در باب سخن گفتن از خداوند متعال با دو گونه الاهيات مواجه ايم: الاهيات ايجابي و الاهيات سلبي. الاهیات ایجابی، خداوند را آن گونه که وی خود را در کتب آسمانی و طبی
... یعت معرفی کرده است با صفات ایجابی (مثبت) معرفی می کند؛ حال آنکه الاهیات سلبی فقط به شيوة سلبي دربارة افعال و صفات خداوند سخن می گوید: اينكه خداوند چه چيزي نيست؛ نه اينكه چه چيزي است. الاهيات سلبي بر این پایه استوار است که خدواند متعالی و از آن چیزی که آفریده برتر است؛ از این رو به درک و فهم بشر در نمی آید تا در حیطه بیان و کلام او بگنجد. از اینرو از سه بعد وجودی، معرفتی و زبانی قابل بررسی است. این دیدگاه از پيروان بسياري برخوردار بوده و از يونان باستان تا امروز تداوم داشته است و در سال های اخیر، اقبال فراوانی در میان الاهی دانان غربی یافته است.این پژوهش با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و اسنادی و با روش توصیفی با تکیه بر تحلیل محتوا، زمینه های تاریخی و فلسفی الاهیات سلبی و بنیان های معرفتی این تفکر را مورد مطالعه قرار می دهد. سپس با تکیه بر دیدگاه فلسفی و معرفت شناسانه مرحوم علاّمه طباطبائی، بیان تفسیری ایشان، ذیل آیات توصیف خداوند را تشریح می کند. در بعد وجود شناختی مرحوم علامه اعتقاد دارد که كمـالاتی که در عالم هستی مشاهده می کنیم، بـه كامل ترين شكل و بدون هيچ نقصي در خداوند متعال وجود دارند. در بعد معرفتی و زبانی وی با تاسی به قرآن مجید معتقد است که باید از یک سو، عقل را قادر به شناخت صفات خدا بدانیم و از سوی دیگر برای جلوگیری از تشبیه خدا به مخلوقات، حدود، قیود و نقایصی را که این صفات درباره انسان دارد از خدا سلب کنیم. از اینرو، مرحوم علامه طباطبائی با اتخاذ دیدگاه سلب در عین ایجاب که در برگیرنده راه اعتدال ميان ايجاب محض (غلتيدن در ورطة شرك و تشبيه) از یک سو و سلب محض (تعطيل عقل از شناخت خداوند و لاادري‌گري) از سوی دیگر است، به تفسیر این آیات پرداخته است.
بیشتر