جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آیا نیچه فیلسوف است؟ آیا اثر اصلی او، «چنین گفت زرتشت» اثری فلسفی است؟ با این که راوی آن صرفاً یک استدلال به دست می‌دهد و همین یک استدلال هم نامعتبر است. نیچه طبق چه معیارهایی یک فیلسوف قلمداد می‌شود؟ و اگر این معیارها سنجیده نباشند چه اتفاقی رخ می‌دهد. اما نیچه خود را فیلسوفی می‌داند که هم از عشق می‌نویسد هم از حکمت. در عین حال، چنین می‌نماید که اغلب آثارش نه در خدمت عشق، بلکه در خدمت نفرتند. نویسنده این کتاب «الن وایت» نوشته‌های نیچه را نوعی هزارتو می‌داند که هیچ راه یگانه‌ای در آن وجود ندارد و این عنوان را از آن جهت بر می‌گزیند که بتواند خوانندگان و مخاطبان را در این مسیر تو در تو به دنبال خود بکشاند. کتاب در هزارتوی نیچه در سه بخش و نه فصل به یکی از مضامین عمده فلسفه نیچه می‌پردازد: بازگشت جاودان. نویسنده در اثر فوق پیوندی هم با ادبیات برقرار کرده و از میلان کوندرا و ایتالیوکالوینو نقل قول‌هایی آموزنده آورده است.

یکی از مباحث عمده‌ای که نهاماس در کتاب حاضر بر آن تأکید می‌کند و نتایجی برای تفسیر مختار خویش برمی‌کشد، «زیبایی‌شناسی‌گرایی» نیچه است. نهاماس بر این عقیده است که نیچه به جهان به‌مثابه متنی ادبی می‌نگرد و برای رسیدن به دیدگاه‌های خویش درباره‌ی جهان و اشیا و حتی انسان‌ها، نخست ایده‌ها و اصولی را از ادبیات و آفرینش آثار ادبی برمی‌گیرد و سپس آن‌ها را به دیدگاه‌های مزبور تعمیم می‌دهد. او در تأیید رابطه‌ی میان ادبیات و جهان نزد نیچه، متذکر می‌شود که شباهتی میان این دو هست: همان‌طور که می‌توان آثار ادبی را از جنبه‌های متفاوتی نگریست و تفسیر کرد، آن هم به شیوه‌هایی متقابلاً ناسازگار و به یک اندازه درست، به همین ترتیب می‌توان جهان را نیز به انحای گوناگون و از منظرهای گوناگون تفسیر کرد، بی‌آن‌که ناسازگاری و تعارض تفسیرها موجب نادرست بودن آن‌ها شود.

آیا نیچه فیلسوف است؟ آیا اثر اصلی او، «چنین گفت زرتشت» اثری فلسفی است؟ با این که راوی آن صرفاً یک استدلال به دست می‌دهد و همین یک استدلال هم نامعتبر است. نیچه طبق چه معیارهایی یک فیلسوف قلمداد می‌شود؟ و اگر این معیارها سنجیده نباشند چه اتفاقی رخ می‌دهد. اما نیچه خود را فیلسوفی می‌داند که هم از عشق می‌نویسد هم از حکمت. در عین حال، چنین می‌نماید که اغلب آثارش نه در خدمت عشق، بلکه در خدمت نفرتند. نویسنده این کتاب «الن وایت» نوشته‌های نیچه را نوعی هزارتو می‌داند که هیچ راه یگانه‌ای در آن وجود ندارد و این عنوان را از آن جهت بر می‌گزیند که بتواند خوانندگان و مخاطبان را در این مسیر تو در تو به دنبال خود بکشاند. کتاب در هزارتوی نیچه در سه بخش و نه فصل به یکی از مضامین عمده فلسفه نیچه می‌پردازد: بازگشت جاودان. نویسنده در اثر فوق پیوندی هم با ادبیات برقرار کرده و از میلان کوندرا و ایتالیوکالوینو نقل قول‌هایی آموزنده آورده است.

یکی از مباحث عمده‌ای که نهاماس در کتاب حاضر بر آن تأکید می‌کند و نتایجی برای تفسیر مختار خویش برمی‌کشد، «زیبایی‌شناسی‌گرایی» نیچه است. نهاماس بر این عقیده است که نیچه به جهان به‌مثابه متنی ادبی می‌نگرد و برای رسیدن به دیدگاه‌های خویش درباره‌ی جهان و اشیا و حتی انسان‌ها، نخست ایده‌ها و اصولی را از ادبیات و آفرینش آثار ادبی برمی‌گیرد و سپس آن‌ها را به دیدگاه‌های مزبور تعمیم می‌دهد. او در تأیید رابطه‌ی میان ادبیات و جهان نزد نیچه، متذکر می‌شود که شباهتی میان این دو هست: همان‌طور که می‌توان آثار ادبی را از جنبه‌های متفاوتی نگریست و تفسیر کرد، آن هم به شیوه‌هایی متقابلاً ناسازگار و به یک اندازه درست، به همین ترتیب می‌توان جهان را نیز به انحای گوناگون و از منظرهای گوناگون تفسیر کرد، بی‌آن‌که ناسازگاری و تعارض تفسیرها موجب نادرست بودن آن‌ها شود.