جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 269
نقد و بررسی کتاب «جبر و اختیار» اثر استاد محمدتقی جعفری
نویسنده:
آزاده عباسی
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «جبر و اختیار» از جمله آثار نوشته شده در مورد بحث جبر و اختیار به قلم مرحوم استاد محمدتقی جعفری می باشد. از آنجا که این بحث در علوم گوناگونی از جمله فلسفه، کلام و مباحث انسان شناسی مورد دقت و بررسی قرار می گیرد، کتابهای زیادی در این زمینه نوشته شده اند و هریک از زوایای مختلف به موضوع نگاه کرده اند. استاد محمد تقی جعفری خواسته نگاه جامعی به موضوع جبر و اختیار داشته باشد. همین ویژگی آن را از سایر کتب نوشته شده در این زمینه متمایز ساخته است. این نوشتار درصدد بررسی و نقد این اثر می باشد.
صفحات :
از صفحه 166 تا 183
نسبت و رابطه خالق و مخلوق در اندیشه علامه محمدتقی جعفری و آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
عبدالله نصری، مرتضی پور ایوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شاید بتوان مهم‌ترین بحث از مباحث کلام، فلسفه و عرفان نظری را بحث دربارة توحید و حقیقت آن دانست. در این زمینه دیدگاه‌ها و اختلاف‌نظرهای بسیاری میان اهل کلام، فیلسوفان و عرفا وجود دارد که در قالب نسبت و رابطة خالق و مخلوق به شرح هر یک می‌پردازیم. محمدتقی جعفری و عبدالله جوادی آملی دو تن از اندیشوران بزرگ معاصر هستند که در آثار خود به ‌طور پراکنده به این موضوع پرداخته‌اند. علامه جعفری در این زمینه - یعنی رابطة خالق و مخلوق - نقدها و اشکالات فراوانی به دیدگاه وحدت وجود وارد کرده است. وی با نقد دیدگاه وحدت وجود به تباین خالق و مخلوق می‌رسد و نسبت و رابطة حق‌تعالی با عالم را مانند رابطة فاعل با مصنوع می‌داند، نه علت با معلول خود به معنای اصطلاحی آن. در مقابل، جوادی آملی با نگاه صدرایی به عالم و با باور به وحدت شخصی وجود، حقیقت وجود را همان ذات مقدس حق‌تعالی می‌داند و قائل است که او واحد است به وحدت شخصی و کثراتی که به‌ نظر می‌رسند، درواقع سایه‌های آن وجود واحدند که خود حظی از وجود ندارند؛ یعنی اتصاف ممکنات به وجود، اتصافی ذاتی و حقیقی نیست، بلکه بالعرض و مجازی است. در پایان ضمن طرح اشکال‌های دیدگاه‌‌های گفته‌شده، به این نکته می‌پردازیم که پذیرش دیدگاه وحدت وجود، مجالی برای پاسخ‏گویی به مهم‌ترین مسائل کلامی، از جمله جبر و اختیار، عقاب و ثواب و... نمی‌گذارد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 21
فلسفه و غایت تمدن ناب در اسلام بر اساس آراء و اندیشه‌های علامه جعفری
نویسنده:
مصطفی ملکی، غلامرضا زارعی
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انسان برای بقا نیازمند تشکیل اجتماع است. این نکته شاید مهمترین دلیل ایجاد تمدن بوده است. تمدن، چیستی، غایت و اعتلا و اسقاط آن بی شک از مهمترین مباحث پژوهشی بوده است. علامه جعفری از اندیشمندان اسلامی‌ای بوده که در این حوزه بحث ارائه کرده است. سؤال اصلی این پژوهش نیز بررسی اعتلا تمدن از دیدگاه اسلام در اندیشه سیاسی آن فقید می‌باشد. فرضیه این تحقیق با رویکردهای مختلف در نوع تمدن و فلسفه هر تمدن باز می‌گردد. تمدن‌ها یا «قدرت محور» هستند و یا «انسان محور»، رمز اعتلا و یا اسقاط هر تمدن به این دو نوع تمدن باز می‌گردد.
تفاوت‌های اساسی در رویکرد استاد مطهری و علامه جعفری به مساله‌ی معنای زندگی
نویسنده:
محمد علی اخگر، علی فارسی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معنای زندگی به عنوان مساله‌ای بسیار مهم، مورد توجه استاد مطهری و علامه جعفری قرار گرفته است. بررسی توصیفی- تحلیلی دیدگاه این دو متفکر مسلمان، مبین این حقیقت است که علی‌رغم وجود مشابهت‌های قابل توجه، تفاوت‌های اساسی در رویکرد آن‌ها نسبت به این مساله وجود دارد‌. این تفاوت‌ها در سه محور اصلی قابل صورت‌بندی است: 1- رویکرد کلامی و نقلی استاد مطهری به این مساله برخلاف رویکرد عقلی و فلسفی علامه جعفری به آن 2- نگرش غیراستقلالی و معنای زندگی و بدیهی‌انگاری آن در مقابل توجه جدی علامه جعفری به مقام پرسش معنای زندگی و تلاش برای استخراج پاسخ این مساله از درون تحلیل پرسش. این تفاوت‌‌های اساسی خود نشان‌دهنده‌ی دو گونه‌ی متفاوت بحث از معنای زندگی تحویل‌گرایانه‌ی استاد مطهری به مساله‌ی معنای زندگی در مقابل نگرش استقلالی و محوری علامه جعفری نسبت به این مساله 3- عدم توجه استاد مطهری به پرسش در ساحت اندیشه‌ی اسلامی- ایرانی است.
صفحات :
از صفحه 93 تا 114
بررسی آراء و اندیشه‌‌های کلامی علامه جعفری پیرامون عدل الهی
نویسنده:
لیلا احمدی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عدل الهی به جهت پیوندی که با موضوع جبر واختیاردارد ، یکی از مباحث مهم واصولی ادیان الهی است و در اسلام نیزجایگاه ویژه ای دارد. از اهمیت این موضوع همین بس که بسیاری از مسائل و شبهاتی که در بین مردم در اعصار مختلف پدید آمده است ، اغلب مربوط به این عقیده است .دانشمندان و صاحب نظران بسیاری در این زمینه فعالیت کرده و آثار متعددی از خود برجای گذاشتند. علامه محمدتقی جعفری فیلسوف مسلمان معاصر ایرانی و اندیشمند برجسته دنیای اسلام و صاحب نظر مسایل مهم اعتقادی از جمله عدل الهی است. وی آثار متعددی در زمینه‌‌ها و موضوعات مختلف تألیف کرده است.کتاب ترجمه و تفسیر نهج البلاغه و تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی مولوی دو نمونه از آثار ارزشمند وی می-باشد. در اثبات شهرتش همین بس که امام خمینی وی را ملقب به «ابن سینای زمان» می‌کند. لذا لازم است آرای ایشان در این زمینه مشخص گردد.ایشان به عدل الهی از سه زاویه کلامی ، فلسفی و عرفانی نگاه می کند و با این سه دیدگاه عدل الهی را تعریف می کند . وی عدل را به لحاظ کلامی ، قرار دادن هر چیز در موقعیت خودش تعریف می کند که این تعریف با بهره گیری از کلام معصومین است . به لحاظ فلسفی ایشان عدل را با نظم معنی کرده و براین باور است که اگر در جهان نظمی نباشد، عدالتی هم نخواهد بود و به لحاظ عرفانی ،آن را به عشق تشبیه می کند که هر کس دیدگاه خاص خودش را از آن دارد .محمدتقی جعفری بارها بحث شرور را به عنوان یکی از مسائل مهم و کلیدی عدل الهی مطرح می کند و اذعان می کند که چیزی به اسم شر وجود ندارد و هر چیزی که در این عالم موجود است و ما از آن در رنج هستیم تنها ناملایماتی هستند که بخش عمده ای از آن ناشی از اعمال ماست . وی در ادامه می گوید ما نباید نام هر ناملایمتی را شر بگذاریم و از آن جانب به خدا و افعال او هجمه وارد کنیم و خدا را مقصر تمام کارهایمان بدانیم .پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی آرا و اندیشه‌‌های کلامی علامه محمدتقی جعفری که در آثارش مطرح شده، می‌‌پردازد تا بدین وسیله آرای وی در این زمینه جمع‌آوری و تبیین شود.
بررسی آرا و اندیشه‌های کلامی علامه جعفری پیرامون فرجام شناسی
نویسنده:
انسیه یاسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهمعاد و فرجام انسان، یکی از اصول مهم اعتقادی ادیان آسمانی و مرحله‌ای از زندگی فرد است که از زمان مرگ شروع می‌شود و تا قیامت ادامه دارد. متکلمان و اندیشمندان بسیاری، تفصیلاً به بحث و گفت گو درباره‌ی آن پرداخته‌اند و در برخی موارد آرا خاصی در این زمینه مطرح کرده‌اند. ازجمله این‌که معاد جسمانی است یا روحانی؟ عالم برزخ وجود دارد یا خیر و در صورت وجود استعمال برزخی داریم یا خیر؟ علامه جعفری یکی از اندیشمندان بزرگی است که پیرامون مسائل معاد و فرجام شناسی سخنانی را مطرح کرده‌اند.نتایج به‌دست‌آمده این‌گونه است که ایشان ابتدای قبول معاد را روح و مباحث پیرامون آن می‌داند. سپس به این می‌پردازیم که رابطه روح و جسم چگونه است و هم‌چنین ایشان به تجرد روح اعتقاددارند و دلایل خود را ذکر می‌کنند؛ و در پیرو این مباحث وارد بحث وجود معاد و امکان و اثبات و مانع می‌شویم و مباحث عقلی و نقلی را در اثبات معاد می‌آوریم. بعد از پذیرش و اثبات معاد که یکی از ضروریات دین و اعتقادات است مبحث دنیا را می‌آوریم که مقدم بر آخرت و معاد است زیرا در این دنیاست که انسان می‌کارد و در آخرت برداشت می‌کند و علامه جعفری با توجه به سخنان علی بن ابی‌طالب ^ در نهج‌البلاغه رابطه دنیا و آخرت را مطرح می‌کند و تعارض ظاهری دنیا و آخرت را به‌خوبی حل می‌کند. در ادامه مبحث مرگ و فراگیر بودن آن بر همه عالم را می‌آوریم و قبض روح را مطرح می‌کنیم. علامه جعفری به عالم برزخ اعتقاد دارد و دو معنا برای آن می‌آورد؛ و سپس در فصل آخر به مباحث قیامت و نشانه‌های آن بر عالم طبیعت می‌پردازیم و بعد از ذکر تغییر و تحولات آن، برپایی صحنه قیامت و دادگاه و حسابرسی به اعمال انسان‌ها مطرح می‌شود که سعید و شقی از هم جدا می‌شوند و منزلگه هرکدام که بهشت باشد و نعمت‌های آن یا جهنم باشد و عذاب و شقاوت آن مشخص می‌گردد و در آخر بحث شفاعت را ازنظر عقل و نقل بررسی می‌کنیم.
بررسی تطبیقی پیش‌فرض‌های فلسفی در تعلیم و تربیت تفکر انتقادی با تکیه بر آرای ریچارد پاول و محمدتقی جعفری
نویسنده:
زهرا امّی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رویکرد جدیدی به فلسفه و تفکر سال‌هاست که در کشورهای پیشرفته‌ آغاز شده است. توجه به منطق غیرصوری، فراگیرکردن و طبیعی‌کردن زبان منطق، روی‌آوردن به راه‌های مختلف حل مسئله، مردمی‌کردن فلسفه با همه‌ی ابعاد از هستی‌شناختی تا زیست‌محیطی و زیبایی‌شناختی، پرورش تفکر نقاد و اخلاقی، هم‌پای تفکر خلّاق و ... با آمیختن به پهنه‌-ی تعلیم و تربیت مورد اقبال اندیشمندان قرار گرفته است. مقاله‌ها و نظر اندیشمندان ، نشان دهنده‌ی آن است که تفکرانتقادی این توانمندی را دارد که فن‌آوران، ایده‌گذاران و فیلسوفان را در برابر پرسش‌های بسیار مهمی در مورد هستی، انسان، معرفت و ادراک، جامعه، افراد، فکر، آزادی، اخلاق و غیره قرار دهد. یکی از میدان‌گاه‌هایی که سودمندی، اعتبار و توانمندی نظریه‌ی انتقادی را افزایش می‌دهد، پیش فرض ها و مبانی فلسفی آن در نگاه به چنین تعلیم و تربیتی است. رصد کردن دیدگاه‌های فیلسوفان غربی و اسلامی در این زمینه و مقایسه‌ی آن ها با یکدیگر به ما کمک می کند تا در بومی سازی و گزینش برنامه های درسی نگاشته شده در زمینه‌ی آموزش تفکر انتقادی با دقت و جامعیتی به دور از هر گونه حصرگرایی عمل کرده و به سمت الگویی کم‌آسیب‌تر حرکت کنیم.به علاوه در این بررسی، رخنه های موجود بین عمل و نظر متفکران مذکور کشف شده و نشان می دهد از چه جنبه هایی از وجوه انسانی-ادراکی غفلت ورزیده‌اند. نتایج چنین پژوهشی محققان ما را در تدوین برنامه‌ی آموزشی جامع یاری می رساند. در همین راستاست که نظریات "پروفسور ریچارد پاول" و "علّامه محمدتقی جعفری" دامنه‌ی پژوهش حاضر در موضوع مهم و ضروری این دوره یعنی تفکر انتقادی قرار گرفته است.
بررسی و تحلیل انسان‌شناسی فلسفی استاد محمدتقی جعفری
نویسنده:
محمدجواد حسین‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان شناسی فلسفی دانشی است که با اتکاء به ابزار معرفتی عقل به بررسی ابعاد مختلف انسان می‌پردازد. اهمیت انسان شناسی فلسفی از آن جایی است که جهت گیری علوم مبتنی بر فلسفه‌ها و انسان‌شناسی‌‌ها است و علوم بر اساس آن‌ها پی ریزی می‌شوند، از اینرو امروزه با هدف قرار گرفتن تولید علم دینی و بومی، باید به انسان شناسی فلسفی اهتمام بیشتری نشان داده شده و در کنار تولید انسان شناسی های جدید، بیش از پیش نظرات فیلسوفان مسلمان در زمینه انسان شناسی مورد بررسی قرارگیرد. استاد محمدتقی جعفری از جمله فیلسوفانی هستند که با طرح مباحثی درباره انسان گام‌هایی برای شناختن و شناساندن انسان برداشته اند. مرحوم جعفری با طرح مفصل مساله جبر و اختیار و با توجه دادن به نیروی نظارت و تسلط شخصیت انسان سعی در اثبات اختیار داشته‌اند. از طرف دیگر استاد جعفری علی رغم اینکه سرشت آدمی را عاری از پستی و پلیدی، و نیکی و زیبائی می‌داند اما توانمندی ذاتی انسان را برای گام برداشتن در مسیر کمال نه تنها انکار نکرده بلکه به طور قطعی می‌پذیرند. همچنین در مقام پاسخ به معمای فلسفه و هدف زندگی انسان معتقدند هدف زندگی انسان قرار گرفتن در جاذبه ربوبی است. از دیگر نکات حائز اهمیت در انسان شناسی استاد جعفری تقسیم بدیع استاد برای انواع ادراک است.
درآمدی بر شناخت وجوه زیبایی در قرآن با تاکید بر تجلی جمال توحیدی در صفات شهر اسلامی
نویسنده:
رضا رفیقدوست، پویان شهابیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
ارتباط دو طرفه عمیقی بین صفت «زیبایی» با مجموعه سایر صفات شهر اسلامی بر قرار است. به گونه‌ای که تجلی هر یک از صفات هر اسلامی، نمادی از زیبایی است. و از طرف دیگر، شهری زیباست که در باطن و سیمای آن، سایر صفات شهر اسلامی تجلی یافته باشد. این در حالی است که در تحقیقات صورت پذیرفته در رابطه با شهر اسلامی و صفات آن، توجه خاصی به صفت «زیبایی» نشده است. هدف اصلی این مقاله، بررسی و بیان تحلیلی ارتباط دو طرفه صفت «زیبایی» با سایر صفات شهر اسلامی است. بدین منظور، در ابتدا، مفهوم «زیبایی» مورد بررسی قرار گرفته است و در ادامه، پس از تحلیل مختصر مفاهیم هم معنا و مشتبه زیبایی، مراتب درک و ادراک زیبایی و سرچشمه زیبایی در فرهنگ اسلامی، ارتباط مذکور مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز در رابطه با زیبایی حاصل از وجود و تجلی برخی صفات شهر اسلامی در شهرها و فضاهای سنتی تحلیل صورت پذیرفته است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 160
منشأ الزام در مفاهیم و گزاره های اخلاقی
نویسنده:
عنایت الله شریفی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
الزام و بایستگی در مفاهیم و احکام اخلاقی از مسائل مهم فلسفۀ اخلاق است. بسیاری از دانشمندان اسلامی عقل و مدرکات آن را سرچشمه الزامات اخلاقی دانسته و معتقدند مفاهیم اخلاقی خصوصیتی دارد که عقل، آن را دریافته و به الزامی بودن آن حکم می کند.نظریاتی مانند نظریه برکسن فرانسوی ـ وجود دو نیروی فشار اجتماعی و گرایش های پر جاذبه درونی انسان ها ـ امرالهی و وجدان گرایی از دیگر نظریات مطرح در منشاء الزام است. منشاء الزام بودن خداوند در مفاهیم و احکام اخلاقی مسئله این مقاله است. شارع و قانون گذار در احکام ثابت اسلام، خداست که بر اساس پشتیبانی مصالح و مفاسد، احکام و قوانین را جعل می کند. ازاین رو هر فرد طالبِ سعادت در دنیا و آخرت در می یابد که باید از قوانینی پیروی کند که این سعادت را تضمین، و لذا خود را ملزم می کند که الزامات الهی از جمله الزامات اخلاقی را رعایت نماید.
صفحات :
از صفحه 105 تا 128
  • تعداد رکورد ها : 269