از موضوعات این مجلد است

شرحی از زندگی، ویژگی‌های اخلاقی، کرامات و احادیث امام حسین(ع) همراه با توصیف قیام عاشورا مطالب این کتاب را تشکیل می‌دهد .کتاب حاضر به زبان عربی نگارش یافته است .

شرح اجمالی قیام «مختار ثقفی» و قیام توابین به رهبری «سلیمان بن صرد خزایی» است. در این نوشتار ابتدا به چگونگی شکل‎گیری قیام توابین و شکست خوردن این نهضت اشاره شده و کیفیت شهادت سلیمان بن صرد خزایی رهبر این نهضت و برخی از سران قبایل کوفه توصیف شده است. آنگاه به چگونگی یارگیری مختار ثقفی از اهل مدینه و کوفه و برخی از بلاد عراق جهت قیام برای خونخواهی امام حسین(ع) و شهدای کربلا اشاره شده و چگونگی غلبه مختار ثقفی بر اهل کوفه و قتل عام قاتلان شهدای کربلا گزارش شده است. نویسنده بیعت برخی از قبایل با مختار و فرار کردن مختار از زندان و شکل‎گیری قیام وی را توصیف می‎کند.

التوابون، تأليف مورخ لبنانى، ابراهيم بيضون، كتابى است كه زمينه‌ها و چگونگى شكل‌گيرى قيام توّابين را مورد بررسى قرار داده است. اين اثر در يك جلد و به زبان عربى نگارش شده است. كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و سه باب است كه در دو باب اول به بررسى تاريخ تشيع از زمان پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا واقعه كربلا و در باب سوم به قيام توابين پرداخته شده است. در نگارش اين اثر از نسخه خطى كتاب «الفتوح» ابن اعثم كوفى، از نويسندگان قرن سوم هجرى و برخى مصادر قديمى معروف و نيز از تعداد فراوانى منابع جديد استفاده شده است نويسنده، در ابتداى كتاب لازم ديده كه اوضاع شبه‌جزيره عربستان و شرايطى كه پيامبر با آن مواجه بوده را قدرى توضيح دهد. باب دوم كتاب به مقطع زمانى پس از شهادت اميرالمؤمنين تا واقعه كربلا اختصاص دارد. نويسنده در ادامه مباحث اين باب به تشريح تبديل نظام حكومتى شورايى به پادشاهى و به تعبير ديگر حكومت اسلامى به حكومت سياسى دنيوى، توسط معاويه پرداخته است در باب سوم كتاب به موضوع «توّابين» پرداخته شده است. قيام توّابين با ظهور مختار هم‌زمان بود كه در ادامه به آن اشاره شده است.

یکی از سؤال هایی که درباره قیام حضرت سیدنا امام حسین(رض) مطرح است این که چرا آن حضرت در روز ترویه که همه مسلمانان از مناطق دور و اطراف مکه وارد مکه شده اند احرام بسته و برای انجام اعمال حج به طرف منی و عرفات حرکت می کنند ولی ایشان بر خلاف همه ی مسلمانان در همان روز از مکه خارج شده و به سوی عراق حرکت نمودند؟