جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خانه ها و موزه ها راویان مشترکی از جنس خاطره اند. بر خلاف سناریو ی هویّت مدرن که بدن را عاری از هرگونه خاطره ی فضایی می خواهد، فضا سازی در خانه ها به مثابه موزه ها مستعد گشایشی جهانی می باشند. این فضا مندی، حرکتی در"آستانه" است، با این قیاس که کاربران در یک موزه، انرژی ترکیب شده با فضای درونی موزه را امتداد می دهند. موزه بالذّات، آستانه است. امّا ما در خانه ها ساکن می شویم. این چالش، اغلب در موضوعات مهّم علوم انسانی با عنصری از جنس خاطره عجین می شود که در بسیاری از خاطرات، غیاب، عنصری برانگیزاننده است تا هر وقت که بتوان بازیافته و به گونه ای دگر باز-ساخته شوند. این باز-بینی در بناهای ترجمانی، با این فرض که اتمام بخشی از ناتمام های"دیگری"اند، در بستر تجارب متناقضِ فرهنگ و زبان بر ما حادث می شوند. دیگری می تواند همان مکانیّت فرهنگی باشد. واکاویِ تئوری ترجمه می تواند به بنیان نظریه های انتقادی در جامعه معماری، میان رشته با تخصص دقیق فلسفی، وسعت فهم دهد. هدف از انجام این پژوهش، به روش ساختارگشایی دریدایی، قیاس تحلیلی یک متن اصیل و ترجمه شده با محوریت زبانشناسی است. با این نگاه که هر بنای معماری می تواند یک متن نوشته شده باشد. حال با این سوال که آیا فرایند باز-سازی در معماری می تواند ترجمه ای از زبان متنیِ معماری شمرده شود؟ ریشه شناسی خاطره از نقطه نظر پل ریکور، والتر بنیامین و روش نقد ژاک دریدا بر نظریات او ادامه دهنده بحث می باشد.

این اثر با مفروض قرار دادن وجود صداهای متکثر در متون مارکس در پی آن بوده است تا نشان دهد چه ردّپاهایی از پساساختارگرایی و پسامدرنیسم را در متون مارکس می‌توان یافت و همچنین اندیشه‌ی مارکس در متون گریزپای آلتوسر و برخی از برجسته‌ترین پساساختارگرایان، یعنی لیوتار، دریدا، فوکو و دلوز به صورت سلبی یا ایجابی، واجد چه تصویر و جایگاهی است. مولف بر آن است تا آشکار سازد در بطن مواجهات پرخطر و پرتنش پساساختارگرایان با مارکس چه امکان‌های متکثر و خلاقانه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد، مواجهاتی همزمان ویران‌گر و سازنده که امکانات درونی آثار مارکس را در کانون توجه خود قرار می‌دهد و تقلیل تمام عیار اندیشه‌ها به جبهه‌های مارکسیست یا ضدمارکسیست را به سخره می‌گیرد.

این اثر با مفروض قرار دادن وجود صداهای متکثر در متون مارکس در پی آن بوده است تا نشان دهد چه ردّپاهایی از پساساختارگرایی و پسامدرنیسم را در متون مارکس می‌توان یافت و همچنین اندیشه‌ی مارکس در متون گریزپای آلتوسر و برخی از برجسته‌ترین پساساختارگرایان، یعنی لیوتار، دریدا، فوکو و دلوز به صورت سلبی یا ایجابی، واجد چه تصویر و جایگاهی است. مولف بر آن است تا آشکار سازد در بطن مواجهات پرخطر و پرتنش پساساختارگرایان با مارکس چه امکان‌های متکثر و خلاقانه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد، مواجهاتی همزمان ویران‌گر و سازنده که امکانات درونی آثار مارکس را در کانون توجه خود قرار می‌دهد و تقلیل تمام عیار اندیشه‌ها به جبهه‌های مارکسیست یا ضدمارکسیست را به سخره می‌گیرد.

در این کتاب که حکم درآمدی خلاقانه بر آثار فیلسوف را دارد، سایمون گلندینگ به نقش دوگانه آثار دریدا هم در ساخت و هم در واسازی میراث فلسفی غرب اشاره می کند. او از دریدا در برابر بسیاری از نقد ها و اتهامات دفاع می کند و نشان می دهد که این مضامین ظریف و راهبرد انقلابی آثار او هستند که چنین واکنش هایی را موجب شده اند. ژاک دریدا از جمله متفکرانی است که ذیل جریان موسوم به پسا ساختار گرایی فرانسوی و به واسطه پروژه ی "واسازی"، بخش زیادی از فرضیات سنتی فلسفه را به چالش می کشد.

نویسنده در کتاب حاضر بر آن است تا تبیینی مستدل از پیام‌های دریدایی ارائه کند، اما نه به کمک مفاهیم متعارف فلسفی، بلکه به کمک «باب دیلن»، «امینم»، «پل استر»، «بن لادن» و بسیاری از وقایع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمانه ما. نویسنده در ابتدا اعلام می‌کند که این یک فرهنگ واژگان نخواهد بود و در این کتاب به‌جای تعاریف خشک معمول از مفاهیم دریدایی، تلاش می‌کند این مفاهیم را وارد زندگی روزمره ما کند، بدین ترتیب آن‌ها را برای ما ملموس و نه مفهوم می‌سازد. این کتاب هم برای دانشجویان فلسفه و رشته‌های علوم انسانی مفید است و چهره فلسفه و نظریه را در نگاهشان دگرگون می‌سازد و هم برای افراد دیگر می‌تواند مورد توجه باشد. قسمت هایی از کتاب فرهنگ واژگان دریدا : کانت شاید بیش از هر فیلسوف دیگری در روزگار خود مظهر روشنگری بود. اما باید به یاد داشت که او در مقاله ی پرآوازه اش «روشنگری چیست؟» تأکید می کند که گرچه در عصری می زیست که «عصر روشنگری» نامیده می شد، اما عملا در دوران روشنگرانه ای زندگی نمی کرد. به بیان دیگر، گرچه عقل و خرد نیک در حیات فرهنگی دست به پیش روی هایی زده بودند، خرافه پرستی همچنان در حوزه ی زندگی روزمره تسلط داشت. شاید کانت نسبت به آینده خوش بین بود، اما به معنایی هنوز هم انتظار می کشید تا روشنگری به وقوع بپیوندد، و همچنان منتظر بود تا بینش های فلسفی آن به «معرفت همگانی» بدل شوند. بنابراین، چنان که کانت می گوید نباید روشنگری را چیزی بدانیم که تنها به سنت فلسفی یا گذشته ای تاریخی تعلق دارد. به همین دلیل می توان گفت که امروز هم روشنگری همچنان «در حال وقوع» است (یا همچنان در انتظار وقوع است). البته نه به این معنا که می توان از کانت تا «ما» سیر پیوستگی روشنفکرانه ی کاملی را ترسیم کرد. با این حال، تا جایی که بحث بر سر تأثیر کانت بر دریدا است، به رغم باوری که وجود دارد، می توان گفت که واسازی با «عصر نقادی» دست کم قرابتی دارد. اگر واسازی کاملا صورتی از نقد یا نقادی فی نفسه نیست، یقینا نقطه ی مقابل آن هم نیست ...

کتاب حاضر جلد دوم مجموعه مقالات ريچارد رورتي است که عمدتا به بررسي انديشه فيلسوفان قاره‌اي اختصاص دارد. جلد نخست مجموعه مقالات او با عنوان عينيت، نسبي گرايي، و حقيقت عمدتا به بررسي انديشه فيلسوفان تحليلي اختصاص داشت که سه مقاله آن پيشتر به فارسي ترجمه شده است: « پراگماتيسم، ديويدسن و حقيقت» در کتاب در مسير پراگماتيسم، «عينيت يا همبستگي» در کتاب از مدرنيسم تا پسامدرنيسم"، و «اولويت دموکراسي بر فلسفه) در کتابي به همين نام پيشتر ترجمه شده‌اند.