جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 57
شناخت سلفیه (معنا شناسی، تاریخچه پیدایش و تحولات آن)
نویسنده:
علی الله بداشتی
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
تهران: مشعر,
چکیده :
پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص)، بین مسلمانان در موضوع جانشینی رسول خدا (ص) اختلاف افتاد و این مسأله یک سؤال اساسی را مطرح ساخت: آیا خلافت به نصب الهی و معرفی نبوی ثابت می‌ شود یا به انتخاب مردمی؟ پاسخ به این سؤال مستلزم یک موضع گیری اعتقادی بود و طرفداران انتخاب یا انتصاب، هر کدام یک گروه فکری از مسلمانان را شکل دادند، سپس در زمان خلافت امیر مؤمنان علی (ع) گروهی به کلی منکر هر نوع حکومتی شدند و صف خویش را از امت اسلامی جدا کردند و به خوارج معروف شدند. بعد از آن نیز مسائلی در باب ایمان و کفر، قضا و قدر، جبر و اختیار، صفات الهی به ویژه قدیم یا حادث بودن کلام الهی و به تبع آن حدوث و قدم قرآن، عقل گرایی و نص‌گرایی و... پیش آمد، که موجب تفرق مسلمانان به فرقه‌ های گوناگون گردید. یکی از این فرقه‌ ها اهل حدیث بودند که به اخذ مسائل اعتقادی و فروع عملی از ظواهر قرآن و روایت اصرار می‌ ورزیدند. از درون این جریان فکری در قرون اخیر تفکر سلف‌گرایی با نام سلفیّه به عنوان یک فرقه شکل گرفت که در این مختصر به معرفی آن می‌ پردازیم.
بررسی قلمرو جامعیت قرآن در نگرش تفسیری فخر رازی و آلوسی بغدادی
نویسنده:
ماشاءالله جشنی، خدیجه خدمتکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از ویژگی های قرآن کریم و باورهای بنیادی مسلمانان، جامعیت کلام الهی است که همانند جهان شمولی و جاودانگی قرآن مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. امام فخر رازی (544-606) صاحب تفسیر مفاتیح الغیب و آلوسی (1217-1270)، مولف تفسیر «روح المعانی فی تفسیر العظیم و السبع المثانی» از جمله مفسرانی هستند که به موضوع جامعیت قرآن توجه کرده اند. با توجه به اینکه فخر رازی از مفسران متقدم به شمار می رود، در تفسیر جامعیت قرآن رویکردی حداقلی دارد و قرآن را در حوزه اصول و فروع دین جامع می داند، در حالی که به نظر وی مساله اشتمال قرآن با جامعیت تفاوت دارد و در مواضعی از تفسیر خود، از اشتمال قرآن بر بسیاری از علوم سخن به میان آورده است، اما آلوسی هر چند در تفسیر خود از امام فخر رازی بسیار تاثیر پذیرفته و به نقل و نقد آرای تفسیری او پرداخته است، در تبیین قلمرو جامعیت قرآن از آرا مطرح شده در باب جامعیت بهره گرفته و در کنار پذیرفتن نظریه حداقلی فخر رازی، رویکرد حداکثری در حوزه جامعیت را مطرح کرده است و دامنه آن را به اشتمال آن بر بسیاری از علوم گسترش داده است. با توجه به اینکه امروزه مقایسه تطبیقی بین اندیشه های متفکران مسلمان در حوزه پژوهش های قرآنی مورد نیاز است و از رهگذر این تطبیق ها، منشا اصلی یک اندیشه و یا اثر پذیری یک مفسر از مفسر دیگر و همچنین تحول موضوعهای قرآنی آشکار می شود، لذا نویسنده این نوشتار در پی آن است تا نگاه دو مفسر قدیم و جدید از اهل سنت را نسبت به موضوع جامعیت قرآن بررسی کند و تحول و گستردگی این موضوع را در دو زمان با هم مقایسه کند.
صفحات :
از صفحه 69 تا 88
کارگزاران اموی در نظام خلافت عباسی
نویسنده:
علی ناظمیان فرد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام,
چکیده :
حاکمیت عباسیان که محصول جنبشی انقلابی و حرکتی آرمان گرایانه بود، در نخستین مراحل استقرار خود، در برخورد با بازماندگان رژیم اموی شیوه های قهر آمیز و خشونت باری در پیش گرفت. طولی نکشید که با تغییر نگرش خلفای عباسی، شماری از کارگزاران رژیم پیشین، در دوره جدید به خدمت گرفته شدند، تا در مناصب اداری، نظامی و قضایی به ایفای نقش بپردازند.دگردیسی در رفتار عباسیان نسبت به امویان، عمده ترین مساله ای است که این مقاله می کوشد به روش توصیفی-تحلیلی به تبیین آن همت گمارد و نشان دهد که عباسیان با گذر از دوره «کرسی لرزان سیاست» که به حذف شماری از بازماندگان اموی انجامید، سیاست شمول گرایانه ای در پیش گرفتند، تا اقوام و طوایف مختلف، از جمله کارگزاران بازمانده اموی در میان اعراب شمالی و جنوبی را به زیر چتر فراگیر خود درآورند و از این ره گذر، مانع از بازتولید رقابت های کهن میان آن ها شوند و با تبدیل تهدیدها به فرصت ها، از تجربه و مهارت کارگزاران اموی در تنظیم و روال مند کردن امور اداری، نظامی و قضایی خویش بهره گیرند.
صفحات :
از صفحه 147 تا 163
سلفیان تکفیری یا الجهادیون: خاستگاه و اندیشه ها
نویسنده:
سعید عدالت نژاد ,سیدحسین نظام الدینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
سلفیان تکفیری، گروه هایی از مسلمانان اند که به علت پاره ای از اندیشه ها، از جانب مخالفانشان به این نام مشهور شده اند. خاستگاه نخستین این گروه ها مصر است و سپس اندیشه های آنان به دیگر کشورهای مسلمان سرایت کرد. پس از الغای خلافت عثمانی و فروپاشی آن در 1924 و وقوع برخی تحولات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در مصر، به تدریج، اندیشه تشکیل حکومت اسلامی به عنوان بدیلی برای نهاد خلافت در میان گروه های مسلمانی که هویت خود را در معرض نابودی می دیدند، مطرح شد. این گروه ها که به طور عمده منشعب از نهضت اخوان المسلمین، و ملهم از رویکردهای آن بودند، در دهه شصت، هفتاد و هشتاد میلادی عرصه سیاسی ـ اجتماعی مصر را زیر تاثیر خود قرار دادند. از مهم ترین گروه های سلفی جدید می توان به تنظیم الفنیه العسکریه، جماعه المسلمین یا جماعه التکفیر و الهجره، و جماعه الجهاد اشاره کرد. این مقاله می کوشد با بیان خاستگاه و اندیشه های سلفیان جدید معرفی مهم ترین گروه ها و رهبران آنها، علت شهره شدن این گروه ها به «تکفیری» یا «الجهادیون» را بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 165 تا 194
منازعات حنابله با شیعه امامیه در عصر سلجوقی
نویسنده:
علی محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
با آن که بیشتر فرق اسلامی در طول تاریخ با همدیگر اختلاف و درگیری داشتند، اما این اختلافات در میان شیعه و سنی نمود بیشتری یافته است. بغداد به عنوان مرکز خلافت عباسی، مرکز تجمع شیعیان و همچنین حنبلی ها به عنوان طیف تندرو سنی مذهب نیز بود. با سقوط آل بویه که به تقویت جایگاه شیعیان در بغداد کمک زیادی کرده بودند، سلجوقیان سنی مذهب روی کار آمدند. حنبلی ها که سابقه دشمنی دیرینی با شیعیان داشتند، از این فرصت بهره بردند و عرصه را بر شیعیان تنگ تر کردند و این منازعات به اوج خود رسید. در این مقاله به بررسی فراز و فرود درگیری های این دو فرقه در بغداد عصر سلجوقی پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 124
حلقه مشترک و پیوند آن با اصطلاحات حدیثی
نویسنده:
سیدعلی آقایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
مدت هاست که محققان غربی پدیده «حلقه مشترک» در سندهای احادیث را می شناسند. آنان در مطالعات خود از این پدیده تفسیرهای مختلفی عرضه داشته اند و از آن برای تاریخ گذاری احادیث بهره گرفته اند. مقاله حاضر، در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا این پدیده نزد محدثان مسلمان در دوران متقدم نیز شناخته بوده است و از میان انبوه اصطلاحات حدیثی که محدثان در تبیین ویژگی های مختلف احادیث و راویان آنها وضع کرده اند، کدامیک به حلقه مشترک مربوطند. با مرور آثار حدیثی متقدمان آشکار می شود که پاسخ سوال نخست مثبت است، و اصطلاحاتی چون«غریب» و «فرد» ناظر به وجوهی از همین پدیده وضع شده و به کار رفته اند. همچنین نشان داده می شود که اصطلاح حدیثی «مدار» را می توان معادل اصطلاح غربی «حلقه مشترک» گرفت. در پایان با بررسی نحوه مواجهه محدثان متقدم با این پدیده، روشن می شود که تفاوت فهم و تفسیر محققان غربی و مسلمان از این پدیده ریشه در تفاوت رهیافت های آنان به سنجش اعتبار و نقد احادیث دارد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 98
دیدگاه مذاهب اسلامی در مورد امامت
نویسنده:
هادی عظیمی گرکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
رکن مقوم و محور اساسی در جامعه اسلامی امامت است و از جمله مباحثی است که دانشمندان پیرامون هیچ موضوعی به اندازه آن، بحث ننموده اند. اهمیت و ارزشمندی مسئله باعث شد که به بررسی مقایسه یی این موضوع میان فریقین بپردازیم و به دور از هرگونه شائبه تعصب و پیش داوری به قضاوت بنشینیم و تلاش نمودیم از دیدگاه های مخالفین بیشتر بهره جویی نماییم. نگرش به مسئله امامت با رویکرد حکومتی بر اهمیت این موضوع می افزاید و شیوه فرمانروایی در جامعه اسلامی را ترسیم می کند و نقشه راه را برای دولتمردان تبیین می کند. در ضرورت بحث درباره این مسئله همین بس که ریشه همه اختلافات در جوامع اسلامی و نیز ایجاد وحدت در گرو همین موضوع نهفته است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
تسامح در ادله سنن، قاعده ای ناکارآمد
نویسنده:
علی اکبر کلانتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بر اساس دیدگاه غالب در میان فقیهان و اصولیان، می توان در فتوا دادن به احکام غیر الزامی، به روایات نامعتبر از قبیل ضعیف، مرسل، منقطع و به طور کلی هرگونه دلیلی که فاقد شرایط حجیت است، استناد نمود. این رویکرد که به قاعده «تسامح در ادله سنن» معروف است، بیش از هر چیز، مبتنی بر روایاتی است که به «احادیث من بلغ» استشهار یافته. با بررسی دقیق این احادیث و درنگ بیش تر در مفاد آنها، و نیز نقد دلایل دیگر این قاعده، روشن می شود، هیچ یک از این احادیث و دلایل، بر مدعای مشهور دلالت ندارد و در نتیجه قاعده مزبور، فاقد اعتبار و کارآیی لازم است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 21
جلوه مهدویت در اندیشه اهل سنت
نویسنده:
علی جعفرزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
اعتقاد به منجی در پایان روزگار، جهت رفع ظلم و ستم از عالم و برقراری عدالت و امنیت جهانی از مباحث مهم اعتقادی همه ادیان و پیروان توحیدی است؛ علی رغم اختلافاتی که در مصادیق آن یافت می شود نسبت به اصل این رخداد جهانی اتفاق نظر وجود دارد. از آنجایی که در باور اسلامی با رویکرد تفکر شیعی و با استناد به آیات و روایات معتبر، این منجی از ذریه رسول خدا (ص) و از فرزندان علی (ع) و فاطمه (س) می باشد و با توجه به این که اقلیتی از متکلمان و مفسران اهل سنت چنین باوری را غیر واقعی و منحصر به مذهب شیعه جلوه داده اند، بر آن شدیم با انعکاس اظهار نظر صریح علماء و متکلمان اهل سنت از مذاهب چهار گانه در این زمینه و نیز با بیان دیدگاه روشن و بی پرده تعداد قابل توجهی از مفسران اهل سنت در ذیل آیاتی از قرآن کریم - که جملگی اعتراف صریح در ارتباط با فرهنگ متعالی مهدویت دارند – سند غیرقابل خدشه ای ارائه نموده ایم که بتواند نا آگاهانه و حتی تعصبی بودن دلایل گروه اقلیت را آشکار سازد. در خاتمه با به چالش کشاندن منطقی دیدگاه ابن خلدون و همفکرانش در این زمینه، جهت تنویر افکار آزاد اندیشان، تحقیق را با یک نتیجه گیری به پایان رساندیم.
صفحات :
از صفحه 147 تا 176
مصداق اهل بیت علیه السلام در آیه تطهیر با رویکرد به منابع اهل سنت
نویسنده:
غلامرضا رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
آیه تطهیر، یکی از مهم ترین و راه گشاترین آیات قرآنی است که در آن، جایگاه و منزلت ویژه اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بیان شده است. تلاش این مقال بر آن است که با توجه به مدارک روشن اسلامی، به دور از هر گونه پیش داوری و تنها با بررسی دقیق منابع دینی، مخاطب خود را در تعیین مصداق اهل بیت در آیه شریفه تطهیر به ویژه از منظر اندیشمندان اهل سنت یاری رساند. در این راه، ابتدا به بررسی معنای لغوی اهل بیت می پردازد، آن گاه اقوال و نظریه های گوناگون را در باره اهل بیت در آیه تطهیر بر می شمارد، و سرانجام با تکیه بر قرائن موجود در آیه شریفه و نیز تعداد فراوانی از روایات وارد شده در موضوع از طریق فریقین، به این نتیجه می رسد که، آیه تطهیر تنها در حق پنج نفر: پیامبر اکرم (ص)، علی (ع)، فاطمه (ع)، حسن (ع) و حسین (ع) نازل شده است و نمی تواند همسران پیامبر (ص) را در بر گیرد، زیرا به اتفاق فریقین، همسران پیامبر (ص) مصون و معصوم از خطا و اشتباه نبودند. ضمنا روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 145
  • تعداد رکورد ها : 57