از جمله مفاهیم مهمی که زمینه ساز بسیاری از مباحثات و مجادلات فلسفی و کلامی در عالم اسلام، مسیحیت و یهودیت شده است، تعیین و تبیین مفهوم و ماهیت «ایمان» است. امر
... روزه نیز بحث از «ایمان دینی» و جایگاه آن در شکل گیری «باور دینی» و همچنین ارتباط آن با عقلانیت، محور مباحث نوین در حوزه فلسفه دین و کلام جدید قرار گرفته است. اینها همه بر اهمیت، ارزش و جایگاه بحث از «ماهیت ایمان دینی» می افزاید. هدف از این رساله تحلیل و تبیین «ماهیت ایمان دینی» از نظر دو فیلسوف و متکلم بزرگ معاصر؛ یعنی «علامه طباطبایی» (ره) در عالم اسلام و «پل تیلیخ» در عالم مسیحیت می باشد. امیدواریم بتوانیم با بررسی دو رای مختلف که یکی از شرق و دیگری از غرب است، هر چه بیشتر به حقیقت و قول صواب نزدیک تر گردیم. در این رساله پس از طرح اجمالی و تعیین جایگاه بحث «ایمان» در گذشته و در منظر امروز جهان فلسفه، ابتدا دیدگاه «علامه طباطبایی» (ره) را با محوریت «تفسیر المیزان» درباره مسئله «ایمان دینی» جویا می شویم و سپس به بررسی و تبیین همین موضوع در اندیشه «پل تیلیخ» با محوریت کتاب ایمانی او یعنی «پویایی های ایمان» می پردازیم. بررسی تطبیقی این دو اندیشه درباره مسئله «ایمان دینی» دغدغه آخرین بخش از این جستار را تشکیل می دهد. ما در این گفتار بر روش توصیفی و اسنادی همراه با تحلیل محتوا تکیه داریم. نتایج حاصله از این رساله اینکه، بین اندیشه «علامه طباطبایی» (ره) و «پل تیلیخ» درباره «ماهیت ایمان دینی» تفاوت های اساسی وجود دراد که این تفاوت ها بیشتر ناظر به مباحث «تعریف ایمان» و «سنخ ایمان» از نظر هر کدام می باشند. البته بین اندیشه این دو فیلسوف- متکلم شباهت هایی هم وجود دارد. امید است طرح این رساله، یعنی بررسی تطبیقی مسئله «ماهیت ایمان دینی» از دیدگاه «علامه طباطبایی» (ره) و «پل تیلیخ» زمینه ای برای تحقیقات بیشتر در این حوزه را فراهم آورده و بتواند رهنمونی باشد برای تعیین جایگاه «ایمان دینی» در معرفت شناسی «باور دینی».
بیشتر