جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به این که یکى از اهداف قیام سیدالشهداء‌(علیه السلام) امر به معروف و نهى از منکر معرفى شده است، سوالی مطرح است که چرا رفتارى که حضرت‌(علیه السلام) در این قیام انجام دادند با موازینى که ما درباره امر به معروف و نهى از منکر مى‌شناسیم مطابق نیست. و به عبارت دیگر اقدام امام‌(علیه السلام) چگونه امر به معروف و نهى از منکرى بود که ما مشابه آن را در تاریخ سراغ نداریم و احکام آن را نمى‌دانیم؟ با توجه به موارد استعمال امر به معروف و نهى از منکر در قرآن کریم و روایات، امر به معروف مثل جهاد و موارد دیگر دو اصطلاح و معنا دارد، که یکى از آن‎ها معناى خاص و دیگرى عام است. معناى خاص امر به معروف و نهى از منکر همان معناى مصطلح است که در رساله هاى عملیه مطرح گردیده، و براى آن نیز شرایطى ذکر مى‌شود. از جمله شرایط عمل به وظیفه امر به معروف و نهى از منکر این است که خوف ضرر نباشد. اما امر به معروف و نهى از منکر معناى وسیع ترى نیز دارد که شامل احکام و عناوین دیگرى مى‌شود و حتى در بعضى از موارد جهاد را نیز در بر مى‌گیرد. در این پژوهش امر به معروف و نهی از منکر در کلام سید الشهداء به معنای عام آن توضیح داده می‎شود و مصادیق آن هم با توجه به بیان معصومان از جمله تذکر و موعظه، تعلیم جاهل، برخورد اجتماعى با توطئه‌ها و مقابله با تهاجم فرهنگى و جهاد و شهادت طلبى براى بیدار کردن جامعه مطرح می‎گردد.

آیه پانزدهم سوره احقاف از جمله آیاتی است که در جهت اثبات شش ماه بودن اقلّ مدت حمل، غالبا مورد استناد عالمان اسلامی بوده‌است. اما چالش‌های مختلفی همچون سی ماه نبودن دوران حمل و شیردهی همه انسانها، عدم‌کراهت مادران از حمل و وضع فرزندان، و... پذیرش این دیدگاه را با مشکل مواجه کرده‌است. ازهمین‌رو برخی مفسران، با عهد دانستن «ال» در «الانسان» مراد آیه را انسانی خاص دانسته‌اند. پژوهش حاضر که به روشی توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای سامان یافته‌است ضمن موافقت با خاص‌بودن مراد این آیه، پس از رد دلایل کسانی که «پیامبراکرم»؟صل؟ «ابوبکر» یا «سعدبن‌ابی‌وقاص» را مصداق آیه معرفی کرده‌اند، به استناد روایات صحیح و کثیرالنقل موجود معتقد‌است که نزول آیه در مورد امام‌حسین؟ع؟ قابل‌قبول‌تر می‌نماید. براین‌اساس نه تنها ظواهر الفاظ موجود در آیه مطابق با وقایع عمر ایشان می‌باشد، بلکه این دیدگاه با سیاق آیه، آیات و سوره نیز تایید می‌گردد.