سید یحیی یثربی (متولد سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در روستای چراغ تپه سفلی از توابع تکاب) استاد تمام در رشته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی؛ پژوهشهای او
... در حوزه نقد فلسفه اسلامی و عرفان اسلامی دارای جایگاه ویژهای است.
تحصیلات: از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۳۷ گذراندن دروس ابتدایی در مدارس سنتی در زادگاه خود در نزد عزیزالله خسروی زنجانی، /
از سال ۱۳۳۵ تا سال ۱۳۳۷ در حوزه علمیه زنجان به تحصیل علوم مقدماتی علوم اسلامی (صرف و نحو و منطق) پرداخت،/
از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۶ درحوزه علمیّه قم نزد محمد حسین طباطبایی، حسین علی منتظری و جعفر سبحانی فلسفه خواند، /
از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۸ دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای رشته فلسفه و حکمت اسلامی را در دانشگاه تهران گذراند./
سوابق دانشگاهی: از سال ۱۳۵۰ تا سال ۱۳۶۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی در دبیرستانها و مراکز تربیت معلم/
از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۷۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی و مدیریت گروه فلسفه اسلامی در دانشگاه تبریز/
از سال ۱۳۷۳ تا سال ۱۳۷۶ ریاست دانشگاه کردستان/
از سال ۱۳۷۶ تا سال کنون عضویت در هیئت علمی گروه فلسفه در دانشگاه علامه طباطبایی/
اندیشه شناسی: یثربی مهمترین چهره فلسفی و آکادمیک ایران است که به نقد "حکمت متعالیه" و "عرفان اسلامی" پرداخته است.
وی با نقدِ مبانی "حکمت متعالیه"، معتقد است که این مکتب فکری، مکتبی اختلاطی بدون سازگاری درونی است (رک به: "عیار نقد"، "حکمت متعالیه").
وی تلاش نموده تا با احترام به تصوف و عرفان اسلامی، آنرا از دیانت اسلامی تفکیک نماید (رک به: "پژوهشی در نسبت دین و عرفان").
وی در "تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی" به روش تحلیلی تمام تاریخ فلسفه اسلامی را نقد مینماید و از اندیشمندان فلسفی میخواهد که اندیشمند روزگار خود باشند.
از نظر گرایش فلسفی، وی را میتوان یک واقعگرای انتقادی دانست.
یثربی با اسلوبی سنتی، ولی سبکی روان و صریح سخن میگوید. اسلوب سنتی وی موجب شده تا جایگاهش در جامعهٔ روشنفکری ایران چندان شناخته نشود.
وی دیدگاههای انتقادی خویش پیرامون اوضاع سیاسی، فکری و اجتماعی ایران را صریح اعلام میکند.
روش شناسی: دکتر یثربی در تحلیلهای انتقادی خود با اصول زیر عمل میکند:
وظیفه ما پاسداری از میراث علمی گذشتگان نیست؛ بلکه تحقیق، نقد و تکمیل دانش آنهاست؛/
شکست بزرگان پیشین، نشان کامیابی نسلهای بعدی است. چنانکه سلطه و اقتدار گذشتگان، نشان ناتوانی نسل جدید است؛/
هیچ نظر فلسفی کامل نیست؛/
هیچ بزرگی با نقد آثارش کوچک نمیشود و هیچ کوچکی تنها با نقد بزرگان، بزرگ نمیشود./
فهم قرآن همگانی است و همه آن را میفهمند. قرآن مانند انجیل نیست که کلیسا میگوید کسی غیر از من حق فهم آن را نداشته باشد. قرآن میگوید همه مرا میفهمند./
آثار:
سید یحیی یثربی اندیشمندی پرکار است. عناوین بخشی از کتابهای وی عبارتند از:
عرفان عملی در اسلام/
عرفان نظری/
فلسفهٔ عرفان/
ترجمهٔ الهیات نجات ابنسینا با مقدمه و تعلیقات/
مفاهیم فلسفی در ادبیات فارسی/
آب طربناک در شرح غزلیات حافظ/
ماجرای غمانگیز روشنفکری در ایران/
خودکامگی و فرهنگ/
فلسفه مشاء/
حکمت اشراق سهروردی/
عیار نقد/
حکمت متعالیه (بررسی و نقد حکمت صدرالمتالهین)/
تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی/
زبانه شمس و زبان مولوی/
تفسیر روز (دورهای هفت جلدی تفسیر عقلی کاربردی قرآن کریم)/
پژوهشی در نسبت دین و عرفان/
قلندر و قلعه (داستان زندگی سهروردی)/
از یقین تا یقین/.
بیشتر