جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 31
سنخ‌شناسي مسائل فلسفي- كلامي در انديشه اثيرالدين ابهري
نویسنده:
هاشم قرباني
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
کشف نوآوري‌هاي ابهري در حوزه متافيزيک و کلام و تعيين جايگاه تاريخي وي در اين دو ساحت، وابسته به سنخ‌شناسي مسائل فلسفي و کلامي در انديشه‌هاي اوست. بر اين ‌اساس در جستار پيش‌رو: 1. مسئله‌شناسي (ساخت و طراحي مسائل فلسفي و کلامي)؛ 2. تعيين جايگاه طرح مسائل؛ 3. شناخت رويکردهاي پذيرفته شده نزد ابهري و 4. سطح‌بندي آثار وي و همساني يا تحول آن‌ها، بررسي مي‌شود. برپايه يافته‌هاي اين جستار، آثار فلسفي ابهري را در سه سطح مي‌توان طبقه‌بندي کرد؛ آثار سطوح اول و دوم، بيشتر وام‌دار سنت رايج فلسفه‌نويسي به‌لحاظ محتوايي است، اما در آثار سطح سوم، مواجهه‌هاي انتقادي در برابر ديدگاه‌هاي نظام ارسطويي‌- سينوي و همچنين برخي ايده‌هاي فخررازي آشکار مي‌شود؛ هرچند اين زمينه‌هاي انتقادي، به طرح ايده‌هاي نوآورانه در حوزه متافيزيک نينجاميده است. پارادايم فکري ابهري، مشائي است؛ هرچند وي تمايلي به برخي ديدگاه‌هاي شيخ اشراق همانند تحليل ادراک و برخي مسائل نفس نشان مي‌دهد. وجودشناسي، مسائل مرتبط با واجب و بررسي شيوه‌هاي متکلمان، سه زمينه مهم آثار متافيزيکي ابهري است. ابهري در تک‌نگاشت کلامي خود، متأثر از مباني کلامي اشعري است؛ اما در بيشتر آثار فلسفي، با اختصاص يک بخش به نقد مباني و مسائل کلام اشعري، ازجمله: همساني وجودي ممکن و حادث، بازگشت‌پذيري معدوم، نقد موجب‌انگاري فلسفي و مسئله عقول و نفوس پرداخته است. ابهريِ فيلسوف را مي‌توان متفکري نقاد و نه طراح ايده‌هاي نوآورانه ناميد؛ هرچند نقش او در نگارش آثار آموزشي با رويکرد تنقيحي ارزشمند است.
منطق شرطی نزد اثیر الدین ابهری و برخی معاصران
نویسنده:
اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اثیر الدین ابهری تنها منطق‌دان سینوی است که قیاس اقترانی شرطی را به طور کامل انکار می‌کند. او هم‌چنین نخستین منطق‌دان سینوی است که قاعده‌های عکس مستوی و عکس نقیض شرطی را نامطمئن دانسته و کنار می‌گذارد. در سال‌های ۱۹۶۸م. به بعد، هفت سده پس از ابهری، در منطق جدید نیز، دستگاه‌های استنتاجی تحت عنوان «منطق شرطی» پدید آمده است که قیاس شرطی و قاعده‌های عکس مستوی و عکس نقیض شرطی را انکار می‌کنند و کنار می‌گذارند. افزون بر شباهت‌های سلبی یاد شده، یک شباهت ایجابی میان ابهری و معاصران هست و آن اینکه هر دو گروه به قیاس استثنایی (وضع مقدم و رفع تالی) وفادارند. با بررسی و تجزیه و تحلیل دلایلی که این دو گروه بر انکار قیاس اقترانی شرطی می‌آورند، آشکار می‌شود که ریشۀ این انکارها به تفسیرهای تازه‌ای برمی‌گردد که ابهری و منطق‌دانان معاصر از شرطی لزومی ارائه کرده‌اند. از دیدگاه ابهری، شرطی لزومی کلی، «هرگاه مقدم آنگاه تالی»، به معنای این است که «در همۀ فرض‌هایی که ملازمۀ میان مقدم و تالی در آن فرض‌ها ممکن است، مقدم مستلزم تالی است». از دیدگاه نظریه‌پردازان منطق شرطی معاصر، گزارۀ شرطی «اگر مقدم آنگاه تالی» در زبان طبیعی در بسیاری از موارد به این معنی است که «با فرض ثابت بودن دیگر چیزها، مقدم مستلزم تالی است» یعنی «در فرض‌هایی که همه چیز مانند جهان واقعی است جز اینکه مقدم صادق شده است، تالی صادق است». تفسیر ابهری هرچند با تفسیر معاصران در پاره‌ای موارد متفاوت است در این نکته مشترک است که هر دو تفسیر، افزون بر فرض مقدم، اموری را فرض می‌گیرند که به نوعی به مقدم وابستگی دارد و این ریشۀ مشترک در انکار قیاس شرطی نزد هر دو گروه است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 46
بدایة الفلسفة الاسلامیة
نویسنده:
سید ابراهیم الموسوی الزنجانی
نوع منبع :
کتاب , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: موسسه الوفاء,
چکیده :
بدایه الفلسفه الاسلامیه از دانشمند مرحوم سید احمد موسوی ابهری زنجانی درباره فلسفه و ورود به دنیای فلسفه است . کتاب دو بخش دارد بخش اول درباره منطق و مسائل مختلف آن است به عنوان باب ورود به فلسفه و بخش دوم درباره فلسفه و ذکر مسائل مختلف فلسفی و در آخر ذکر مسائل فلسفی معاد.
ارزیابی دیدگاه اثیر الدین ابهری در خصوص شکل چهارم قیاس اقترانی
نویسنده:
مرتضی مزگی نژاد ؛ فاطمه باقری نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: منطق پژوهی,
چکیده :
ارسطو با معرفی سه شکل از قیاس اقترانی آغازگر مباحث پردامنه‌ای در این حوزه شده است. شکل چهارم بعدها به اشکال قیاس اقترانی اضافه شد. در سه قسم اول قیاس اقترانی اختلاف‌نظری دیده نمی‌شود بحث بر سر شکل چهارم قیاس و شرایط انتاج آن می‌باشد. در شکل چهارم قیاس سه اختلاف عمده دیده می‌شود: 1- جایگاه شکل چهار 2- شرایط انتاج 3- ضروب منتج. گروهی از متقدمان که منطق‌دانان قبل اثیر الدین ابهری را در بر می‌گیرد ( ابن صلاح همدانی تا افضل الدین خونجی) با شرایطی، پنج ضرب منتج را برای شکل چهار قائل‌اند و گروهی از متأخران که در برگیرنده برخی از منطق‌دانان بعد اثیر الدین ابهری می‌باشند با شرایط دیگری قائل به هشت ضرب منتج برای آن هستند. قابل ذکر است که اثیرالدین ابهری با شرایطی سه ضرب دیگر به ضروب منتج شکل چهار افزود و به مرور برخی منطق‌دانان(تفتازانی،حاج ملاهادی سبزواری و ..) بدون توجه به شرایط سه ضرب ارائه شده از سوی ابهری ، به‌طورکلی قائل به هشت ضرب منتج شدند.در این مجال به بررسی پیشینه شکل چهارم قیاس اقترانی و شرایط انتاج آن می‌پردازیم. ضمن اثبات درستی نظر متقدمان؛ به ریشه‌یابی نظر برخی از متأخرین پرداخته‌شده که مشخص می‌شود بدفهمی از عبارات اثیر الدین ابهری صورت گرفته و نظر وی در خصوص موجهات(مختلطات) به قیاس‌های غیرموجه(مطلقات) تسری داده‌شده است. در این پژوهش علاوه بر بیان روشن این خلط به چرایی این اشتباه نیز پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 183 تا 225
ملاصدرا و مطالعات تطبیقی جلد 3
نویسنده:
همایش جهانی حكیم ملاصدرا
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنياد حكمت اسلامي صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرا و مطالعات تطبیقی (جلد سوم) این کتاب در برگیرنده مقالات منتخب از همایش جهانی حکیم ملاصدرا در موضوع ملاصدرا و مطالعات تطبیقی است. مقالات این کتاب ذیل دو مقوله: وجود، زمان و حرکت تدوین یافته است. برخی از عناوین مقالات و نویسندگان آن عبارتند از: ـ نظر ملاصدرا درباره مسئله خلقت و نقش فیلسوفان یونانی: هانس ژ. دایبر ـ نظریه وحدت وجود و برهانی بودن آن از دیدگاه ابن‌عربی و ملاصدرا: قاسم کاکایی ـ بنیادهای عینی و ذهنی نگرش اصالت ماهوی: عباس جوارشکیان ـ ‌مسئله زمان از نظر ملاصدرا و قیصری: علی‌اصغر مصلح ـ مقدمات مقایسه روش وجودشناسی ملاصدرا و هایدگر: محمود نوالی ـ ‌زمان بُعد چهارم: علی اندیشه ـ تبدیل جوهر در فلسفه ملاصدرا و وایتهد: ارنست ولف ـ گیزو ـ ‌فلسفه اسلامی و فلسفه چینی کنفوسیوس: لی‌ژن ژانگ ـ بررسی و مقایسه آراء ملاصدرا و کانت در باب توان عقل در حل مسائل مابعدالطبیعی: ناصر عرب مومنی ـ خدامحوری ملاصدرا و حرکت جوهری، نقدی برجهانشناسیهای غربی: جان. اف.کوین بیشتر مقالات این کتاب به زبان اصلی انگلیسی و عربی (در بخش زبان عربی ۸ مقاله آمده است) نگارش یافته جز مقالاتی که از سوی اساتید داخلی در همایش به زبان فارسی ارایه شده که توسط مترجمان به زبان انگلیسی ترجمه شده است. کتاب ملاصدرا و مطالعات تطبیقی در ۵۰۴ صفحه همراه با شرح مختصری از زندگی نویسندگان مقالات از سوی بنیاد حکمت اسلامی صدرا به چاپ رسیده است.
شرح بر زاد المسافر
نویسنده:
محمدبن ابراهیم صدرالدین شیرازی، جلال الدین آشتیانی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم بوستان کتاب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتابی است درباره ی معاد جسمانی براساس آموزه‏ های فلسفه و عرفان اسلامی که که در آن به مسائل مختلف بحث معاد جسمانی بطور مفصل پرداخته شده است. « رساله زاد المسافر»، صدر المتالهین که متن شرح حاضر مى‌باشد، از تالیفات صدر المتالهین مى‌باشد که در آن براى اثبات معاد جسمانى برهان اقامه مى‌کند. اثبات معاد جسمانى از بنیادى‌ترین نظرات ملاصدرا مى‌باشد که قبل از هیچ کس نتوانسته بود، این مساله را مانند او مطرح کند. غالب حکما مساله معاد جسمانى را با اصول و ادله عقلى در تعارض مى‌دانستند، لذا گاه این مساله را مورد انکار و گاه به صورت اجمالى و با استناد به آیات و روایات آن را پذیرفته‌اند. ملاصدرا در آثار خود براى برهانى نمودن مساله معاد جسمانى سعى بلیغ نموده و در غالب آثارش به این مساله پرداخته است. او در جلد ۸ و ۹ مفصل‌ترین اثر خود؛ یعنى الحکمه المتعالیه( اسفار اربعه) را به مساله نفس و معادختصاص داده است. همچنین بخش قابل توجهى از دیگر آثار او همچون المبداء و المعاد، مفاتیح الغیب، الشواهد الربوبیه، المظاهر الالهیه، العرشیه، و... از آثارى که مولف مستقلا در موضوع معاد جسمانى نگاشته است، رساله حاضر مى‌باشد.
قیاس اقترانی شرطی نزد اثیر الدین ابهری
نویسنده:
اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اثیرالدین ابهری در دورۀ دوم پژوهش‌های منطقی خود که شامل چندین رساله و کتاب است تنها منطق‌دان سینوی است که یکی از دو مهم‌ترین نوآوری ابن‌سینا یعنی قیاس اقترانی شرطی را عقیم و نامعتبر اعلام کرده است. بیان ابهری و دلایل او برای عقیم بودن قیاس اقترانی شرطی در این رساله‌ها و کتاب‌ها متعدد است و ریشه در اقسام گوناگون شرطی متصل لزومی و شرایط صدق و تطورات و تحولات آنها در این رساله‌ها و کتاب‌ها دارد. مهم‌ترین دلیل ابهری در انکار قیاس اقترانی شرطی توجه به فرض‌های گوناگون است که در روند اثبات این قیاس‌ها باید به کار گرفته شود. در این مقاله، با بررسی اختلاف‌ها و تحولات یاد شده به تجزیه و تحلیل دلیل اصلی ابهری می‌پردازیم. گزارش دیدگاه‌های منطق‌دانان پسین دربارۀ مدعا و دلایل ابهری و نیز داوری نهایی میان همۀ آنها موضوعی است که پژوهش دیگری را می‌طلبد.
صفحات :
از صفحه 271 تا 295
منطق ابهری در زبدة الحقائق
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مخطوط فاضل احمد پاشا 1618ـ‌کهدر کتابخانۀ کوپریلی استانبول نگاه داشته می‌شود ـ دربردارندۀ چهار رساله از اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری (؟656ـ؟597 ه‍.ق.) به نام‌های بیان الأسرار، تلخیص الحقائق، رسالة المطالع، و زبدة‌الحقائق است که هر یک مشتمل است بر منطق، فیزیک، و متافیزیک. این رساله‌ها را کاتبی قزوینی از نسخۀ اصل برای خود رونویسی کرده و ابهری به خط خویش بر آغاز همۀ آن‌ها یادداشت إنهاء با تاریخ و توقیع نوشته است. آنچه در پی می‌آید، تقدیم و تحقیق بخش منطق زبدة‌الحقائق است. منطق ابهری در این رسائل، از جمله در زبدة‌الحقائق، برخلاف آثار بعدی‌اش تقریباً به‌کلّی تابع منطق ابن‌سینا است. به اقتضای تک‌نسخه بودنِ مخطوط، روش قیاسی را برای تصحیح آن برگزیده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 91 تا 120
تصحیح کتاب منطقی دقائق الافکار اثیر الدین ابهری و تطبیق با منطق الملخص فخر رازی
نویسنده:
محمدجعفر جامه بزرگی؛استاد راهنما:نجفقلی حبیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
فاقد چکیده
بررسی ديدگاه دو شارح هدايه الحكمه در باب صادر نخستين (ميبدی و ملاصدرا‌)
نویسنده:
عليرضا جوانمردی اديب، مقصود محمدی، مهدی نجفی افرا‌
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاضي كمال‌الدين ميبدي و صدرالمتألهين شيرازي هر دو بر طبيعيات و الهيات هدايةالحكمه‌ ‌ابهري شرح نگاشته‌اند و در اغلب موارد به نقد و نظر نسبت به ديدگاههاي موجود در باب مسائل مطرح شده پرداخته‌اند. از جملة اين مسائل، مسئلة صادر نخستين است كه ميبدي با تكيه بر «جهات اعتباريه (سلوب و اضافات) بعنوان منشأ صدور كثرات از واجب تعالي» و نيز «صدور افعال از نفس بدون واسطة بدن»، بر صادر نخستين بودن «عقل» اشكال نموده و معتقد است نفس نيز ميتواند بلاواسطه از مبدا اول صادر شود. ملاصدرا در ردّ مبادي استدلال ميبدي ميگويد: اوّلاً، «تحقق سلوب همچون تحقق اضافات در صدق قضاياي سالبه متأخر از تحقق واجب تعالي است» و ثانياً، «نفس تا زماني كه نفس است با قوه و ضعف همراه است و در افعال و تصرفات خويش نيازمند به بدن است». اين بيان ملاصدرا در باب عدم صلاحيت نفس براي صادر نخستين بودن، بيش از آنكه با رويكرد و مباني حكمت مشائي در باب نفس، يعني «روحانيةالحدوث و روحانيةالبقاء» بودن آن هماهنگ باشد، با رويكرد و مباني حكمت متعاليه، «جسمانية الحدوث و روحانيةالبقاء» بودن نفس، هماهنگ است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 150
  • تعداد رکورد ها : 31