جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده در کتاب حاضر، به‌خوبی توانسته است با روش تحلیل منطقی، درون‌مایه اصلی‌ترین چهره‌ها و جریانات فلسفه تحلیلی را بکاود و نشان دهد چگونه هر چهره از پس چهره دیگر سر برآورده است. این کتاب با تبیین زمینه‌های فلسفی و علمی ظهور فلسفه تحلیلی آغاز می‌شود و سپس به ترتیب اندیشه «بولتسانو»، «فرگه»، «راسل»، «ویتگنشتاین اول»، «کارناپ»، «جریان صورسازی»، «مور» و نهایتاً «ویتگنشتاین دوم» را چنان عرضه می‌دارد که خواننده به‌خوبی درمی‌یابد که چگونه هر اندیشه از دل اندیشه پیشین برآمده است.

بر اساس تفسیر شایع، ویتگنشتاین در «اشاراتی در باب شاخه زرین فریزر» رویکردی بیانگرایانه به آیین‌های دینی و رفتارهای فرهنگی دارد، و دیدگاه فریزر را با همین رویکرد مورد انتقاد قرار می‌دهد. مویال شاروک، بر مبنای همین تفسیر، ویتگنشتاین را حامی روایتی از نسبی‌گرایی فرهنگی می‌داند. اما نسبی‌گرایی فرهنگی در معرض اعتراض‌هایی از منظر طبیعی‌گرایی و نظریه تکامل است. در این مقاله تفسیر کِلَک از ویتگنشتاین را مرور خواهیم کرد که نگاه ویتگنشتاین به اعمال آیینی را سازگار با طبیعی‌گرایی و نگرش تکاملی به سیر تحول حیات اجتماعی و فرهنگی بشر می‌داند. سپس روایت هکل را از نسبی‌گرایی فرهنگی در تأملات ویتگنشتاین در باب آیین‌های دینی و اعمال فرهنگی مورد بررسی قرار می‌دهیم و نشان می‌دهیم که چگونه هکل در عین دفاع از وجود نسبی‌گرایی فرهنگی در تأملات ویتگنشتاین، انتقادهای بعضی از حامیان طبیعی‌گرایی و نظریه تکامل را به نسبی‌گرایی فرهنگی ویتگنشتاین وارد نمی‌داند. نهایتاً از این موضع دفاع می‌کنیم که اولاً ویتگنشتاین مدافع نسبی‌گرایی فرهنگیِ معرفت‌شناختی نیست، در ثانی از نگاه ویتگنشتاین آیین‌های فرهنگی و دینی بدیلی برای علم نیستند، بلکه در تمامی فرهنگ‌ها -از جمله فرهنگ مدرن- در کنار علم حضور دارند، ثالثاً ویتگنشتاین از نسبی‌گرایی معناشناختی در باب آیین‌های فرهنگی حمایت می‌کند، و رابعاً دفاع ویتگنشتاین از جایگاه آیین‌ها در حیات اجتماعی بشر تعارضی با طبیعی‌گرایی در مطالعه در باب انسان، زبان و فرهنگ ندارد و می‌توان از منظر طبیعی‌گرایانه از موضع ویتگنشتاین در باب آیین‌ها دفاع کرد.

مفهوم «جهان تصویر» یکی از آموزه های محوری دربارة یقین است. برخی از شارحان ویتگنشتاین بر این باورند که بخش دوم کاوشهای فلسفی و در باب یقین، ناظر به دورة دیگری از ادوار فلسفی ویتگنشتاین است. دوره ای که نام ویتگنشتاین سوم بر آن نهاده اند. نگاه وی به مباحث فلسفی در باب یقین، برخلاف رسالة منطقی فلسفی و کاوشهای فلسفی، با لذات معرفتشناختی است تا دلالتشناختی. کتاب حاضر حاوی مقالاتی دربارة در فلسفة ویتگنشتاین است. چهار مقالة نخست مربوط به یقین ویتگنشتاین متاخر، و سایر مقالات واکاوی آموزه های دوران نخست فلسفی ویتگنشتاین است. عنوانهای اصلی مطالب کتاب بدینقرار است: «جهان تصویر» در منظومة ویتگنشتاین؛ ویتگنشتاین متاخر و واقعگرایی اخلاقی؛ شباهت خانوادگی و ابهام دلالتشناختی آن؛ درمان، ورزیدن و هنجارمندی؛ قوانین طبیعت، علیت و استقراء در تراکتاتوس؛ کانت، تراکتاتوس ویتگنشتاین و سوژة متافیزکی؛ اعتبار و حقیقت در اخلاق: افتراق و اشتراک اخلاق طباطبایی و ویتگشنتاین متقدم؛ ویتگنشتاین: فیلسوف خودمانی؛ دیدار با ویتگنشتاین در سرزمین پدری.

سر آنتونی جان پاتریک کنی فیلسوف انگلیسی است که علایق او در فلسفه ذهن ، فلسفه باستان و مکتبی ، فلسفه ویتگنشتاین و فلسفه دین است. وی با پیتر گیچ سهم بسزایی در تحلیلی تومیسم ، جنبشی داشت که هدف آن ارائه اندیشه سنت توماس آکوئیناس به سبک فلسفه تحلیلی است. وی یکی از مجریان دارایی های ادبی ویتگنشتاین است. وی رئیس سابق آکادمی انگلیس و موسسه فلسفه سلطنتی است. گرچه کنی به شدت علاقه مند به تدریس سنتی کاتولیک و ادامه حضور در مراسم مذهبی کاتولیک بود ، اکنون صریحا خود را به عنوان یک عرفان شناس معرفی می کند ، و در کتاب "آنچه من باور دارم" هم توضیح می دهد که چرا او یک خداباور نیست و چرا او یک ملحد نیست. کتاب 2006 او آنچه من معتقدم دارد (به عنوان بند 3) "چرا من آتئیست نیستم" ، که اینگونه آغاز می شود: "ممکن است تعاریف مختلفی از کلمه" خدا "ارائه شود. او از عقلانیت دعای اکتشافی با خدا دفاع می کند وی در مورد وجودش تردید دارد و اظهار داشت: "مطمئنا این کار غیرعاقلانه ای نیست از مردی که در اقیانوس گرفتار شده ، در یک غار گرفتار شده یا در دامنه کوهی گیر کرده است ، که برای کمک گریه می کند هرچند ممکن است هرگز نشنیده باشد یا سیگنالی را شلیک کند که ممکن است هرگز دیده نشود. کنی در مورد توماس آکوئیناس مطالب زیادی نوشت. در پنج راه ، او به پنج راه اثبات خدا می پردازد. در این مقاله ، او استدلال می کند که هیچ یک از ادله اثبات توماس کاملا معتبر نیست ، و در عوض تلاش می کند تا اشکال را از پنج طریق نشان دهد. بحثهای او از مسئله حرکت ارسطویی در یک زمینه علمی مدرن گرفته تا توانایی موجودات احتمالی در ایجاد ابدیت در موجودات احتمالی دیگر را شامل می شود. اعتراضات او همه معطوف به تفسیری مدرن از سنت توماس است. کنی صریحا اوضاع آغاز جهان را توصیف می کند ، که هم ملحدان و هم اگنوستیسک ها با آن روبرو می شوند و می نویسد: "طبق نظریه بیگ بنگ ، کل ماده جهان در یک زمان خاص از گذشته های دور آغاز شده است. طرفدار چنین تئوری ، حداقل اگر او یک ملحد باشد ، باید معتقد باشد که ماده جهان از هیچ ناشی نشده است.