یکی از مهمترین شرایطی که در نصوص دینی برای قبولی اعمال و عبادات بیانشده، مسئله اخلاص است، بهگونهای که اعمال عبادی بدون اخلاص را دورکننده انسان از مقام ربوب
... بی دانستهاند. ازآنجاکه امیرالمؤمنین علی(ع) در کلمات نورانی خود به این موضوع توجه بسیار نمودهاند، لذا در این مقاله تلاش شده با تحلیل محتوای مطالب علامه جعفری در شرحی که بر نهجالبلاغه نگاشتهاند، به تبیین مفهوم حقیقی اخلاص، گونهها، انواع و شاخصههای آن پرداخته و بدینوسیله، مسیر فهم صحیح و کامل کلمات گهربار اهلبیت(ع) را در این زمینه فراهم سازیم. این کتاب ازجمله شروح جامع و چندبُعدی نگاشته شده در دوره معاصر برای مخاطبین اهل تحقیق و پژوهش بوده و به دلیل تسلط نویسنده بر حوزههای مختلف دانش و فلسفه، مباحث آن بهصورت روشمند و استدلالی بیان شده تا فهم صحیح را برای مخاطب ایجاد کند. در این مقاله از روش تحلیل محتوا استفادهشده و نتایج تحقیق بیانگر آن است که علامه جعفری اخلاص را عالیترین کیفیت رابطه میان انسان و حقیقتی که مطلوب ذاتی اوست، دانسته و با تقسیم آن به دو بخش عام و خاص، بالاترین مرتبه اخلاص را اخلاص ارزشی معرفی نموده و مؤلفههای بنیادین و شاخصههایی آن را تعریف کرده است. ایشان همچنین با تقسیم اخلاص به دو گونه اخلاص در عقیده و اخلاص در عمل، به ترسیم ابعاد سهگانه اخلاص در حوزه اطاعت، عبادت و استعانت پرداخته و درنهایت آثار و پیامدهایی مانند: نیل به وحدت مطلق، کسب معرفت، تسهیل جریان تعلیم و تربیت و تحقق عدالت را برای فهم وجود اخلاص در نهاد انسانها، معرفی نمودهاند.
بیشتر